W Dzienniku Ustaw z dnia 13 sierpnia 2020 r. pod pozycją 1383 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 15.07.2020 r., w załączniku do którego zawarto nową, urzędowo ujednoliconą wersję ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1350).
W jednolitym tekście wymienionej powyżej ustawy uwzględniono zmiany wynikające z:
- ustawy z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o Polskiej Akademii Nauk oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2227),
- ustawy z dnia 23 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 284),
- przepisów ogłoszonych przed dniem 14 lipca 2020 r.
Przepisy określające terminy wejścia w życie powyżej wskazanych aktów zmieniających, pominięte w jednolitym tekście ustawy o instytutach badawczych, wyszczególniono w ust. 2 obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 15 lipca 2020 r.
Omawiana ustawa reguluje zasady prowadzenia działalności przez instytuty badawcze, którymi są państwowe jednostki organizacyjne, wyodrębnione pod względem prawnym, organizacyjnym i ekonomiczno-finansowym, prowadzące badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce. Instytut badawczy nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania do KRS.
Do podstawowej działalności instytutu należy:
1) prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych,
2) przystosowywanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb praktyki,
3) wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
Warto podkreślić, że instytut prowadzący badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych uczestniczy w systemie ochrony zdrowia.
W Rozdziale 9 cyt. ustawy zawarto przepisy dotyczące pracowników instytutu. W tej części ustawy określono m.in. szczególne uprawnienia pracownicze pracowników naukowych i pracowników badawczo-technicznych w zakresie nawiązania i ustania stosunku pracy, czy wymiaru urlopu wypoczynkowego. Ponadto, ustawa odnosi się do kwalifikacji wymaganych do zatrudnienia na danym stanowisku, przewiduje obowiązek dokonywania ocen okresowych oraz normuje postępowanie w obszarze odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Maciej Ofierski