Żądanie ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy – zmiany w k.p.c.

74

Z dniem 7 września br. wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1043) przewidujące modyfikacje prawne przede wszystkim w ustawie – Kodeks pracy, zwanej dalej „k.p.”. Wspomniana nowela zawiera także regulacje zmieniające odnoszące się do odrębnych aktów prawnych, w tym do zapisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1360), określanej w dalszej części mianem „k.p.c.”.

Jedna ze zmian w k.p.c. polega na wprowadzeniu Działu IVb pt. „Sprawy z zakresu prawa pracy”, obejmującego art. 69110 i art. 69111. Powyższa korekta legislacyjna jest ściśle związana z nowym przepisem k.p., jakim jest art. 971. Stanowi on m.in., iż w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy. Jeżeli natomiast pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Z takim żądaniem można wystąpić w każdym czasie przed upływem terminu przedawnienia. Właśnie do tych kwestii odnoszą się powołane przepisy k.p.c. Zgodnie zatem z art. 69110 § 1 k.p.c. we wniosku zawierającym żądanie ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy wskazuje się:

  1. okres i rodzaj wykonywanej pracy, wymiar czasu pracy, zajmowane stanowiska oraz miejsce wykonywania pracy,
  2. tryb rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy – jeżeli pracownik posiada te informacje, a w przypadku ich nieposiadania – okoliczności zaprzestania świadczenia pracy przez pracownika,
  3. pracodawcę, który był obowiązany do wydania świadectwa pracy, oraz przyczynę, z powodu której wystąpienie przeciwko niemu z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe.

Jeżeli wytoczenie powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest możliwe, sąd rozpozna żądanie w procesie jako żądanie zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy (art. 69110 § 2 k.p.c.).

W postępowaniu uwzględniającym żądanie ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy sąd określa treść świadectwa pracy zgodnie z art. 97 § 2 k.p. i przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie art. 97 § 4 k.p. (chodzi więc o rozp. MRPIPS z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy, Dz.U. z 2018 r. poz. 1289, ze zm. – przyp. red.). Jeśli określenie wszystkich faktów wymienionych w tych przepisach jest niemożliwe, w postanowieniu określa się co najmniej okres i rodzaj wykonywanej pracy, wymiar czasu pracy, zajmowane stanowiska oraz tryb rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a w sytuacji gdy określenie trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy również jest niemożliwe wskazuje się, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.

Prawomocne postanowienie ustalające uprawnienie do otrzymania świadectwa pracy zastępuje świadectwo pracy (art. 69110 § 4 k.p.c.).

Ponadto, w myśl art. 69111 k.p.c., opisaną powyżej procedurę stosuje się odpowiednio do żądania sprostowania świadectwa pracy.

Do omawianej problematyki odnoszą się także nowo dodane w k.p.c. przepisy, czyli art. 4771a i art. 4771b. Pierwszy z wymienionych zapisów przewiduje, że w przypadku wystąpienia z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy, o którym mowa w art. 971 § 1 k.p., jeżeli okaże się, że pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa jest niemożliwe, sąd rozpozna żądanie w postępowaniu nieprocesowym jako żądanie ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy.

W wyroku uwzględniającym żądanie zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy, o którym mowa w art. 971 k.p., sąd określa treść świadectwa pracy zgodnie z art. 97 § 2 k.p. i przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie art. 97 § 4 k.p. Jeżeli określenie wszystkich faktów wymienionych w tych przepisach jest niemożliwe, w wyroku określa się co najmniej okres i rodzaj wykonywanej pracy, wymiar czasu pracy, zajmowane stanowiska oraz tryb rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a w sytuacji gdy określenie trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy również jest niemożliwe – wskazuje się, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę (art. 4771b § 1 k.p.c.).

Prawomocny wyrok zobowiązujący pracodawcę do wydania świadectwa pracy zastępuje to świadectwo (art. 4771b § 2 k.p.c.).

Należy podkreślić, że przepisy art. 4771b § 1 i 2 k.p.c. stosuje się odpowiednio do żądania sprostowania świadectwa pracy.

Maciej Ofierski