„Czy pracownikowi na dwa lata przed uzyskaniem wieku emerytalnego można za zgodą stron zmienić umowę z umowy na czas nieokreślony na umowę na czas określony? Pracownik zgadzając się na taką zamianę umowy pozostaje na tym samym stanowisku. Decyduje się dodatkowo przyjmować zwiększone miesięczne wynagrodzenie i po wygaśnięciu określonego umową czasu odchodzi na emeryturę otrzymując ekstra odprawę. Zaznaczę jeszcze raz nikt tego na pracowniku nie wymusza on się na to godzi. – Teraz w trakcie realizacji zalecania kierownika jednostki powstał problem czy taka sama zamiana umów może dotyczyć osób, które już nabyły prawo do emerytury np. mężczyzna lat 66? Pytanie czy tutaj analogicznie można jemu zmienić umowę z czasu nieokreślonego na określony np. roczny?”
Z pytania nie wynika jednoznacznie czy osiągnięcie wieku emerytalnego spowodowało po stronie pracownika rozwiązanie umowy o pracę i ponowne nawiązanie umowy o pracę z tym samym pracodawcą, czy jednak mamy tutaj do czynienia z faktem osiągnięcia przez pracownika uprawnień pracowniczych przy jednoczesnym zawieszeniu świadczeń emerytalnych do czasu złożenia w ZUS-ie świadectwa pracy.
Niezależnie od powyższego, oraz posługując się …
(…) fragmentem odpowiedzi udzielonej uprzednio Czytelnikowi raz jeszcze pragnę podkreślić, że do zmiany umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony może dojść wyłącznie w drodze porozumienia między pracodawcą a pracownikiem, czyli tzw. porozumienia zmieniającego, którego istotą jest istnienie zgodnej woli obu stron stosunku pracy tj. pracownika i pracodawcy. Takie porozumienie stron co do zmiany rodzaju umowy jest dopuszczalne i skuteczne pomimo faktu, że w przepisach prawa pracy nie znajdziemy unormowania wprost regulującego tę kwestię. Porozumienie stron opiera się bowiem o zapisy art. 60-61 Kodeksu cywilnego, które należy stosować odpowiednio na podstawie art. 300 Kodeksu pracy.
Instytucja porozumienia zmieniającego nie doznaje żadnego czasowego ograniczenia w jej stosowaniu. W związku z powyższym, dla przypomnienia, tematem poprzedniego pytania było nakreślenie sytuacji pracownika znajdującego się „na chwilę” przed osiągnięciem wieku emerytalnego, czyli okresu dla niego przedemerytalnego, szczególnego w przepisach prawa pracy, w którym to podejmuje decyzję o zmianie rodzaju zawartej z nim umowy o pracę, na drodze porozumienia zmieniającego. Stwierdziłem przy tym, że wdrożenie jej w życie jest prawnie dopuszczalne.
Wobec tego, w żadnym razie nie może być inaczej, gdy przyjdzie podejmować pracownikowi tę samą decyzję ale już po osiągnięciu przezeń wieku emerytalnego, a ściślej po uzyskaniu uprawnień emerytalnych. W kontekście przepisów prawa pracy, osoba która jest emerytem i jednocześnie pracuje na skutek zawartej z pracodawcą umowy o pracę jest traktowana tak samo jak osoba, która ma na swoim koncie dopiero kilkuletni staż pracy, co do zasady nie dający jej w tym momencie żadnych szczególnych przywilejów, do których zaliczyć należy instytucję ochrony pracownika będącego w wieku przedemerytalnym.
Reasumując, analogicznie można pracownikowi, o którym mowa w pytaniu zmienić umowę z czasu nieokreślonego na określony np. roczny.
Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.
- Ustawa z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145.
