„Łowcy naukowych przygód i inne projekty. W 2016 roku przystąpiliśmy do projektu „Łowcy Naukowych Przygód” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa X na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa XI. Wzmocnienie potencjału edukacyjnego, działanie 11.1 ograniczenie przedwczesnego kończenia nauki szkolnej oraz zapewnienie równego dostępu do dobrej jakości edukacji elementarnej, kształcenia podstawowego i średniego, Poddziałanie 11.1.4 Poprawa efektywności kształcenia ogólnego – konkurs. Procent finansowania: 90% ze środków unijnych, 10% ze środków Urzędu Miasta Y. Przedmiotem projektu było:
- świadczenie usługi polegającej na prowadzeniu zajęć dydaktyczno-wyrównawczych z przyrody, matematyki, języka angielskiego w zakresie szkoły podstawowej oraz zajęcia logopedyczne w zakresie szkoły podstawowej oraz zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla klas I-III w ramach projektu „Łowcy naukowych przygód”;
- prowadzenie warsztatów dla rodziców w ramach współpracy z rodzicami w procesie indywidualizacji z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w ramach projektu „Łowcy naukowych przygód”;
- prowadzenia kursu dla nauczycieli w ramach przygotowania nauczycieli do prowadzenia procesu indywidualizacji w ramach projektu „Łowcy naukowych przygód”.
Do realizacji projektu zatrudnieni zostali czynni zawodowo nauczyciele na umowę zlecenie i również moja żona jako czynny nauczyciel i właściciel firmy ZZ, która zawarła umowy na projekty unijne, prowadziła zajęcia nauki języka angielskiego. Nauka prowadzona była w udostępnionych przez szkoły salach lekcyjnych. Rodzice nie płacili za zajęcia, a płatnikiem wystawianych przez nas faktur było Miasto Y i Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Rodzinie YetYet. Jest to jeden z projektów, których dotyczy sprawa. Projekty zakończyły się w połowie 2018 roku. W roku 2016 przed podpisaniem umów z Urzędem Miasta Y na realizację projektów unijnych nasza księgowa zinterpretowała przepisy prawne i oświadczyła nam, że te usługi podlegają zwolnieniu z podatku VAT. Wobec powyższego 2 lata wystawialiśmy faktury zwolnione z VAT. Po zakończeniu projektów przystąpiliśmy do kolejnego i tu księgowa stwierdziła, że jednak mamy naliczać podatek VAT i w poprzednich projektach również mieliśmy naliczać podatek VAT. Wystosowaliśmy interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej i otrzymaliśmy w uzasadnieniu, że – w skrócie – prawie w każdym przypadku VAT powinniśmy zapłacić. Interpretację indywidualną otrzymaliśmy 30.07.2019 roku. Nie będąc biegłym w przepisach prawnych zwracam się z prośbą; Czy jest inny sposób, inna interpretacja, inny przepis prawny które spowodują, że nie będziemy musieli odprowadzić kilkudziesięciu tysięcy podatku VAT? Oczywiście mam przygotowaną do wysłania (na e-mail lub wersja papierowa) pełną dokumentację opisanych projektów. Zakończyliśmy wystawianie faktur korygujących i jesteśmy na etapie złożenia wyjaśnienia do urzędu skarbowego. Bardzo proszę o pomoc i czy wstrzymać się ze złożeniem dokumentów do urzędu skarbowego?”
Problem przedstawiony przez Czytelnika wymaga poruszenia dwóch odrębnych kwestii – po pierwsze samej procedury zaskarżania interpretacji indywidualnej, a po drugie sposobu argumentacji, by uzyskać odmienną, korzystniejszą interpretację indywidualną.
Należy wskazać, iż interpretacja indywidualna nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, z tym że przedsiębiorca nie może być obciążony sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji indywidualnej, ani daninami w wysokości wyższej niż wynikająca z uzyskanej interpretacji indywidualnej. Natomiast interpretacja indywidualna jest wiążąca dla organów lub państwowych jednostek organizacyjnych właściwych dla przedsiębiorcy i może zostać zmieniona wyłącznie w …
(…) drodze wznowienia postępowania – art. 35 ust. 2 Prawo przedsiębiorców.
Z uzyskanej od Czytelnika informacji wynika, iż interpretacja indywidualna została doręczona Czytelnikowi w dniu 30.07.2019 r., a zatem rozpoczął się wówczas 30-dniowy termin do zaskarżenia tejże interpretacji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Z treści zapytania Czytelnika nie wynika, iż wniósł on odwołanie, zatem należy stwierdzić, że termin zaskarżenia w trybie administracyjnym upłynął bezskutecznie.
Jest jednak światełko w tunelu pomimo zamknięta drogi odwoławczej.
Jeżeli podatnik jest przekonany, że otrzymana interpretacja podatkowa jest błędna, może wystąpić o wydanie nowej. We wniosku powinien odnieść się do pierwszej interpretacji i przedstawić swoje stanowisko oraz uzasadnić, dlaczego nie zgadza się z otrzymaną opinią.
Odprowadzanie podatku VAT od dotacji unijnych wciąż przysparza bardzo wiele problemów.
Problematyka ta dotyka zwłaszcza umów, które zakładają wkład własny mieszkańców lub ich częściową partycypację. Tematykę tę poruszy Wojciech Wilk w interpelacji poselskiej nr 21595. Wskazano w niej, że uczestnicy gminnych projektów, które zostały zakwalifikowane do realizacji, jeśli nadal będą chcieli z nich skorzystać, będą musieli wydać na ten cel sporo więcej.
Wszystko przez zmianę interpretacji przepisów dotyczących podatku VAT od dotacji unijnych. Wcześniej mieszkańcy uczestniczący w programach zobowiązani byli do zapłacenia VAT-u jedynie od wkładu własnego. Teraz dotyczy to także przyznanej dotacji.
W odpowiedzi z dn. 11.05.2018 r. podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza zaznaczył, że system podatku VAT w Unii Europejskiej podlega harmonizacji, co oznacza, że państwa członkowskie zobowiązane są do przestrzegania zgodności krajowych przepisów w zakresie podatku VAT z regulacjami wynikającymi z prawa unijnego. Z tych też względów regulacje przyjęte w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług – zwanej dalej: „ustawą o VAT”, muszą być zgodne w szczególności z przepisami dyrektywy Rady 2006/112/WE z dn. 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) – dalej jako „dyrektywa”. Dyrektywa ta nakreśla zasady funkcjonowania systemu VAT wskazując m.in. podmioty uznawane za podatników oraz zakres przedmiotowy opodatkowania tym podatkiem. Uniemożliwia ona również państwom członkowskim UE dowolne kształtowanie wysokości stawek podatkowych i zwolnień od tego podatku.
I tak, zgodnie z postanowieniami dyrektywy podstawa opodatkowania VAT obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia (art. 73 dyrektywy, który został implementowany w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT).
Kluczowa w tym kontekście dla firmy powinna być analiza treści umowy o dofinansowanie i ocena, czy grant ma bezpośredni wpływ na ceny towarów i usług oferowanych przez przedsiębiorstwo.
Zgodnie z art. 29a ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Innymi słowy podstawę opodatkowania stanowi np. cena towaru, cena usługi. Od rodzaju towaru, usługi uzależniona będzie też stawka podatku.
Tak jak zostało to wskazane przez ustawodawcę w ww. przepisie, do podstawy opodatkowania (ceny towaru/usługi) wlicza się dotacje, jeżeli mają bezpośredni wpływ na cenę towaru/usługi. Konieczne zatem będzie opodatkowanie dotacji podatkiem VAT, ponieważ podlega ona opodatkowaniu jako składnik ceny towaru/usługi, z którymi są związane.
Inną kwestią związaną z dotacją i jej wpływem na podstawę opodatkowania jest cecha określona w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT jako bezpośredni wpływ dotacji na cenę towaru/usługi.
Aby ocenić bezpośredniość tego wpływu na cenę, a zatem na to, czy konieczne jest opodatkowanie dotacji podatkiem VAT czy też nie, należy wskazać na istotne znaczenie szczegółowych warunków jej przyznania. Przepisy krajowe i unijne nie definiują, jak należy rozumieć użyty w nich zwrot „bezpośredni wpływ na cenę towaru lub usługi”, rozstrzygnięcie kwestii, czy i pod jakimi warunkami dana dotacja może stanowić element podstawy opodatkowania, wymaga sięgnięcia do orzecznictwa TSUE, w szczególności do wyroku Trybunału w sprawie C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State): – „Pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego, przy czym związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny (podkreślenie Sądu) na podstawie indywidualnych okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy, by możliwe było jej ustalenie. Natomiast rzeczą istotną jest, że cena, jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji (podkreślenie Sądu) przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi. W takiej sytuacji widoczne jest, że dotacja stanowi element ustalenia ceny. Trybunał wskazał na konieczność obiektywnego zbadania przez sąd krajowy, czy fakt, że dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towar lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, ale relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny, a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, musi być istotna.”
Z powyższego wypływa wniosek, że okoliczności faktyczne muszą potwierdzać istniejący związek pomiędzy dotacją a ceną w taki sposób, że cena musi się zmniejszać w proporcji do dotacji (choć wysokość dotacji nie musi dokładnie kwotowo odpowiadać zmniejszeniu ceny), a zatem relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją musi być, po pierwsze, jednoznacznie widoczna, po drugie zaś, istotna. Dotacja musi stanowić element ustalania ceny.
Podobne jak wyżej stanowisko wyraził WSA w Krakowie w wyroku z dn. 23.01.2018 roku, sygn. akt: I SA/Kr 1226/17: – „Aby dofinansowanie w postaci np. dotacji czy też subwencji kształtowało podstawę opodatkowania musi mieć bezpośredni (a nie wyłącznie pośredni wpływ) na cenę oferowanych produktów lub świadczonych usług. Musi ono w sposób zindywidualizowany i policzalny wpływać na cenę danego świadczenia (tzn. świadczenie dzięki dofinansowaniu ma cenę niższą o konkretną kwotę). W przypadku pośredniego związku otrzymanie dofinansowania nie rzutuje na podstawę opodatkowania.”
W związku z tym wskazać należy, że w sytuacji, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru/usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia usługi. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie są uzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Istotnym zatem dla określenia czy konieczne jest opodatkowanie dotacji czy też nie, jest wskazanie warunków jej przyznania oraz celu realizowanego w tej formie dofinansowania.
Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, proponuję zasięgnąć pomocy specjalisty w zakresie dotacji unijnych i problematyki podatku VAT od decyzji, który przeanalizuje posiadaną przez Państwa dokumentację pod opisanym wyżej kątem.
Co do urzędu skarbowego, proponuję poinformować organ, że chcą Państwo uzyskać jeszcze jedną interpretację indywidualną, dlatego wnoszą Państwo o zawieszenie sprawy do czasu wydania kolejnej interpretacji.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 06.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców – Dz.U. z 2019 r. poz. 1292.
