Kolejne, spore zmiany w prawie oświatowym od 01.01.2020 roku

Od 01.01.2020 r. ustawa – Prawo oświatowe (u.P.o.) obowiązuje ze zmianami, które zostały do niej wprowadzone za sprawą pięciu nowelizacji w ostatnim kwartale roku poprzedniego.

42

Wspomniane nowele dotyczą: dowozu uczniów niepełnosprawnych do szkół i placówek, kształcenia osób pracujących na statkach rybackich, tworzenia oddziałów przygotowania wojskowego w szkołach, edukacji w zakresie zapobiegania marnowaniu żywności, opieki zdrowotnej nad uczniami.

Dowóz uczniów niepełnosprawnych

Sposób rozliczania kosztów dowozu dziecka niepełnosprawnego do przedszkola lub szkoły uległ zmianie już 03.12.2019 r. Ustawa z dn. 16.10.2019 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 2248) wprowadziła bowiem nowy art. 39a u.P.o., zawierający wzór, według którego należy naliczać koszty przejazdu, oraz określający, że zwrot następuje na podstawie umowy między wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) a rodzicami. Wykreśliła też zbędny po zmianie art. 39 ust. 4 pkt 3 oraz część art. 32 ust. 6 u.P.o. O szczegółach nowych rozwiązań pisaliśmy w Aktualizacji 14/2019.

Nauka w szkołach kształcących rybaków

Ustawa z dn. 11.09.2019 r. o pracy na statkach rybackich (Dz.U. z 2019 r. poz. 2197) wprowadziła, w art. 68, szereg zmian do u.P.o. – w art. 54, dotyczącym nadzoru pedagogicznego, oraz w art. 134, 135, 136 i 150, które dotyczą rekrutacji do szkół ponadpodstawowych, branżowych szkół II stopnia oraz szkół policealnych.

Chodzi o szkoły prowadzące kształcenie w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa, dla którego podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje kształcenie zgodnie z wymogami określonymi w postanowieniach konwencji dotyczących wymagań w zakresie wyszkolenia, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht. Nowe przepisy u.P.o. gwarantują, że nadzór pedagogiczny nad realizacją w procesie kształcenia wymagań konwencyjnych będzie sprawował minister właściwy do spraw rybołówstwa. Przewidują także, że kandydaci do szkół zamiast typowego zaświadczenia lekarskiego (wydanego zgodnie z rozp. MZ z dn. 26.08.2019 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadpodstawowych lub wyższych i na kwalifikacyjne kursy zawodowe, uczniów i słuchaczy tych szkół, studentów, słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz doktorantów – Dz.U. z 2019 r. poz. 1651) muszą posiadać orzeczenie lekarskie wydawane w formie świadectwa zdrowia o zdolności do pracy na statku rybackim (zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o pracy na statkach rybackich).

W statucie szkoły lub placówki kształcącej w zawodzie podstawowym dla rybołówstwa należy uwzględnić także ww. warunek przyjmowania kandydatów (obowiązek dostosowania statutu aktualizuje się 02.01.2020 r., taki bowiem termin wejścia w życie przewidziano dla art. 68 ust. 6 ustawy o pracy na statkach rybackich; pozostałe przepisy weszły w życie 15.11.2019 r.).

Oddziały przygotowania wojskowego

Dnia 01.01.2020 r. wejdzie w życie ustawa z dn. 19.07.2019 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1681, ze zm.), która wprowadza przepisy umożliwiające określenie na poziomie ustawy zasad funkcjonowania oddziałów przygotowania wojskowego w szkołach – tzw. wojskowych klas mundurowych.

W art. 2 pkt 2 lit. b u.P.o., w wyliczeniu szkół ponadpodstawowych, wprowadzono oddziały przygotowania wojskowego. W nowym art. 4 pkt 4a u.P.o. zdefiniowano oddział przygotowania wojskowego – jako oddział szkolny, w którym prowadzone są zajęcia z zakresu edukacji wojskowej, zorganizowany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 18 ust. 6 u.P.o. To delegacja zobowiązująca MEN i MON do wydania rozporządzenia określającego: program szkolenia realizowany w takim oddziale, organizację i formy zajęć oraz warunki realizacji zajęć praktycznych. W dodanym art. 28a u.P.o. sprecyzowano, że oddziały przygotowania wojskowego mogą być tworzone w publicznych i niepublicznych liceach i technikach, z wyjątkiem szkół artystycznych. Podstawą jest zezwolenie MON, udzielone w drodze decyzji administracyjnej, na wniosek organu prowadzącego szkołę. Aby je uzyskać, trzeba spełnić szereg warunków – procedurę udzielania i cofania zezwolenia określono w ww. przepisie. Do nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez MON nad takimi oddziałami odnosi się nowy przepis art. 53 ust. 2a u.P.o. W statucie szkoły, zgodnie z nowym brzmieniem art. 98 ust. 1 pkt 6 u.P.o., określić należy organizację oddziałów przygotowania wojskowego, jeżeli takie powstały. W art. 143 u.P.o. określono warunki przyjmowania kandydatów do tzw. wojskowych klas mundurowych.

Ponieważ omawiana ustawa wejdzie w życie 01.01.2020 r., pierwsze postępowanie rekrutacyjne do oddziałów przygotowania wojskowego przeprowadza się na rok szkolny 2020/2021. Dodatkowo w latach szkolnych 2020/2021, 2021/2022 oraz 2022/2023 oddziały przygotowania wojskowego mogą być tworzone wyłącznie w szkołach prowadzących kształcenie dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej.

Walka z food waste

Przedostatnia ze zmian przywołanych na wstępie wprowadzona została ustawą z dn. 19.07.2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności (Dz.U. z 2019 r. poz. 1680), która w art. 1 u.P.o. dodała pkt 15a, stanowiący, że zadaniem systemu oświaty jest upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży wiedzy o zasadach racjonalnego odżywiania oraz przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Wszedł on w życie 18.09.2019 r.

Zdrowie kandydatów do klas sportowych

Przegląd ten kończymy ustawą z dn. 12.04.2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami (Dz.U. z 2019 r. poz. 1078), która 01.01.2020 r. wprowadziła zmiany w przepisach art. 137 i 150 u.P.o., dotyczących rekrutacji.

Chodzi o przyjęcie do klasy I szkoły podstawowej sportowej, szkoły podstawowej mistrzostwa sportowego, oddziału sportowego w szkole podstawowej ogólnodostępnej lub oddziału mistrzostwa sportowego w szkole podstawowej ogólnodostępnej lub do klasy wyższej niż I w tych szkołach, w przypadku gdy szkolenie w danym sporcie rozpoczyna się w tej klasie.

Kandydaci muszą posiadać stan zdrowia umożliwiający podjęcie nauki w szkole lub oddziale, potwierdzony orzeczeniem lekarskim wydanym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Dokumentem potwierdzającym spełnienie przez kandydata tego kryterium będzie więc stosowne orzeczenie lekarskie. W poprzednim stanie prawnym mowa była jedynie o „bardzo dobrym stanie zdrowia”, potwierdzonym orzeczeniem lekarskim.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.