Obowiązek przeprowadzania okresowych badań lekarskich wynika z Kodeksu pracy. Częstotliwość przeprowadzania tych badań wskazana została w załączniku do Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.
Częstotliwość przeprowadzania badań lekarskich pracowników
Kodeksu pracy wskazuje, iż pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. Jak często należy przeprowadzać badania okresowe? Nie ma jednego terminu dla wszystkich pracowników. Częstotliwość uzależniona jest od rodzaju czynników szkodliwych oraz uciążliwych, z którymi styczność ma pracownik np.:
- pracy w hałasie: badania ogólne należy przeprowadzać co 4 lata, a otolaryngologiczne i audiometryczne przez pierwsze 3 lata w hałasie – co rok, następnie co 3 lata,
- pracy zmianowej: badania należy przeprowadzać co 3-5 lat,
- pracy w wymuszonej pozycji: badania należy przeprowadzać co 3-5 lat,
- pracy wymagająca ruchów monotonnych typowych kończyn: badania należy przeprowadzać co 3-5 lat,
- pracy bez określonego czynnika narażenia: badania należy przeprowadzać co 5 lat.
Ponadto, lekarz przeprowadzający badanie profilaktyczne może wyznaczyć krótszy termin następnego badania, niż wynika to ze wskazówek metodycznych, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia pracownika.
Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami oraz po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
Od badań okresowych odróżnić należy badania kontrolne, które przeprowadzane są w przypadku niezdolności do pracy pracownika trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą.
Skierowanie na badania okresowe
Na badania okresowe skierowanie wydaje pracodawca. Powinno ono zawierać:
- określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,
- określenie stanowiska pracy, na którym pracownik jest zatrudniony,
- opis warunków pracy uwzględniający informacje o występowaniu na stanowisku pracy, czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
Klaudia Utkowska
