Z dniem 3 lutego br. weszła w życie Polityka zakupowa państwa na lata 2022-2025. Jednym z głównych celów Polityki jest wzmocnienie i rozwój potencjału małych i średnich przedsiębiorstw poprzez szersze ich zaangażowanie w rynek zamówień publicznych. Pzp ma stymulować popyt na oferowane przez MŚP usługi, dostawy, czy też roboty budowlane.
Obowiązująca od 2021 r. ustawa – Prawo zamówień publicznych nałożyła na rząd obowiązek przyjmowania Polityki zakupowej państwa. Jest to dokument o charakterze średniookresowej strategii przygotowywany raz na 4 lata.
2 lutego 2022 r. została opublikowana w Monitorze Polskim uchwała Rady Ministrów z 11 stycznia br. w sprawie przyjęcia Polityki zakupowej państwa.
Polityka określa działania państwa w obszarze zamówień publicznych oraz wytyczne dla zamawiających, którymi należy kierować się przy realizacji zakupów publicznych.
Polityka zakupowa państwa koncentruje się na trzech priorytetach:
- rozwoju potencjału MŚP,
- profesjonalizacji oraz zrównoważonych,
- innowacyjnych zamówieniach publicznych.
Rozwój potencjału MŚP
Wzrost zainteresowania MŚP rynkiem zamówień publicznych przełoży się na dalszy wzrost konkurencyjności firm, a w konsekwencji na otrzymywanie przez zamawiających korzystniejszych ofert. Z kolei gospodarka skorzysta z uwolnienia potencjału wzrostu i innowacyjności MŚP.
Aby to osiągnąć Polityka zakupowa przewiduje konkretne zalecenia dla zamawiających, a także działania wspomagające ze strony państwa:
- szersze stosowanie rozwiązań korzystnych dla MŚP (np. dzielenie zamówienia na części lub dopuszczanie składania ofert częściowych; stawianie wykonawcom proporcjonalnych wymagań, w tym proporcjonalnych wymagań finansowych; zapewnienie optymalnego czasu na przygotowanie się do udziału w postępowaniu oraz złożenie oferty; udzielanie zaliczek i częściowych płatności również w umowach zawieranych na okres krótszy niż 12 miesięcy);
- wprowadzenie mechanizmu certyfikacji wykonawców;
- wsparcie merytoryczne MŚP (wdrożenie programu edukacyjno-informacyjnego dla MŚP – webinaria, szkolenia, seminaria, poradniki, centralna baza wiedzy);
- standaryzacja dokumentów zamówienia;
- wsparcie udziału MŚP w zamówieniach organizacji międzynarodowych.
Profesjonalizacja zamówień publicznych
Zwiększenie efektywności i innowacyjności zamówień publicznych, a co za tym idzie lepsze wydatkowanie publicznych pieniędzy, to jeden z najważniejszych celów profesjonalizacji uwzględnionej w Polityce zakupowej państwa.
Polityka zakupowa wprowadza konkretne zalecenia dla zamawiających w ramach priorytetu profesjonalizacja:
- obowiązek stosowania profili zawodowych (formuła ProcurCompEu);
- doskonalenie kompetencji kadr zamawiającego (np. w zakresie narzędzi z Pzp, umiejętności miękkich, wiedzy merytorycznej o przedmiocie zamówienia) – zamawiający uzyskają w tym zakresie stosowne wsparcie ze strony państwa;
- poprawę współpracy związanej z udzielaniem zamówień wspólnych i centralnych, z wykonawcami i organizacjami publicznymi.
W celu wsparcia merytorycznego zamawiających zostanie zbudowany portal internetowy stanowiący centralną bazę wiedzy na temat zamówień publicznych (zbiór materiałów edukacyjnych, zaleceń i dobrych praktyk, a także moduł e-learningowy).
Zrównoważone i innowacyjne zamówienia publiczne
Polityka zakupowa państwa promuje zamówienia zrównoważone, a więc zielone, zdrowotne, prospołeczne, oraz zamówienia innowacyjne. Ma to być gwarancja wyższej jakości usług publicznych, impuls dla rozwoju gospodarki i ograniczenie negatywnych skutków środowiskowych.
Polityka zakupowa państwa zawiera rozwiązania, które mają prowadzić do wzrostu liczby tego typu zamówień:
- promocja aspektów społecznych, środowiskowych, prozdrowotnych oraz innowacyjnych w zamówieniach publicznych;
- promocja kalkulacji kosztów cyklu życia produktu;
- powołanie zespołu ds. zielonych zamówień (będzie pełnił rolę koordynacyjną w ramach administracji rządowej w zakresie zielonych zamówień publicznych);
- zalecenia w zakresie alokacji części budżetu na zamówienia innowacyjne.
Działania na rzecz realizacji Polityki zakupowej państwa
Polityka zakupowa państwa nie ogranicza się wyłącznie do rekomendacji i zadań dla zamawiających. Zawiera także szereg działań ze strony organów administracji rządowej, których celem ma być wsparcie zamawiających w realizacji opisanych zadań. Służyć temu mają między innymi:
- budowa platformy internetowej dla uczestników rynku zamówień (będzie zawierać materiały edukacyjne oraz moduł e-learningowy);
- działania promocyjno-informacyjne;
- szkolenia, warsztaty, konferencje;
- przewodniki, rekomendacje;
- powołanie zespołu ds. zielonych zamówień;
- opracowywanie pakietów standardowych dokumentów oraz pakietów dobrych praktyk.
Źródło: MRiT
