Dz.U. 2016.558
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
z dnia 13 kwietnia 2016 r.
w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2016 r. poz. 558
Na podstawie art. 201 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) warunki i tryb:
a) organizowania i prowadzenia studiów doktoranckich w jednostkach organizacyjnych uczelni i w jednostkach naukowych, w tym możliwość przedłużania czasu trwania studiów doktoranckich, warunki, jakie musi spełniać kierownik studiów doktoranckich, szczegółowe uprawnienia organu tworzącego studia doktoranckie, rady jednostki organizacyjnej i kierownika studiów doktoranckich oraz wymóg sprawowania opieki naukowej i prowadzenia zajęć dydaktycznych przez pracowników posiadających aktualny dorobek naukowy,
b) odbywania studiów doktoranckich w jednostkach organizacyjnych uczelni i w jednostkach naukowych,
c) przyznawania stypendiów doktoranckich oraz okresy, na jakie są one przyznawane;
2) minimalną wysokość kwoty zwiększenia stypendium doktoranckiego;
3) wzór legitymacji doktoranta;
4) wysokość opłat za wydanie legitymacji doktoranta.
§ 2.
1. Rada jednostki organizacyjnej uczelni przedstawia rektorowi, a rada naukowa jednostki naukowej — dyrektorowi tej jednostki wniosek o utworzenie studiów doktoranckich, który zawiera:
1) określenie obszaru wiedzy, dziedziny nauki i dyscypliny naukowej albo dziedziny sztuki i dyscypliny artystycznej oraz nazwę studiów doktoranckich;
2) określenie formy studiów doktoranckich;
3) określenie czasu trwania studiów doktoranckich;
4) określenie zakładanych efektów kształcenia;
5) program studiów doktoranckich, odrębny dla każdej z form studiów;
6) warunki i tryb rekrutacji na studia doktoranckie;
7) wysokość opłat za niestacjonarne studia doktoranckie, jeżeli jest przewidywane utworzenie studiów odpłatnych.
2. W przypadku gdy studia doktoranckie będą prowadzone w więcej niż jednym obszarze wiedzy, dziedzinie nauki lub dyscyplinie naukowej albo dziedzinie sztuki lub dyscyplinie artystycznej, we wniosku o utworzenie tych studiów wskazuje się wszystkie te obszary wiedzy, dziedziny i dyscypliny.
3. Po zaakceptowaniu wniosku rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej wydaje akt o utworzeniu studiów doktoranckich.
§ 3.
1. Kierownika studiów doktoranckich powołuje:
1) rektor uczelni, po uzyskaniu pozytywnych opinii rady jednostki organizacyjnej uczelni oraz właściwego organu samorządu doktorantów, albo
2) dyrektor jednostki naukowej, po uzyskaniu pozytywnych opinii rady naukowej jednostki naukowej oraz właściwego organu samorządu doktorantów.
2. Rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej:
1) wskazuje kandydata na kierownika studiów doktoranckich spośród nauczycieli akademickich wykonujących pracę w jednostce organizacyjnej uczelni albo pracowników naukowych jednostki naukowej, posiadających co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego albo stopień doktora habilitowanego sztuki, albo uprawnienia równoważne z uprawnieniami doktora habilitowanego nabyte na podstawie art. 21a ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1852 oraz z 2015 r. poz. 249 i 1767), zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy;
2) zwraca się do właściwego organu samorządu doktorantów oraz do rady jednostki organizacyjnej uczelni albo do rady naukowej jednostki naukowej z wnioskiem o wyrażenie opinii o kandydacie w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego wniosku.
3. Bezskuteczny upływ terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, uważa się za wyrażenie pozytywnej opinii o kandydacie na kierownika studiów doktoranckich.
4. W przypadku wyrażenia przez właściwy organ samorządu doktorantów lub przez radę jednostki organizacyjnej uczelni albo radę naukową jednostki naukowej negatywnej opinii o kandydacie na kierownika studiów doktoranckich ponownie przeprowadza się procedurę określoną w ust. 2 i 3.
5. W przypadku gdy warunek uzyskania pozytywnych opinii właściwego organu samorządu doktorantów oraz rady jednostki organizacyjnej uczelni albo rady naukowej jednostki naukowej nie zostanie spełniony w odniesieniu do dwóch wskazanych kolejno kandydatów na kierownika studiów doktoranckich, rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej powołuje na kierownika studiów doktoranckich nauczyciela akademickiego albo pracownika naukowego spełniającego wymogi, o których mowa w ust. 2 pkt 1, który nie był uprzednio wskazany jako kandydat.
6. W przypadku powoływania kierownika pierwszych studiów doktoranckich w jednostce organizacyjnej uczelni albo w jednostce naukowej zasięgnięcie opinii właściwego organu samorządu doktorantów nie jest wymagane.
7. Kierownika studiów doktoranckich odwołuje rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej po zasięgnięciu opinii właściwego organu samorządu doktorantów oraz rady jednostki organizacyjnej uczelni albo rady naukowej jednostki naukowej.
§ 4.
Kierownik studiów doktoranckich:
1) organizuje realizację programu studiów doktoranckich;
2) dokonuje oceny realizacji programu studiów doktoranckich, w tym prowadzenia badań naukowych przez doktorantów;
3) zalicza doktorantom kolejne lata studiów doktoranckich;
4) pełni funkcję przewodniczącego komisji, o której mowa w § 12.
§ 5.
Rada jednostki organizacyjnej uczelni albo rada naukowa jednostki naukowej:
1) określa sposób dokonywania oceny realizacji programu studiów doktoranckich, w tym prowadzenia badań naukowych przez doktorantów;
2) zatwierdza sposób organizacji zajęć na studiach doktoranckich.
§ 6.
Kierownik jednostki organizacyjnej uczelni albo dyrektor jednostki naukowej rozpatruje zastrzeżenia doktorantów do rozstrzygnięć kierownika studiów doktoranckich w sprawach, o których mowa w § 4 pkt 2 i 3 oraz § 7.
§ 7.
1. Kierownik studiów doktoranckich, na wniosek doktoranta, po zasięgnięciu opinii opiekuna naukowego albo promotora, może przedłużyć okres odbywania studiów doktoranckich, zwalniając jednocześnie doktoranta z obowiązku uczestniczenia w zajęciach, w przypadku konieczności prowadzenia długotrwałych badań naukowych realizowanych w ramach tych studiów, łącznie nie dłużej niż o 2 lata.
2. Kierownik studiów doktoranckich, na wniosek doktoranta, może ponadto przedłużyć okres odbywania studiów doktoranckich, zwalniając jednocześnie doktoranta z obowiązku uczestniczenia w zajęciach, w przypadku:
1) czasowej niezdolności do odbywania tych studiów spowodowanej chorobą,
2) konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny,
3) konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem do 4. roku życia lub dzieckiem posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności,
4) posiadania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności
— łącznie nie dłużej niż o rok.
3. Kierownik studiów doktoranckich, na wniosek doktoranta, może dodatkowo przedłużyć okres odbywania studiów doktoranckich o okres odpowiadający czasowi trwania urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego oraz urlopu rodzicielskiego, określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), zwalniając jednocześnie doktoranta z obowiązku uczestniczenia w zajęciach.
§ 8.
1. Wniosek o przedłużenie okresu odbywania studiów doktoranckich zawiera:
1) dane doktoranta: imię, nazwisko, numer PESEL, a w przypadku jego braku — numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz wskazanie roku studiów doktoranckich;
2) uzasadnienie.
2. Do wniosku dołącza się:
1) opinię opiekuna naukowego albo promotora — w przypadku, o którym mowa w § 7 ust. 1, albo
2) dokument uzasadniający przedłużenie okresu odbywania studiów doktoranckich — w przypadkach, o których mowa w § 7 ust. 2 albo 3.
§ 9.
1. Jednostka organizacyjna uczelni albo jednostka naukowa zapewnia doktorantowi przez cały okres studiów doktoranckich opiekę naukową i wsparcie w samodzielnej pracy badawczej albo artystycznej, sprawowane przez opiekuna naukowego.
2. Opiekunem naukowym może być nauczyciel akademicki albo pracownik naukowy jednostki naukowej, posiadający co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny naukowej albo stopień doktora habilitowanego sztuki w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny artystycznej oraz aktualny dorobek naukowy opublikowany w okresie ostatnich 5 lat albo osiągnięcia artystyczne z okresu ostatnich 5 lat.
3. Doktorant lub kierownik studiów doktoranckich może wystąpić do kierownika jednostki organizacyjnej uczelni albo dyrektora jednostki naukowej z wnioskiem o zmianę opiekuna naukowego. Wniosek wymaga uzasadnienia.
4. W uzasadnionych przypadkach kierownik jednostki organizacyjnej uczelni albo dyrektor jednostki naukowej może podjąć decyzję o zmianie opiekuna naukowego.
§ 10.
Zajęcia objęte programem studiów doktoranckich realizowane w formie zajęć dydaktycznych mogą prowadzić nauczyciele akademiccy i pracownicy naukowi jednostki naukowej posiadający aktualny dorobek naukowy opublikowany w okresie ostatnich 5 lat albo osiągnięcia artystyczne z okresu ostatnich 5 lat.
§ 11.
Na wniosek osoby, która nie ukończyła studiów doktoranckich, uczelnia albo jednostka naukowa wydaje zaświadczenie o przebiegu tych studiów.
§ 12.
1. Stypendium doktoranckie przyznaje rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej, po zaopiniowaniu wniosków o przyznanie stypendium przez doktorancką komisję stypendialną jednostki organizacyjnej uczelni albo jednostki naukowej, zwaną dalej „komisją”.
2. Komisję powołuje rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej.
3. W skład komisji wchodzi co najmniej 3 nauczycieli akademickich wykonujących pracę w jednostce organizacyjnej uczelni, a w przypadku jednostki naukowej — 3 pracowników naukowych jednostki naukowej, posiadających co najmniej stopień naukowy doktora habilitowanego albo stopień doktora habilitowanego sztuki, albo uprawnienia równoważne z uprawnieniami doktora habilitowanego nabyte na podstawie art. 21a ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, w tym kierownik studiów doktoranckich, oraz przedstawiciel doktorantów wskazany przez właściwy organ samorządu doktorantów.
§ 13.
1. Stypendium doktoranckie na pierwszym roku studiów doktoranckich może być przyznane doktorantowi, który osiągnął bardzo dobre wyniki w postępowaniu rekrutacyjnym.
2. Stypendium doktoranckie na drugim roku i kolejnych latach studiów doktoranckich może być przyznane doktorantowi, który:
1) terminowo realizuje program studiów doktoranckich;
2) wykazuje się zaangażowaniem w:
a) prowadzeniu zajęć dydaktycznych w ramach praktyk zawodowych albo
b) realizacji badań naukowych prowadzonych przez jednostkę organizacyjną uczelni albo jednostkę naukową;
3) w roku akademickim poprzedzającym złożenie wniosku o przyznanie stypendium doktoranckiego wykazał się postępami w pracy naukowej i w przygotowywaniu rozprawy doktorskiej.
§ 14.
1. Doktorant składa wniosek o przyznanie stypendium doktoranckiego do kierownika studiów doktoranckich.
2. Wniosek o przyznanie stypendium doktoranckiego zawiera:
1) dane doktoranta: imię, nazwisko, numer PESEL, a w przypadku jego braku — numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz wskazanie roku studiów doktoranckich;
2) opinię opiekuna naukowego albo promotora — w przypadku ubiegania się o stypendium na drugim i kolejnych latach studiów doktoranckich;
3) informacje potwierdzające spełnienie kryteriów, o których mowa w § 13.
3. Komisja, po zaopiniowaniu wniosków o przyznanie stypendium doktoranckiego, przekazuje rektorowi uczelni albo dyrektorowi jednostki naukowej listę doktorantów rekomendowanych do przyznania stypendium zawierającą dane, o których mowa w ust. 2 pkt 1.
§ 15.
1. Stypendium doktoranckie jest przyznawane na okres 12 miesięcy i wypłacane co miesiąc.
2. Stypendium doktoranckie jest przyznawane niezależnie od otrzymywanych przez doktoranta:
1) świadczeń ze środków funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów, o których mowa w art. 199 ust. 1 pkt 1–4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym;
2) środków w ramach pomocy materialnej, o której mowa w art. 199a ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym;
3) stypendiów naukowych, o których mowa w art. 199b ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym;
4) stypendium za wybitne osiągnięcia, o którym mowa w:
a) art. 199 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym,
b) art. 37a ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 371),
c) art. 70a ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2015 r. poz. 1082, 1268 i 1767 oraz z 2016 r. poz. 64);
5) stypendium doktorskiego, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
3. W przypadku przedłużenia okresu odbywania studiów doktoranckich rektor uczelni albo dyrektor jednostki naukowej może przyznać doktorantowi stypendium doktoranckie w tym okresie.
4. W przypadku skreślenia doktoranta z listy uczestników studiów doktoranckich zaprzestaje się wypłaty stypendium doktoranckiego z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym decyzja o skreśleniu stała się ostateczna.
5. Doktorantowi otrzymującemu stypendium doktoranckie, który ukończył studia doktoranckie w terminie wcześniejszym niż określony w programie tych studiów oraz uzyskał wyróżniającą ocenę rozprawy doktorskiej, za okres pozostały do terminu ukończenia studiów doktoranckich określonego w programie tych studiów wypłaca się środki finansowe w wysokości stanowiącej iloczyn kwoty otrzymywanego miesięcznie stypendium doktoranckiego oraz liczby miesięcy, o które został skrócony okres odbywania studiów doktoranckich, nie dłuższy jednak niż 6 miesięcy.
§ 16.
Minimalna wysokość kwoty zwiększenia stypendium doktoranckiego wynosi 800 zł.
§ 17.
1. Doktorant otrzymuje elektroniczną legitymację doktoranta, której wzór stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2. Jednostka organizacyjna uczelni albo jednostka naukowa pobiera opłatę za wydanie elektronicznej legitymacji doktoranta w wysokości 17 zł, a w przypadku gdy koszty wydania legitymacji są niższe — opłatę równą tym kosztom.
3. Za wydanie duplikatu elektronicznej legitymacji doktoranta pobiera się opłatę o połowę wyższą niż za wydanie oryginału.
4. Ważność elektronicznej legitymacji doktoranta potwierdza się co rok przez aktualizację danych w układzie elektronicznym oraz umieszczenie w kolejno oznaczonych polach na legitymacji hologramu, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 18.
Do postępowań w sprawie powołania kierownika studiów doktoranckich, w których właściwy organ samorządu doktorantów lub rada jednostki organizacyjnej uczelni albo rada naukowa jednostki naukowej wyraziły opinię o kandydacie na kierownika studiów doktoranckich przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, stosuje się przepisy dotychczasowe.
§ 19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. [tj. dnia 22.04.2016 r. — przyp. redakcji]*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 24 października 2014 r. w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów doktoranckich (Dz. U. poz. 1480), które utraciło moc z dniem 2 stycznia 2016 r. w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1268 i 1735).
