Zasady wynagradzania egzaminatorów, asystentów technicznych i nauczycieli akademickich określono w rozp. MEN z dn. 22.08.2019 r. w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1648).
Osoby podlegające przepisom rozporządzenia
Powołane wyżej rozp. określa warunki wynagradzania:
- egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu:
- egzaminu ósmoklasisty,
- egzaminu maturalnego,
- egzaminu zawodowego, w tym dla osób, które zdają ten egzamin jako eksternistyczny;
- nauczycieli akademickich biorących udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego;
- asystentów technicznych biorących udział w przeprowadzaniu części praktycznej egzaminu zawodowego, której rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest wyrób lub usługa.
Dodatkowo omawiane rozp. określa warunki wynagradzania:
- egzaminatorów z zakresu:
- egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w tym dla osób, które zdają ten egzamin jako eksternistyczny,
- obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowym planie nauczania:
- dotychczasowego gimnazjum dla dorosłych,
- dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego dla dorosłych;
- asystentów technicznych biorących udział w przeprowadzaniu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest wyrób lub usługa.
Przepisom cyt. rozp. nie podlegają nauczyciele, w tym nauczyciele będący egzaminatorami, biorący udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego.
Wynika to stąd, że nauczyciele, w tym również ci będący egzaminatorami, uczestniczą w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego w ramach pensum dydaktycznego (zob. art. 42 ust. 2b pkt 1 KN). Dopiero gdy czynności związane z przeprowadzeniem ustnych matur przekroczą obowiązujące nauczyciela pensum, za ich wykonanie przysługuje nauczycielowi wynagrodzenie – obliczane tak jak za godziny ponadwymiarowe (zob. art. 35 ust. 3 KN).
Warunki wynagradzania egzaminatorów przeprowadzających egzaminy eksternistyczne z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej określa wciąż rozp. MEN z dn. 11.01.2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 188, ze zm.).
Podstawa ustalania wynagrodzenia
Podstawą ustalenia wynagrodzenia egzaminatora, asystenta technicznego i nauczyciela akademickiego jest minimalna stawka wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra oraz przygotowanie pedagogiczne – dalej: „stawka”. Obecnie wynosi ona 3817 zł.
Płaca osoby pracującej przy egzaminie to zatem odpowiedni – zależnie od rodzaju (etapu, poziomu) egzaminu oraz typu szkoły, w której jest on przeprowadzany – procent uposażenia nauczyciela dyplomowanego. Wynagrodzenie to jest proporcjonalne do liczby zdających.
Wynagrodzenie egzaminatorów przeprowadzających egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny
Warunki wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu egzaminów: ósmoklasisty i maturalnego określa poniższa tabela, stanowiąca załącznik nr 1 do cyt. rozp.
| Egzamin | Kwota wynagrodzenia za jednego zdającego |
| 1. Egzamin ósmoklasisty: | |
| język polski | 0,559% stawki |
| matematyka | 0,354% stawki |
| język obcy nowożytny | 0,354% stawki |
| jeden przedmiot do wyboru spośród przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia – od roku szkolnego 2021/2022 | 0,354% stawki |
| 2. Egzamin maturalny przeprowadzany na warunkach i w sposób obowiązujący do roku szkolnego 2013/2014 włącznie: | |
| a) część pisemna egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów (z wyjątkiem języka polskiego, języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej, języka regionalnego i matematyki) – poziom podstawowy | 0,657% stawki |
| b) część pisemna egzaminu maturalnego z matematyki – poziom podstawowy | 0,627% stawki |
| c) część pisemna egzaminu maturalnego z:
– języka polskiego, języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego – poziom podstawowy i rozszerzony – języka obcego nowożytnego – poziom rozszerzony i poziom dla absolwentów szkół i oddziałów dwujęzycznych |
0,923% stawki |
| d) część pisemna egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów (z wyjątkiem języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego) – poziom rozszerzony i poziom dla absolwentów szkół i oddziałów dwujęzycznych | 0,790% stawki |
| 3. Egzamin maturalny przeprowadzany na warunkach i w sposób obowiązujący od roku szkolnego 2014/2015: | |
| a) część pisemna egzaminu maturalnego z matematyki – poziom podstawowy | 0,627% stawki |
| b) część pisemna egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego – poziom podstawowy | 0,386% stawki |
| c) część pisemna egzaminu maturalnego z języka polskiego – poziom podstawowy: | |
| – część testowa | 0,270% stawki |
| – wypracowanie | 0,653% stawki |
| d) część pisemna egzaminu maturalnego z:
– języka polskiego – poziom rozszerzony – języka mniejszości narodowej – poziom podstawowy i rozszerzony – języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego – poziom rozszerzony – języka obcego nowożytnego – poziom rozszerzony i poziom dwujęzyczny |
0,923% stawki |
| e) część pisemna egzaminu maturalnego ze wszystkich przedmiotów (z wyjątkiem języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego) – poziom rozszerzony i poziom dla absolwentów szkół i oddziałów dwujęzycznych | 0,790% stawki |
W § 7 ust. 1 i 2 cyt. rozp. sformułowano przepisy przejściowe, zgodnie z którymi warunki wynagradzania egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu części pisemnej egzaminu maturalnego na warunkach i w sposób obowiązujący od roku szkolnego 2014/2015 – z języka polskiego na poziomie podstawowym określone w powyższej tabeli (lp. 3 w lit. c) stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2020/2021. W roku szkolnym 2019/2020 do ustalenia wynagrodzenia tych egzaminatorów przyjmuje się kwotę wynagrodzenia za jednego zdającego w wysokości 0,923% stawki.
Wynagrodzenie egzaminatorów korzystających z narzędzi elektronicznych
Egzaminatorowi uczestniczącemu w egzaminie ósmoklasisty i sprawdzającemu zadania z matematyki przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych przysługuje:
- 0,049% stawki – za sprawdzenie jednego zadania, zawartego w arkuszu egzaminacyjnym, o 1. stopniu trudności,
- 0,069% stawki – za sprawdzenie jednego zadania, zawartego w arkuszu egzaminacyjnym, o 2. stopniu trudności.
W przypadku gdy uczeń nie podjął próby rozwiązania zadania sprawdzanego przez egzaminatora przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych, egzaminator otrzymuje 5% wynagrodzenia przysługującego w przypadku egzaminu ósmoklasisty (0,354% stawki).
Dyrektor CKE w terminie do 15 marca roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany egzamin ósmoklasisty, przekazuje dyrektorom o.k.e. informację o stopniu trudności sprawdzania zadań z matematyki, o których mowa wyżej. Przy ustalaniu tego stopnia bierze się pod uwagę szacowany czas potrzebny do sprawdzenia przez egzaminatora rozwiązania danego zadania oraz złożoność zasad oceniania tego zadania. Suma kwot wynagrodzenia za sprawdzenie wszystkich zadań zawartych w danym arkuszu nie może przekraczać kwoty równej 0,354% stawki.
Wynagrodzenie za przeniesienie odpowiedzi ucznia
Jeżeli egzamin ósmoklasisty z matematyki zdaje uczeń ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się lub uczeń niepełnosprawny, egzaminator przenosi zaznaczone przez ucznia na zestawie zadań odpowiedzi na specjalną kartę odpowiedzi. Za wykonanie tej czynności w przypadku sprawdzania zadań przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych egzaminatorowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości 0,05% stawki za każdą pracę ucznia.
Wynagrodzenie egzaminatorów przeprowadzających egzamin zawodowy
Egzaminatorowi obserwującemu i oceniającemu część praktyczną egzaminu zawodowego, której rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest wyrób lub usługa – w tym dla osób, które zdają ten egzamin jako eksternistyczny – przysługuje wynagrodzenie za udział w jednej zmianie egzaminu w wysokości 5,809% stawki.
Przez zmianę egzaminu należy rozumieć część praktyczną egzaminu zawodowego przeprowadzaną w danym dniu o danej godzinie dla zdających w danej sali egzaminacyjnej.
Egzaminatorowi sprawdzającemu i oceniającemu część praktyczną egzaminu zawodowego, której jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest dokumentacja – w tym dla osób, które zdają ten egzamin jako eksternistyczny – przysługuje wynagrodzenie w wysokości 0,968% stawki za każdą sprawdzoną pracę egzaminacyjną.
Wynagrodzenie asystentów technicznych
Warunki wynagradzania asystentów technicznych biorących udział w przeprowadzaniu części praktycznej egzaminu zawodowego, której rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest wyrób lub usługa – w tym dla osób, które zdają ten egzamin jako eksternistyczny – określają przepisy § 3 ust. 7 i 8 cyt. rozp.
Asystentowi technicznemu przysługuje wynagrodzenie w wysokości określonej jako iloczyn 0,52% stawki za każdą godzinę udziału w jednej zmianie egzaminu oraz liczby zmian egzaminu, w których bierze udział. Czas trwania części praktycznej egzaminu zawodowego określa się w informatorze CKE.
Asystentowi technicznemu przysługuje także wynagrodzenie w wysokości określonej jako iloczyn 0,52% stawki za każdą godzinę przygotowywania stanowisk egzaminacyjnych dla jednej zmiany egzaminu oraz liczby zmian egzaminu, w których bierze udział. Czas przygotowywania stanowisk egzaminacyjnych dla jednej zmiany egzaminu nie może być dłuższy niż trzy godziny.
Wynagrodzenie przewodniczących zespołów egzaminatorów
Odmienne zasady, określone w § 5 cyt. rozp., obowiązują przy ustalaniu wynagrodzenia przewodniczącego zespołu egzaminatorów (zob. poniższa tabela).
| Egzaminator będący przewodniczącym zespołu egzaminatorów: | Wysokość wynagrodzenia |
| sprawdzających prace egzaminacyjne uczniów zdających egzamin ósmoklasisty z danego przedmiotu i przyznających punkty | 13% łącznej kwoty wynagrodzeń przysługujących egzaminatorom wchodzącym w skład danego zespołu, nie mniej jednak niż 150 zł |
| sprawdzających prace egzaminacyjne zdających część pisemną egzaminu maturalnego z danego przedmiotu i przyznających punkty | |
| sprawdzających i oceniających część praktyczną egzaminu zawodowego, jeżeli jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest dokumentacja |
Wynagrodzenie nauczycieli akademickich
Wynagrodzenie nauczycieli akademickich biorących udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego określono w poniższej tabeli, stanowiącej załącznik nr 2 do cyt. rozp.
| Przedmiot/poziom części ustnej egzaminu maturalnego | Kwota wynagrodzenia za jednego zdającego |
| język polski, język mniejszości narodowej, język mniejszości etnicznej, język regionalny | 0,657% stawki |
| język obcy nowożytny – bez określania poziomu egzaminu | 0,267% stawki |
| język obcy nowożytny – poziom rozszerzony, poziom dwujęzyczny | 0,400% stawki |
W terminie 3 dni od dnia zakończenia ustnej części egzaminu maturalnego dyrektor danej szkoły przekazuje dyrektorowi o.k.e. pisemne potwierdzenie udziału nauczyciela akademickiego w przeprowadzeniu tej części egzaminu.
Pozostałe przepisy rozporządzenia
W § 8 ust. 1–3 cyt. rozp. oraz w załączniku nr 4 do cyt. rozp. określone zostały warunki wynagradzania egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu egzaminu gimnazjalnego dla słuchaczy dotychczasowego gimnazjum dla dorosłych. Egzamin ten jest przeprowadzany jeszcze do roku szkolnego 2019/2020.
W § 9 cyt. rozp. ustalono, że do egzaminatorów biorących udział w przeprowadzaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz do asystentów technicznych biorących udział w przeprowadzaniu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której rezultatem końcowym wykonania zadania lub zadań egzaminacyjnych jest wyrób lub usługa, mają zastosowanie przepisy § 2, § 3 ust. 4–8 i § 5 pkt 3 cyt. rozp.
Przepisy § 10 cyt. rozp. odnoszą się natomiast do egzaminów eksternistycznych z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowym planie nauczania: dotychczasowego gimnazjum dla dorosłych (które przeprowadza się do 31.10.2019 r.) i dotychczasowego trzyletniego liceum ogólnokształcącego dla dorosłych (które przeprowadza się do 28.02.2023 r.). Określono w nich wysokość wynagrodzenia przysługującego:
- przewodniczącemu i członkom zespołu nadzorującego przebieg tych egzaminów,
- egzaminatorom sprawdzającym i oceniającym rozwiązania zadań egzaminacyjnych zapisane przez zdających w arkuszach egzaminacyjnych i wypełniającym karty punktowania z tych egzaminów, z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowych planach nauczania.