Ustawa okołobudżetowa na rok 2021 – co przynosi oświacie?

W dniu 17.12.2020 r. sejm odrzucił wszystkie senackie poprawki do ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021.

17

Uchwalona w listopadzie tzw. ustawa okołobudżetowa czeka więc teraz na podpis prezydenta. Jak zwykle, znalazły się w niej ważne dla oświaty zapisy – dotyczące doskonalenia zawodowego, nagród za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze i funduszu socjalnego.

Ogólnokrajowe doskonalenie zawodowe

Zgodnie z art. 1 ustawy okołobudżetowej w roku 2021 środki, o których mowa w art. 70a ust. 7 Karty Nauczyciela, przeznaczone na realizację ogólnokrajowych zadań w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli wyodrębnia się w budżecie MEN w łącznej wysokości do 2.700 średnich wynagrodzeń nauczyciela dyplomowanego ustalonego w oparciu o kwotę bazową, o której mowa w art. 30 ust. 3 KN, obowiązującą 01.01.2018 r.

W praktyce oznacza to, że wydatki na ten cel zostaną zamrożone na poziomie z 2020 r., kiedy także obowiązywała kwota bazowa z 01.01.2018 r.

Wspieranie doradztwa metodycznego

Zgodnie z art. 3 ustawy okołobudżetowej w roku 2021 środki, o których mowa w art. 70a ust. 4 KN, na wspieranie organizacji doradztwa metodycznego na obszarze województwa ustala się w oparciu o średnie wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego wyliczone na podstawie kwoty bazowej, o której mowa w art. 30 ust. 3 KN, obowiązującej 01.01.2020 r.

W praktyce oznacza, że również wydatki na rozwój doradztwa metodycznego zostaną zamrożone na poziomie z 2020 r.

Nagrody dla nauczycieli

Inaczej niż w mijającym roku wyglądać będzie sytuacja, jeżeli chodzi o ustalenie puli środków na sfinansowanie nagród przyznawanych nauczycielom za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze. Zgodnie z art. 2 ustawy okołobudżetowej w roku 2021 środki, o których mowa w:

  • 49 ust. 1 pkt 2 KN, na wypłaty nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze wyodrębnia się w budżetach wojewodów łącznie w wysokości do 2.744 średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty,
  • 49 ust. 1 pkt 3 KN, na wypłaty nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze wyodrębnia się w budżecie MEN w wysokości do 2015 średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty

–   ustalonych w oparciu o kwotę bazową, o której mowa w art. 30 ust. 3 KN, obowiązującą w dniu 01.01.2018 r.

Takie rozwiązanie spowoduje zmniejszenie puli środków przeznaczanych na nagrody dla nauczycieli – w 2020 r. do ustalania ich wysokości służyła kwota bazowa z 01.01.2020 r. Cofnięcie się do kwoty bazowej z 01.01.2018 r. oznacza, że pominięto kilkunastoprocentowy wzrost średniego wynagrodzenia, jaki nastąpił od tamtego czasu.

Fundusz socjalny

Zgodnie z art. 53 ust. 1 KN dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Jego wysokość to iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć i 110% kwoty bazowej określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej, obowiązującej w dniu 1 stycznia danego roku.

Od dłuższego już czasu funkcjonuje jednak mechanizm, zgodnie z którym każda kolejna ustawa okołobudżetowa wskazuje, jaką kwotę bazową należy stosować do ustalania odpisu na ZFŚS. W 2021 r. – zgodnie z art. 4 omawianej ustawy okołobudżetowej – do ustalania odpisu na ZFŚS dla nauczycieli stosuje się kwotę bazową obowiązującą 01.01.2018 r. Kwota ta wynosi 2.752,92 zł. Oznacza to utrzymanie podstawy naliczania odpisu na poziomie obowiązującym w 2020 r.

Ta sama zasada została zastosowana do pracowników niepedagogicznych – w 2021 r. wysokość odpisu na ZFŚS dla nich będzie ustalana na podstawie wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w II półroczu 2018 r. ogłoszonego przez Prezesa GUS, które wynosi 4.134,02 zł, czyli analogicznie jak w 2020 r. Jeśli przyjąć za podstawę tę kwotę, odpis podstawowy na jednego pracownika (37,5% podstawy) wynosi 1.550,26 zł.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela – Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.