Najniższa ustawowo gwarantowana pensja z początkiem nowego roku wzrosła o 200 zł brutto. Minimalne wynagrodzenie, którego kwota ogłoszona została w rozp. RM z dnia 15 września 2020 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1596) osiągnęło poziom 2800 zł brutto. W rezultacie minimalne wynagrodzenie stanowi 53,2% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na 2021 r.
Z danych GUS wynika, że liczba pracowników otrzymujących wynagrodzenie w wysokości płacy minimalnej wynosi ok. 1,7 mln osób. Skutki finansowe podwyżki płacy minimalnej odczuje ok. 2 mln pracodawców, w tym ok. 1,8 mln mikroprzedsiębiorców.
Wynagrodzenie netto to kwota wypłacana pracownikowi po dokonaniu odliczeń składkowo-podatkowych. Na jej wysokość mają wpływ koszty uzyskania przychodu oraz kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek dochodowy.
Składki ubezpieczeniowe są finansowane częściowo przez pracownika i w części przez pracodawcę. Dla ustalenia wysokości wynagrodzenia do wypłaty istotne znaczenie mają składki potrącane z pensji pracownika. W 2021 roku nie ulegną zmianie procentowe stawki składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne – w części finansowanej przez pracownika wynoszą one:
- składka emerytalna – 9,76%,
- składki rentowe – 1,5%,
- składka chorobowa – 2,45%,
- składka zdrowotna do pobrania z pensji – 9%,
- składka zdrowotna odliczana od podatku – 7,75%.
Nie zmieni także wysokość kosztów uzyskania przychodu – od 1 stycznia 2020 r. zryczałtowane koszty uzyskania przychodów (dalej KUP), o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy PIT wynoszą:
- 250,00 zł miesięcznie (3000,00 zł rocznie) – gdy podatnik uzyskuje przychody w jednym zakładzie pracy (są to tzw. koszty podstawowe),
- 300,00 zł miesięcznie (3600,00 zł rocznie) – gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę (są to tzw. koszty podwyższone),
- 4500,00 zł rocznie w przypadku wieloetatowców,
- 5400,00 zł rocznie dla dojeżdżających wieloetatowców.
Dla ustalenia wysokości wynagrodzenia „na rękę” niezbędne jest jeszcze uwzględnienie skali podatkowej i tzw. kwoty wolnej.
Od 1 października 2019 r. podstawowa stawka PIT wynosi 17%. Ze stawki tej korzystają wszyscy podatnicy, którzy rozliczają się według skali podatkowej. Dotyczy ona przychodów uzyskiwanych m.in.:
- ze stosunku pracy,
- z działalności wykonywanej osobiście,
- w tym z umów zlecenia i o dzieło,
- z działalności gospodarczej osób fizycznych,
- z emerytury i renty,
- z praw majątkowych.
Z kolei kwota wolna od podatku wynosi od 8000 zł do 0 zł. Jest to kwota degresywna, gdyż maleje wraz ze wzrostem dochodów.
W 2021 roku osoby, które zarobią do 8 tys. zł rocznie, będą zwolnione z podatku, a osoby zarabiające powyżej 13 tys. zł, ale mniej niż 85 528,00 zł (czyli m.in. osoby otrzymujące minimalne wynagrodzenie przez cały rok) zapłacą podatek w wysokości 17% minus kwota zmniejszająca podatek w wysokości 525,12 zł. W poniższej tabeli przedstawiono wysokość kwoty zmniejszającej podatek w 2021 roku:
| Podstawa obliczenia podatku w 2021 r. | Kwota zmniejszająca podatek odliczana w rocznym PIT za 2021 rok | |
| ponad | do | |
| 8000 zł | 1360 zł | |
| 8000 zł | 13 000 zł | 1360 zł – [834,88 zł × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) / 5000 zł] |
| 13 000 zł | 85 528 zł | 525,12 zł |
| 85 528 zł | 127 000 zł | 525,12 zł – [525,12 zł × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) / 41 472 zł] |
| 127 000 zł | brak kwoty zmniejszającej podatek | |
Poniżej zamieszczamy wyliczenie wysokości minimalnego wynagrodzenia do wypłaty dla pracownika zatrudnionego na pełnym etacie, który złożył oświadczenie na formularzu PIT-2, upoważniające pracodawcę do stosowania kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek w wysokości 43,76 zł (525,12 x 1/12), przy zastosowaniu podstawowych kosztów uzyskania przychodów.
Aby ustalić wynagrodzenie netto dla pracownika otrzymującego minimalną pensję w wysokości 2800 zł brutto, należy od tej kwoty odliczyć:
- 273,28 zł składki na ubezpieczenie emerytalne, czyli 2800 zł x 9,76%,
- 42,00 zł składki na ubezpieczenie rentowe, czyli 2800 zł x 1,5%,
- 68,60 zł składki na ubezpieczenie chorobowe, czyli 2800 zł x 2,45%,
co razem daje 383,88 zł,
- 217,45 zł składki na ubezpieczenie zdrowotne, czyli (2800 zł – 383,88 zł) x 9%,
- 137,00 zł zaliczki podatkowej od najniższego wynagrodzenia (po odliczeniu składki zdrowotnej i zaokrągleniu), ustalonej w następujący sposób:
- 2416,12 zł (podstawa opodatkowania) – 250,00 zł (koszty uzyskania przychodu) = 1993,54 zł; po zaokrągleniu 2166,12 zł;
- 2166,00 zł x 17% – 43,76 zł = 324,46 zł;
- 324,46 zł – 187,25 zł (składka zdrowotna stanowiąca 7,75% podstawy wymiaru) = 137,21 zł; po zaokrągleniu 137,00 zł.
Wynagrodzenie netto wyniesie:
2800 zł – (383,88 zł + 217,45 zł + 137 zł) = 2061,67 zł
B.O.
