„Podatnik prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w trakcie roku przekształca się w spółkę akcyjną. Jak powinien się rozliczyć z urzędem skarbowym? Złożyć PIT za jednoosobową działalność gospodarczą za 3 miesiące, a za pozostałe miesiące CIT za S.A.? Czy CIT za cały rok?”
Rozważania należy rozpocząć od tego, że zgodnie z …
(…) art. 93a § 4 Ordynacji podatkowej jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.
Jedynie z treści art. 93d Ordynacji podatkowej wynika, iż przepisy art. 93-93c mają zastosowanie również do praw i obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego.
Zatem jak wskazuje już sama wykładnia literalna powołanego wyżej przepisu art. 93a § 4 Ordynacji podatkowej sukcesja dotyczy tylko praw, a nie obowiązków, zaś nie ulega wątpliwości, iż składanie deklaracji podatkowej PIT czy CIT stanowi obowiązek podatkowy i to wynikający wprost z przepisów ustawowych, a nie z decyzji, o czym wspomniano w/w art. 93d.
Z kolei zasady odpowiedzialności za długi cywilnoprawne i zaległości podatkowe (składkowe) przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą określają odpowiednio przepisy art. 58413 Kodeksu spółek handlowych oraz art. 112b Ordynacji podatkowej.
Odpowiadając na pytanie Czytelnika należy zatem wskazać, iż obowiązki podatkowe, które ma przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność, nie przechodzą na spółkę. Sukcesja nie obejmuje obowiązków przekształcanego przedsiębiorcy związanych z prowadzoną przez niego działalnością. Spółka nie staje się zatem sukcesorem generalnym (nie zachodzi sukcesja zupełna).
Nie może ujść uwadze również to, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą jest podatnikiem PIT, natomiast spółka kapitałowa powstała na skutek przekształcenia jest podatnikiem CIT, a zatem już w tym zakresie mamy do czynienia z dwoma różnymi podatkami.
W myśl art. 24 ust. 3f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u-PIT) na dzień przekształcenia w jednoosobową spółkę kapitałową przedsiębiorca będący osobą fizyczną ma obowiązek sporządzić wykaz składników majątku, o którym mowa w ust. 3a. Wykaz ten staje się podstawą do ustalenia wartości poszczególnych składników majątku przekształconego przedsiębiorstwa zgodnie z art. 15 ust. 1w ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (u-CIT).
W wyniku przekształcenia u indywidualnego przedsiębiorcy nie powstaje przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu, o czym wspomniano w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 27.01.2017 r., nr: 1462-IPPB1.4511.1164.16.1.KS. W szczególności nie dojdzie do powstania przychodu z tytułu wniesienia aportu. Jednakże przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych). Stawka podatku wynosi 0,5% wartości kapitału zakładowego spółki.
Reasumując powyższe rozważania, w ocenie Autora, istnieje konieczność rozliczenia się z urzędem skarbowym poprzez złożenie deklaracji PIT dotyczącej jednoosobowej działalności gospodarczej oraz deklaracji CIT dotyczącej spółki kapitałowej.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa – Dz.U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 505 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2019 r. poz. 865 z późn. zm.
