Art. 15zzs ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą antykryzysową”, określa postępowanie w zakresie biegu terminów sądowych i procesowych.
W myśl postanowień wskazanego art. 15zzs ust. 1 ustawy antykryzysowej, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg terminów procesowych i sądowych w:
1) postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,
2) postępowaniach egzekucyjnych,
3) postępowaniach karnych,
4) postępowaniach karnych skarbowych,
5) postępowaniach w sprawach o wykroczenia,
6) postępowaniach administracyjnych,
7) postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
8) kontrolach celno-skarbowych,
9) postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 847, z późn. zm.),
10) innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw
– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
Należy podkreślić, że wstrzymanie i zawieszenie biegów, o których wyżej mowa, nie dotyczy terminów w rozpoznawanych przez sądy sprawach wskazanych w art. 14a ust. 4 i 5 ustawy antykryzysowej (sprawy pilne), terminów w sprawach wyboru lub powołania organów, których kadencje są określone w Konstytucji RP, terminów wyborów do organów jednostek samorządu terytorialnego oraz terminów w sprawach wniosków i pytań prawnych do Trybunału Konstytucyjnego.
Ponadto, wstrzymanie rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów, o którym mowa w art. 15zzs ust. 1 ustawy antykryzysowej, nie dotyczy terminów wskazanych w obowiązującym od 18 kwietnia br. art. 15zzs ust. 2A cyt. ustawy. Dotyczy to m.in. terminów: opiniowania i uzgadniania projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, projektu planu miejscowego, opiniowania projektu gminnego programu rewitalizacji, wydania decyzji na podstawie odpowiednich przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Wstrzymanie i zawieszenie biegu terminów nie dotyczy także kontroli i postępowań dokonywanych na podstawie odpowiednich zapisów ustawy – Prawo zamówień publicznych (patrz: art. 15zzs ust. 3 ustawy antykryzysowej).
Począwszy od dnia 18 kwietnia br. wstrzymanie i zawieszenie biegu terminów sądowych i procesowych nie dotyczy kontroli i inspekcji oraz postępowań administracyjnych, prowadzonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne i przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii, jeżeli nieprowadzenie czynności kontrolnych lub inspekcyjnych oraz niewydanie decyzji mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzi bądź zwierząt albo poważną szkodę dla interesu społecznego (art. 15zzs ust. 3A ustawy antykryzysowej).
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii organ lub podmiot może wydać odpowiednio decyzję w całości uwzględniającą żądanie strony lub uczestnika postępowania, zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, wyrazić stanowisko albo wydać interpretacją indywidualną lub decyzję w sprawach, o których mowa w art. 15zzs ust. 3a ustawy antykryzysowej.
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie przeprowadza się rozpraw ani posiedzeń jawnych, z wyjątkiem takowych w sprawach określonych w art. 14a ust. 4 i 5 cyt. ustawy, czyli w tzw. sprawach pilnych.
Czynności dokonane w okresie wskazanym w art. 15zzs ust. 1 ustawy antykryzysowej, w postępowaniach i kontrolach, o których mowa w tym przepisie, są skuteczne.
Stosownie do brzmienia art. 15zzs ust. 8 ustawy antykryzysowej – bieg terminu:
• na milczące załatwienie sprawy,
• w innej sprawie, w której brak wyrażenia przez organ sprzeciwu, wydania decyzji, postanowienia albo innego rozstrzygnięcia uprawnia stronę lub uczestnika postępowania do podjęcia działania, dokonania czynności albo wpływa na zakres praw i obowiązków strony lub uczestnika postępowania,
• na wyrażenie przez organ stanowiska albo wydanie interpretacji indywidualnej, z wyjątkiem interpretacji indywidualnej, o której mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na okres stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Jednakże wstrzymanie rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów, o których wyżej mowa w art. 15zzs ust. 8 cyt. ustawy, nie dotyczy przypadków określonych w art. 15zzs ust.8a ustawy antykryzysowej.
W okresie, o którym mowa w art. 15zzs ust. 1 ustawy antykryzysowej, organ, sąd lub podmiot, prowadzący odpowiednio postępowanie lub kontrolę, może wyznaczyć stronie termin do dokonania czynności lub zarządzić bieg terminu określonego ustawą z możliwością określenia go na czas dłuższy, niż przewidziany ustawą, jeżeli wymaga tego interes publiczny lub ważny interes strony albo kontrolowanego. Strona, uczestnik postępowania, kontrolowany i ich kontrahent oraz organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska w trybie art. 106 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, są obowiązani do dokonania czynności w wyznaczonym terminie, a w przypadku zarządzenia biegu terminu następują skutki, które ustawa wiąże z upływem terminu.
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii:
- przepisów o bezczynności organów oraz o obowiązku organu i podmiotu, prowadzących odpowiednio postępowanie lub kontrolę, do powiadamiania strony lub uczestnika postępowania o niezałatwieniu sprawy w terminie nie stosuje się,
- organom lub podmiotom prowadzącym odpowiednio postępowanie lub kontrolę nie wymierza się kar, grzywien ani nie zasądza się od nich sum pieniężnych na rzecz skarżących za niewydanie rozstrzygnięć w terminach określonych przepisami prawa.
Zaprzestanie czynności przez sąd, organ lub podmiot, prowadzące odpowiednio postępowanie lub kontrolę, w okresie, o którym mowa w art. 15zzs ust. 1 ustawy antykryzysowej, nie może być podstawą wywodzenia środków prawnych dotyczących bezczynności, przewlekłości lub naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Należy podkreślić, że przedstawionych powyżej przepisów art. 15zzs ust. 1 i 8 ustawy antykryzysowej nie stosuje się do postępowań administracyjnych i sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, dotyczących infrastruktury telekomunikacyjnej w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne.
Maciej Ofierski
