Zmiana obwodów w danej gminie i dowóz uczniów do szkoły

Po ostatnich zmianach terytorialnych w naszym regionie jest problem ze szkołą obwodową.

29

„Dziękujemy bardzo za poprzednią opinię. Pojawiły się kolejne wątpliwości:

Prawnik pisze: Szkoła ta jednak przestaje być dla ucznia obwodową i ma on prawo pierwszeństwa w rekrutacji w przypadku, gdy chce przenieść się do szkoły, która aktualnie jest szkołą obwodową, po zmianach terytorialnych. Podkreślić jednak należy, że obowiązek ten dotyczy tylko i wyłącznie szkół obwodowych. Nie można się tutaj jednak powoływać na stanowisko kuratora, zgodnie z którym zmiana obwodów ma zastosowanie do dzieci, które rozpoczną realizację obowiązku szkolnego, przyjęcia do pierwszych klas, dzieci z obwodu przyjmowane są z urzędu, dzieci spoza obwodu po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego na wolne miejsca (zgodnie z rozdziałem 6 ustawy Prawo oświatowe). Stanowisko kuratora jest też interpretacją MEN.

  1. Czy w wyniku podziału rejonu poprzez powstanie nowej szkoły podstawowej samorząd może wskazać uczniom dotychczas funkcjonującej szkoły na podstawie nowego rejonu nową szkołę podstawową jako miejsce realizacji obowiązku szkolnego w odniesieniu do wszystkich klas?

– Nie. Zmiana obwodu nie dotyczy dzieci, które są już uczniami szkoły podstawowej. Mają oni już nabyte prawo do ukończenia danej szkoły. Ustawodawca określa sytuacje (art. 68 Prawo oświatowe), kiedy można skreślić/przenieść ucznia do innej szkoły.

MEN przecież pisze, że nie można zmienić obwodu szkolnego uczniowi, który jest uczniem danej szkoły. Nie można więc mówić, że dotychczasowa szkoła przestaje być naszą szkołą obwodową. Skoro nie można nam zmienić obwodu w trakcie nauki, jesteśmy nadal w obwodzie starej szkoły, skoro jesteśmy w obwodzie danej szkoły, do której mamy ponad 4 km, czyż nasze dzieci nie mają wszystkich praw ucznia, w tym prawa do darmowego dowozu? Który zapis prawny mówi o tym, że w takiej sytuacji nie należy nam się dojazd – skoro jesteśmy w obwodzie danej szkoły? Wszystkie przepisy, np. art. 39 ust. 2 i nast. ustawy Prawo oświatowe, również mają odniesienie do nas, ponieważ spełniamy warunek kilometrowy oraz mieszkamy w obwodzie naszej starej szkoły. Skoro MEN twierdzi, że nie można nam zmienić obwodu, czy więc mówienie, że jesteśmy poza obwodem, jest zgodne z prawdą a nawet prawem?

Prawnik pisze; Ta interpretacja dotyczy tylko i wyłącznie prawa do dokończenia edukacji.

Pytamy: Który zapis prawny mówi, że interpretacja kuratora/MEN dotyczy tylko prawa do dokończenia edukacji w dotychczasowej szkole? Przepisy wszystkie mówią, że jeśli mieszka się w obwodzie danej szkoły wg MEN naszą szkołą obwodową jest nadal szkoła dotychczasowa, a nie nowa.

  1. Prosimy o odniesienie się do faktu: gmina darmowo dowozi dzieci, które mieszkają w innym województwie, to jej działanie fakultatywne. Zważywszy na naszą sytuację, nie jest to na pewno równe traktowanie naszych dzieci. Gdzie i w jaki sposób powinniśmy zgłosić takie działanie? Bez sensu jest zgłaszać do organów gminy, bo przecież tam mają większość po stronie osób rządzących i zawsze będą głosować na korzyść burmistrza.”

W swoim pytaniu proszą Państwo o wskazanie:

  • Który zapis prawny mówi o tym, że w takiej sytuacji nie należy nam się dojazd, skoro jesteśmy w obwodzie danej szkoły;
  • Który zapis prawny mówi, że interpretacja kuratora/MEN dotyczy tylko prawa do dokończenia edukacji w dotychczasowej szkole.

Jak sami Państwo wspominają w tym pytaniu, mamy tu do czynienia wyłącznie z interpretacją MEN, a zatem z dokumentem, który nie ma waloru prawa powszechnie obowiązującego, jak również żaden przepis prawa do tej interpretacji się nie odnosi, bo to MEN dokonał interpretacji przepisów, z którą można się zgodzić, ale która nie dotyczy Państwa sytuacji.

Oczywiście, że nadal można uważać, że szkoła w której uczeń rozpoczął naukę jest szkołą obwodową, pomimo podjęcia nowej uchwały na podstawie art. 39 ustawy Prawo oświatowe, lecz jak wspomniałem w poprzedniej odpowiedzi, prawo do dowozu odnosi się wyłącznie do szkół wskazanych w obowiązującej uchwale.

Przyjęcie innej interpretacji byłoby contra lege (sprzeczne z prawem) z uwagi na fakt, że po wielu zmianach obwodów gmina miałaby obowiązek dowożenia absolutnie wszystkich uczniów do każdej możliwej szkoły. To zaś wykluczałoby konieczność formułowania przepisów dotyczących dowozu w sposób, w jaki one obecnie wyglądają, bowiem wystarczyłoby wskazanie, iż gmina dowozi do szkół członków wspólnoty samorządowej.

Tymczasem tak nie jest, co oznacza, iż prawo do dowozu jest jednak ograniczone. Pozostaje mi zatem podtrzymać już wyrażone w tej sprawie stanowisko, natomiast pragnę podkreślić, że również ono jest jedynie interpretacją. Miejscem, w którym mogą Państwo dochodzić swoich praw jest natomiast właściwy Sąd Administracyjny, do którego mogą Państwo zaskarżyć czynności wójta.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 z późn. zm.