W Dzienniku Ustaw z dnia 8 listopada 2019 r. pod pozycją 2167 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 18.10.2019 r., w załączniku do którego został zawarty nowy jednolity tekst ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 2107).
Jednolity tekst wymienionej powyżej ustawy uwzględnia zmiany wynikające z:
- ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o ochronie danych osobowych przetwarzanych w związku z zapobieganiem i zwalczaniem przestępczości (Dz.U. z 2019 r. poz. 125),
- ustawy z dnia 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. poz. 914),
- przepisów ogłoszonych przed dniem 15 października 2019 r.
W ust. 2 obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 18 października 2019 r. zamieszczono regulacje przejściowe, techniczne oraz określające terminy wejścia w życie odrębnych ustaw, które pominięto w jednolitym tekście ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych.
Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej.
Sądami administracyjnymi są Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) oraz wojewódzkie sądy administracyjne. Sprawy należące do właściwości sądów administracyjnych rozpoznają, w pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne.
Warunki, jakie muszą być spełnione, aby dana osoba mogła pełnić urząd na stanowisku sędziego wojewódzkiego określono w art. 6 omawianej ustawy. Z kolei wymogi kwalifikacyjne w odniesieniu do kandydatów na stanowisko asesora sądowego zawarto w art. 6a ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych.
Do pełnienia urzędu na stanowisko sędziego NSA może być powołana osoba spełniająca wymagania ustalone w art. 7 omawianej ustawy.
Sędziowie sądów administracyjnych i asesorzy sądowi w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji RP oraz ustawom (art. 4 cyt. aktu prawnego). Sędziów sądów administracyjnych do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim powołuje Prezydent RP, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Analogiczny mechanizm powoływania przewidziano w stosunku do asesorów sądowych.
Ponadto, w sądach administracyjnych są zatrudnieni starsi referendarze sądowi, referendarze sądowi, starsi asystenci sędziów, asystenci sędziów oraz urzędnicy i inni pracownicy sądowi.
Maciej Ofierski