Minister Edukacji i Nauki podpisał trzy rozporządzenia wprowadzające m.in. nowy przedmiot historia i teraźniejszość oraz zmieniające podstawy programowe przedmiotów historia (zakres podstawowy i rozszerzony) oraz wiedza o społeczeństwie (zakres rozszerzony).
Akty wykonawcze, o których mowa, to …
(…) :
- rozporządzenie MEiN z dn. 08.03.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. poz. 609) – weszło w życie 31.03.2022 r.,
- MEiN z dn. 08.03.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. poz. 622) – weszło w życie 01.04.2022 r.,
- MEiN z dn. 08.03.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. poz. 658) – wejdzie w życie 01.09.2022 r.
Historia i teraźniejszość
Od 01.09.2022 r. nowy przedmiot „historia i teraźniejszość” zastąpi w liceum ogólnokształcącym i technikum oraz w branżowej szkole I stopnia dotychczasowe zajęcia z wiedzy o społeczeństwie (w zakresie podstawowym). Będzie wprowadzany sukcesywnie – w roku szkolnym 2022/2023 w klasie I liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia, a w kolejnych latach obejmie kolejne klasy. Uczniowie, którzy rozpoczęli kształcenie w szkołach ponadpodstawowych przed rokiem szkolnym 2022/2023, nie będą objęci tą zmianą (będą uczyć się zgodnie z dotychczasową podstawą programową wiedzy o społeczeństwie).
Do nauczania przedmiotu historia i teraźniejszość uprawnieni będą nauczyciele posiadający kwalifikacje do nauczania historii i wiedzy o społeczeństwie. Przewidziano jednak kursy doskonalące dla nauczycieli, które pomogą im przygotować się do prowadzenia nowych zajęć.
Kursy ruszą w czerwcu, będą prowadzone online i dostępne na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej. W pierwszej kolejności przygotowani zostaną nauczyciele konsultacji/doradcy z placówek doskonalenia nauczycieli, którzy następnie będą prowadzić szkolenie dla nauczycieli nowego przedmiotu. Program kursu obejmie poznanie treści podstawy programowej nowego przedmiotu, metodykę nauczania oraz materiały i narzędzia edukacyjne do wykorzystania w nauczaniu i uczeniu się tego przedmiotu. Nauczyciele będą mogli też korzystać z dostępnych już e-materiałów zamieszczonych na ZPE z zakresu historii oraz wiedzy o społeczeństwie. Zasoby te zostaną zinwentaryzowane pod kątem przydatności do nauczania i uczenia się nowego przedmiotu historia i teraźniejszość.
Informacje o podręcznikach do nowego przedmiotu mają być publikowane w miarę wpływu wniosków o dopuszczenie do użytku szkolnego na stronie internetowej MEiN.
Inne zmiany w podstawach programowych
Zmiany w podstawie programowej historii mają charakter punktowy. Polegają m.in. na wydłużeniu narracji historycznej o okres 2004–2015 i jednoczesnej redukcji wybranych zagadnień historycznych w ramach poszczególnych epok.
W przypadku podstawy programowej wiedzy o społeczeństwie (zakres rozszerzony) zmiany wiążą się z zastąpieniem przedmiotu wiedza o społeczeństwie (zakres podstawowy) przedmiotem historia i teraźniejszość (zakres podstawowy), ale polegają również na zmianie koncepcji przedmiotu.
Wymiar godzin historii w zakresie podstawowym z obecnych 8 zostanie zmniejszony do 7 godzin (w cyklu kształcenia). Lekcje historii w ostatniej klasie liceum ogólnokształcącego i technikum będą realizowane do końca pierwszego semestru. Wymiar godzin przedmiotów: historia oraz wiedza o społeczeństwie w zakresie rozszerzonym nie ulegnie zmianie w stosunku do stanu obecnego i będzie wynosić odpowiednio: 6 godzin (historia) i 8 godzin (wiedza o społeczeństwie) w cyklu kształcenia.
Zmieniona podstawa programowa historii oraz wiedzy o społeczeństwie (w zakresie rozszerzonym) oraz zmiany w tym zakresie w ramowych planach nauczania dla publicznych szkół będą wdrażane sukcesywnie od roku szkolnego 2022/2023, począwszy od klasy pierwszej liceum ogólnokształcącego i technikum.
W przypadku podręczników do historii oraz wiedzy o społeczeństwie (zakres rozszerzony) zmiany tylko w niewielkim zakresie polegają na dodaniu treści nauczania (zagadnień), które nie są obecne w aktualnej podstawie programowej tych przedmiotów. Dlatego też nauczyciele i uczniowie w dalszym ciągu będą mogli korzystać z podręczników już dopuszczonych do użytku szkolnego do tych przedmiotów.
Ponadto zrezygnowano z przedmiotu wiedza o społeczeństwie, który miał być realizowany w branżowej szkole II stopnia od roku szkolnego 2022/2023. Absolwenci branżowej szkoły I stopnia, którzy decydują się na kontynuację nauki w branżowej szkole II stopnia, mieli w toku kształcenia (w szkole podstawowej i w branżowej szkole I stopnia) przedmioty: historia oraz wiedza o społeczeństwie, a od roku szkolnego 2025/2026 – będą po kursie historii i wiedzy o społeczeństwie w szkole podstawowej oraz historii, historii i teraźniejszości w branżowej szkole I stopnia.
Dodano przepis, który umożliwia realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego w oddziale, grupie oddziałowej i grupie międzyoddziałowej w branżowej szkole I stopnia, technikum i branżowej szkole II stopnia. Rozwiązanie to ułatwi szkołom prowadzącym kształcenie w zawodach uruchomienie tego kształcenia pomimo mniejszej liczby uczniów w danym zawodzie. Zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego nadal będą odbywały się odrębnie dla każdego zawodu.
Odstąpiono od określania wymiaru praktyk zawodowych odbywanych przez słuchaczy branżowej szkoły II stopnia (absolwentów gimnazjum oraz ośmioletniej szkoły podstawowej), ponieważ wymiar ten został określony w rozp. MEN z dn. 16.05.2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 991, z późn. zm.).
Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego
