Państwowa Inspekcja Pracy w przyszłym roku planuje przeprowadzić 52 tys. kontroli, a różnymi formami działań prewencyjnych obejmie przynajmniej 30 tys. podmiotów – pracodawców i przedsiębiorców, pracowników, rolników indywidualnych uczniów, studentów i innych.
Uzupełnieniem tej formy działalności mają być porady prawne, o które z roku na rok zwraca się coraz większa grupa pracowników.
Zadaniami o kluczowym znaczeniu dla Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2022-2024 będą trzy strategie, którymi objęte zostaną zakłady charakteryzujące się występowaniem dużej liczby wypadków związanych z pracą i wielu zagrożeń zawodowych. Będą to: strategia kontroli i działań prewencyjnych dla sektora budowlanego, strategia kontroli zagrożeń chemicznymi czynnikami środowiska pracy i strategia wzmożonego nadzoru nad zakładami pracy, w których obserwowana jest niepokojąco wysoka liczba wypadków oraz wysokie wskaźniki zagrożeń niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami środowiska pracy.
Z myślą o branży budowlanej zaplanowano trzyletnią kampanię prewencyjno-kontrolną „Budowa. STOP wypadkom!”. Ma ona służyć zwiększeniu skuteczności oddziaływania inspekcji pracy w zakresie podejmowanych działań kontrolno-nadzorczych w podmiotach realizujących prace budowlane przy wsparciu inicjatyw prewencyjnych, informacyjnych i promujących bezpieczną pracę w tym sektorze. Kontrole będą intensyfikowane w okresach prowadzenia wzmożonych prac budowlanych.
W 2022 r. w związku z utrzymującym się stanem epidemii Państwowa Inspekcja Pracy będzie sprawdzać stosowanie się pracodawców do przepisów mających na celu ograniczenie narażenia na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 w zakładach pracy, a także realizację obowiązku przekazywania pracownikom informacji o zagrożeniach dla zdrowia i życia oraz o podjętych działaniach ochronnych i zapobiegawczych. Będzie również kontrolować przestrzeganie rozwiązań prawnych wprowadzonych przepisami tarcz antykryzysowych w zakresie prawnej ochrony pracy.
Wśród zadań z zakresu prawnej ochrony pracy, podobnie jak w latach poprzednich, najistotniejsze przyszłoroczne działania mają być skoncentrowane na kontroli prawidłowości zatrudniania na podstawie umów cywilnoprawnych, ograniczeniu naruszeń przepisów o czasie pracy oraz o wypłacie wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy. Inspektorzy pracy będą weryfikować przestrzeganie przepisów dotyczących wypłacania minimalnej stawki godzinowej.
Państwowa Inspekcja Pracy kontynuować będzie realizację działań obejmujących przeciwdziałanie i zwalczanie nielegalnego zatrudnienia. Podczas prowadzonych kontroli inspektorzy pracy zweryfikują legalność powierzania i wykonywania pracy zarówno obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Działania ukierunkowane będą nie tylko na ujawnianie przypadków pracy niezadeklarowanej, tj. świadczonej całkowicie „na czarno”, ale także zadeklarowanej fałszywie, np. wykonywanej faktycznie w wyższym wymiarze czasu pracy lub za wynagrodzeniem wyższym niż wskazane w umowie o pracę. Za zadanie priorytetowe, przewidziane na rok 2022, uznano czynności kontrolne podejmowane w zakładach pracy, powierzających pracę cudzoziemcom z tzw. krajów trzecich, w tym także w agencjach pracy tymczasowej.
W programie PIP ujęto również zadania o charakterze doradczo-prewencyjnym, priorytetowe dla ochrony pracy i istotne ze względu na wagę problemów, nadając im formę kompleksowych działań. Jednym z takich zadań będzie kampania informacyjno-edukacyjna, zmierzająca do kształtowania kultury pracy respektującej praworządność wśród młodzieży oraz osób wkraczających na rynek pracy.
W ramach dobrze znanych i cenionych programów prewencyjnych pracownicy PIP dotrą z konkretnym wsparciem do tysięcy podmiotów – przede wszystkim do małych i średnich pracodawców, mających problemy z dostosowaniem swoich zakładów do wymagań bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia. Szczególna uwaga ma być poświęcona zagadnieniom związanym z prawidłową oceną ryzyka zawodowego, gdyż w dalszym ciągu wiedza w tym zakresie jest niewystarczająca.
Tradycyjnie działania szkoleniowe, informacyjne i doradcze urzędu wspierane będą konkursami.
Na forum międzynarodowym w 2022 r. PIP planuje m.in. przyłączyć się do realizowania czynności kontrolnych i działań prewencyjnych w ramach kampanii Komitetu Wyższych Inspektorów Pracy, która będzie poświęcona przeciwdziałaniu występowania dolegliwości mięśniowo-szkieletowych związanych z pracą. Istotnym elementem aktywności międzynarodowej urzędu ma być także współdziałanie z Europejskim Urzędem ds. Pracy w ramach grup roboczych, wspólnych i uzgodnionych kontroli transgranicznych oraz wspierania kampanii europejskich urzędu, ukierunkowanych na promowanie legalnego zatrudnienia w konkretnych branżach.
gr/PIP
