Ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1043), która wchodzi w życie z dniem 7 września 2019 r., zawiera rozwiązania mające na celu ułatwić pracownikom realizację uprawnień pracowniczych. Jednym z najważniejszych uprawnień tego rodzaju jest prawo pracownika do uzyskania świadectwa pracy. Wspomniana nowela przewiduje w tym zakresie wprowadzenie nowych zapisów.
Wielokrotnie zwracano uwagę na konieczność ustanowienia nowych uprawnień przysługujących pracownikowi w razie niewydania świadectwa pracy. Jak słusznie zauważono, brak tego dokumentu nie dość, że utrudnia podjęcie kolejnego zatrudnienia, to stanowi także poważną przeszkodę w nabyciu świadczeń należnych osobom bezrobotnym oraz przy ubieganiu się o przyznanie świadczeń emerytalnych. W celu zminimalizowania powyższych negatywnych skutków postanowiono dodać – w ramach noweli z dnia 16 maja 2019 r. – nowy przepis w k.p., chodzi mianowicie o art. 971. Zgodnie z § 1 powołanego zapisu – w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy.
Z kolei art. 971 § 2 k.p. określa tryb postępowania w okolicznościach, gdy pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe. W takim przypadku pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Warto podkreślić, że takie rozwiązanie jest szczególnie istotne w sytuacji, gdy podmiot będący pracodawcą uległ likwidacji, przy czym nie istnieją też organy bądź osoby mające prawo do działania w jego imieniu. W postanowieniu uwzględniającym żądanie ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy sąd określi treść świadectwa pracy zgodnie z przepisami k.p. Wskazane kwestie proceduralne regulują art. 69110 i art. 69111 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1360, z późn. zm.), które również są nowymi rozwiązaniami wprowadzonymi za pośrednictwem nowelizacji.
Z żądaniami, o których mowa w art. 971 § 1 i 2 k.p., można wystąpić w każdym czasie przed upływem terminu przedawnienia (art. 971 § 3 k.p.). Jest to kolejne istotne udogodnienie, gdyż ze względu na relatywnie długi okres przedawnienia pracownik dysponuje możliwością dochodzenia swych praw w szerszej perspektywie czasowej.
Omówione dotychczas przepisy, czyli art. 971 § 1–3 k.p., stosuje się odpowiednio do postępowania dotyczącego żądania sprostowania świadectwa pracy (art. 971 § 4 k.p.).
Maciej Ofierski
