Ostatnia zmiana Dz.U. 2011.87.488
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 19 grudnia 2007 r.
w sprawie rzeczoznawców do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2007 r. Nr 247, poz. 1835; z 2011 r. Nr 87, poz. 488
Na podstawie art. 9 ust. 9 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) szczegółowe warunki oraz tryb nadawania i cofania uprawnień rzeczoznawców do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wymagania dotyczące przygotowania kandydatów na rzeczoznawców i podnoszenia kwalifikacji przez rzeczoznawców;
2) zakres nadawanych uprawnień, wzór uprawnień rzeczoznawcy do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, wzór klauzuli i pieczęci imiennej oraz wzór rejestru opiniowanych projektów;
3) wymagania dotyczące opinii rzeczoznawców do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy o projektach nowo budowanych lub przebudowywanych obiektów budowlanych albo ich części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, oraz tryb postępowania odwoławczego od tych opinii;
4) tryb powoływania i odwoływania członków Komisji Kwalifikacyjnej do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców, sposób działania tej Komisji i przeprowadzania egzaminu;
5) wysokość wynagrodzenia członków Komisji Kwalifikacyjnej do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców.
§ 2.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) Komisji — rozumie się przez to Komisję Kwalifikacyjną do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców;
2) kursie — rozumie się przez to kurs przygotowujący do opiniowania projektów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii;
3) projekcie — rozumie się przez to projekt nowo budowanego lub przebudowywanego obiektu budowlanego albo jego części, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy;
4) przeciętnym wynagrodzeniu — rozumie się przez to przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej za poprzedni rok kalendarzowy, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.);
5) rzeczoznawcy — rozumie się przez to osobę, której Główny Inspektor Pracy nadał uprawnienia do opiniowania projektów nowo budowanych lub przebudowywanych obiektów budowlanych albo ich części, w których przewiduje się pomieszczenia pracy pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymaganiami ergonomii;
6) ustawie — rozumie się przez to ustawę z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy.
§ 3.
1. Uprawnienia rzeczoznawcy są nadawane kandydatowi, spełniającemu wymagania określone w art. 9 ust. 2 ustawy, w danej grupie projektowej.
2. Wykaz grup projektowych i oznaczeń grup uprawnień rzeczoznawców jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
§ 4.
1. Z wnioskiem o nadanie uprawnień rzeczoznawcy występuje do Komisji kandydat lub jednostka, w której jest on zatrudniony.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) uwierzytelniony odpis dyplomu potwierdzającego wykształcenie kandydata;
2) dokumentację potwierdzającą posiadanie przez kandydata co najmniej 5-letniej praktyki zawodowej w zakresie ukończonego kierunku studiów, w szczególności w zakresie projektowania, sprawdzania projektów, wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie lub opiniowania projektów w innych dziedzinach;
3) informację określającą grupy uprawnień, o które kandydat się ubiega;
4) zaświadczenie potwierdzające ukończenie kursu.
3. Warunkiem ubiegania się o uprawnienia dotyczące budownictwa przemysłowego, rolno-spożywczego i specjalistycznego jest wcześniejsze uzyskanie uprawnień dotyczących budownictwa powszechnego i komunalnego.
§ 5.
Członkowie Komisji są powoływani i odwoływani w trybie art. 9 ust. 5 i 6 ustawy.
§ 6.
1. Główny Inspektor Pracy w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy wyznacza, spośród członków Komisji, przewodniczącego, jego zastępcę oraz sekretarza.
2. Przewodniczący Komisji lub jego zastępca:
1) kieruje pracą Komisji;
2) wnioskuje o odwoływania członków i sekretarza Komisji;
3) przedkłada przed egzaminem pisemnym członkom Komisji do akceptacji tematy prac egzaminacyjnych przydzielonych poszczególnym kandydatom;
4) przedkłada Głównemu Inspektorowi Pracy wnioski o nadanie uprawnień rzeczoznawcy wraz z wynikami egzaminów kandydatów.
3. Członkowie Komisji:
1) uczestniczą w posiedzeniach Komisji i sesjach egzaminacyjnych;
2) w razie braku możliwości wzięcia udziału w posiedzeniu lub egzaminie zawiadamiają o tym sekretarza Komisji.
4. Sekretarz Komisji:
1) sporządza plan posiedzeń Komisji i sesji egzaminacyjnych oraz ustala skład Komisji na egzaminach — w uzgodnieniu z przewodniczącym Komisji;
2) zaznajamia członków Komisji z wnioskami kandydatów o nadanie uprawnień wraz z informacją o spełnieniu przez poszczególnych kandydatów wymagań, o których mowa w § 4 ust. 2;
3) zawiadamia kandydatów o terminie egzaminu co najmniej na 14 dni przed wyznaczonym terminem;
4) zawiadamia członków Komisji o terminach posiedzeń i egzaminów;
5) sporządza protokoły z posiedzeń Komisji i egzaminów.
§ 7.
1. Komisja przeprowadza egzamin, który składa się z części pisemnej i ustnej.
2. Terminy części pisemnej i ustnej egzaminu wyznacza przewodniczący Komisji lub jego zastępca.
3. Kandydat może ubiegać się o zmianę terminu egzaminu, jeżeli przemawiają za tym ważne przyczyny usprawiedliwiające nieobecność pracownika w pracy, określone w przepisach prawa pracy.
4. Egzamin pisemny przeprowadza się w obecności przewodniczącego, jego zastępcy lub sekretarza oraz dwóch członków Komisji. Egzamin ustny przeprowadza się w obecności przewodniczącego lub jego zastępcy, sekretarza i co najmniej trzech członków Komisji.
5. Członków Komisji, o których mowa w ust. 4, wyznacza przewodniczący Komisji lub jego zastępca.
§ 8.
1. Egzamin pisemny obejmuje test ze znajomości przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz opracowanie opinii o projekcie pod względem zgodności z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz z wymaganiami ergonomii.
2. Do części ustnej egzaminu przystępuje kandydat, który w części pisemnej uzyskał wynik pozytywny.
3. Z części pisemnej egzaminu są zwolnieni rzeczoznawcy ubiegający się o nadanie dodatkowych grup uprawnień.
4. Egzamin ustny obejmuje sprawdzenie znajomości przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, obowiązujących przy projektowaniu.
§ 9.
1. Ogólna ocena wyniku egzaminu jest ustalana podczas posiedzenia Komisji, bezpośrednio po egzaminie ustnym.
2. O wyniku egzaminu kandydata decyduje Komisja zwykłą większością głosów. W razie równej liczby głosów za i przeciw — rozstrzyga głos przewodniczącego lub jego zastępcy.
§ 10.
Z przebiegu egzaminu pisemnego i ustnego sporządza się protokoły. Protokoły podpisują członkowie Komisji przeprowadzający egzamin.
§ 11.
Kandydat, który uzyskał negatywny wynik z egzaminu, może przystąpić do jednego egzaminu poprawkowego, nie wcześniej jednak niż po upływie trzech miesięcy od poprzedniego egzaminu, po uiszczeniu opłaty, o której mowa w art. 9 ust. 8 ustawy.
§ 12.
Osoby wchodzące w skład Komisji otrzymują wynagrodzenie, zaokrąglone do pełnego złotego, w wysokości:
1) za przeprowadzenie części pisemnej egzaminu:
a) przewodniczący, jego zastępca lub sekretarz — 11 % przeciętnego wynagrodzenia,
b) członkowie — 9 % przeciętnego wynagrodzenia;
2) za sprawdzenie prac pisemnych każdego kandydata — 4 % przeciętnego wynagrodzenia;
3) za przeprowadzenie części ustnej egzaminu każdego kandydata:
a) przewodniczący lub jego zastępca i sekretarz — 4 % przeciętnego wynagrodzenia,
b) członkowie — 3 % przeciętnego wynagrodzenia.
§ 13.
Wzór uprawnienia rzeczoznawcy jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 14.
1. Rzeczoznawca opiniuje projekty, biorąc pod uwagę specyfikę, charakter i przeznaczenie obiektu budowlanego lub jego części, a zwłaszcza warunki wynikające z części technologicznej projektu. Opiniowanie polega w szczególności na sprawdzeniu przez rzeczoznawcę zgodności przyjętych rozwiązań z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, wymaganiami ergonomii oraz z Polskimi Normami, a także na sprawdzeniu, czy przyjęte rozwiązania likwidują bądź ograniczają zagrożenia, jakie może spowodować projektowany proces technologiczny.
2. Rzeczoznawca opiniuje projekty architektoniczno-budowlane, technologiczne i inne, których rozwiązania mają wpływ na stan bezpieczeństwa i higieny pracy.
3. Rzeczoznawca, po analizie projektu, umieszcza na rzucie podstawowym obiektu pieczęć zawierającą klauzulę z opinią oraz pieczęć imienną. Wzór klauzuli i pieczęci imiennej jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
4. Wzór rejestru opiniowanych projektów jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
§ 15.
1. Rzeczoznawca będący jednocześnie projektantem nie może opiniować projektów przez niego opracowanych.
2. Rzeczoznawca będący jednocześnie inspektorem pracy nie może opiniować projektów, jeżeli dokonuje, zgodnie z przepisami prawa budowlanego, kontroli zgodności wykonania tych obiektów z projektem.
§ 16.
Jeżeli jednostka projektowania, projektant lub inwestor nie zgadza się z opinią wydaną przez rzeczoznawcę, może w terminie 14 dni od dnia otrzymania opinii zwrócić się do okręgowego inspektora pracy, właściwego ze względu na lokalizację projektowanego obiektu budowlanego, o ocenę prawidłowości rozwiązań przyjętych w projekcie. Stanowisko okręgowego inspektora pracy jest ostateczne.
§ 16a.
1. W przypadku gdy inspektor pracy stwierdzi, że:
1) rzeczoznawca wydał opinię naruszającą w sposób rażący przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy lub
2) w opinii wydanej przez rzeczoznawcę nie uwzględniono istotnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
— niezwłocznie powiadamia o tym okręgowego inspektora pracy właściwego ze względu na lokalizację projektowanego obiektu budowlanego.
2. W razie stwierdzenia, że powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, jest uzasadnione, okręgowy inspektor pracy właściwy ze względu na lokalizację projektowanego obiektu budowlanego:
1) kieruje wniosek do Głównego Inspektora Pracy o cofnięcie uprawnień rzeczoznawcy;
2) przesyła kopię wniosku, o którym mowa w pkt 1, do okręgowego inspektora pracy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania rzeczoznawcy.
§ 16b.
1. Wniosek, o którym mowa w § 16a ust. 2 pkt 1, powinien zawierać szczegółowy opis dokumentacji projektowej, na podstawie której rzeczoznawca wydał opinię określoną w § 16a ust. 1, w tym w szczególności:
1) nazwę projektu;
2) nazwę, siedzibę i adres inwestora;
3) nazwę, siedzibę i adres jednostki projektowania, a także imię i nazwisko projektanta lub projektantów, którzy wykonali zakwestionowany projekt;
4) imię i nazwisko, numer uprawnień rzeczoznawcy wydającego opinię oraz numer opinii;
5) wyszczególnienie, na czym polegał błąd zawarty w projekcie, którego rzeczoznawca nie uwzględnił w opinii do projektu, i — w miarę możliwości — kopię zakwestionowanego projektu lub jego części;
6) uzasadnienie konieczności wszczęcia postępowania w sprawie cofnięcia uprawnień rzeczoznawcy.
2. Główny Inspektor Pracy po otrzymaniu wniosku, o którym mowa w ust. 1, lub wszczęciu postępowania z własnej inicjatywy:
1) powiadamia rzeczoznawcę o wszczęciu postępowania w sprawie cofnięcia mu uprawnień w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 4 ustawy;
2) wzywa rzeczoznawcę do:
a) złożenia pisemnych wyjaśnień,
b) przedłożenia do wglądu rejestru opiniowanych projektów,
c) przedłożenia zaświadczenia z ostatniego okresowego szkolenia organizowanego dla rzeczoznawców, o którym mowa w § 18 pkt 1.
§ 17.
1. W razie cofnięcia uprawnień rzeczoznawcy lub rezygnacji z tych uprawnień, rzeczoznawca bezzwłocznie przekazuje okręgowemu inspektorowi pracy, właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania rzeczoznawcy, pieczęć zawierającą klauzulę i pieczęć imienną, o których mowa w § 14 ust. 3.
2. Okręgowy inspektor pracy, o którym mowa w ust. 1, bezzwłocznie zawiadamia Głównego Inspektora Pracy o rezygnacji rzeczoznawcy z nadanych mu uprawnień w celu odnotowania tego w rejestrze, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy.
§ 18.
Rzeczoznawca jest obowiązany do podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez:
1) udział, nie rzadziej niż co 5 lat, w okresowych szkoleniach organizowanych dla rzeczoznawców w jednostce organizacyjnej upoważnionej przez Głównego Inspektora Pracy;
2) zaznajamianie się z nowo wydanymi przepisami, z Polskimi Normami i wydawnictwami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.
§ 19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2008 r.*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie uprawnień rzeczoznawców do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, zasad opiniowania projektów obiektów budowlanych, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, oraz trybu powoływania członków Komisji Kwalifikacyjnej do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców (Dz. U. Nr 62, poz. 290), które traci moc z dniem 1 stycznia 2008 r. na podstawie art. 114 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. Nr 89, poz. 589).
