„Generalnie tendencja dawania „śmieciówek” nie jest zgodna z przepisami Kodeksu pracy o ile praca odbywa się pod kierownictwem, w określonych godzinach i w miejscu Zleceniodawcy, praca taka podlega chyba umowie o pracę? Czy rozstrzygnięciem tego zajmuje się Inspektorat Pracy?”
Zdarzają się sytuacje, że pracownik wykonuje określoną pracę na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, otrzymuje za to wynagrodzenie, a jednak nie ma podpisanej umowy o pracę, tylko umowę cywilnoprawną.
W związku z powyższym wymaga podkreślenia fakt, że wykonując pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej w warunkach występowania cech stosunku pracy, pracownik może wystąpić samodzielnie do sądu pracy zgodnie z …
(…) właściwością miejscową pracodawcy lub miejsca wykonywania pracy.
Może zwrócić się do sądu pracy i wytoczyć powództwo o ustalenie istnienia cech stosunku pracy i o zapłatę należnych świadczeń (wynagrodzenie za pracę, ekwiwalent za niewykorzystany urlop, wydanie świadectwa pracy). Zgodnie bowiem z art. 22 § 11 Kodeksu pracy, zatrudnienie w warunkach określonych w § 1, tj. gdy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.
Pracownik może też złożyć skargę na pracodawcę do Państwowej Inspekcji Pracy. Wówczas inspektor pracy podejmie kontrolę u pracodawcy pod kątem występowania przeważających cech stosunku pracy. Po kontroli inspektor pracy może wydać polecenie zawarcia umowy o pracę na piśmie, jeśli argumenty podnoszone przez inspektora pracy w czasie kontroli, przekonają pracodawcę i zgodzi się on na zawarcie takiej umowy. Inspektor pracy może również wydać wystąpienie do pracodawcy celem zawarcia umowy. Wówczas pracodawca ma 30 dni na podjęcie decyzji w tym zakresie.
Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040.
