„Proszę o poradę w sprawie przekroczenia terminu na odpowiedź:
– Dnia 07-12-2018 r. złożyłam pozew o zapłatę za prace dodatkowe do sądu rejonowego wydział cywilny;
– Dnia 16-09-2019 r. otrzymałam wezwanie strony do osobistego stawiennictwa na rozprawę w dniu 29-11-2019 r.;
– Dnia 16-09-2019 r. otrzymałam „Zawiadomienie pełnomocnika strony o posiedzeniu sądu w dniu 29-11-2019 r.
Moja żona jest właścicielem firmy budowlanej, a ja pełnomocnikiem firmy i zgłoszony do sądu jako pełnomocnik w sprawie, gdyż byłem codziennie na budowie, a żona nie. Sąd pisze, że, cyt.: – „doręcza odpowiedz na pozew wraz z opisami załączników. Sąd jednocześnie zobowiązuje do pisemnego odniesienia się do odpowiedzi na pozew i dołączonych do tej odpowiedzi załączników oraz do złożenia w przedmiotowym zakresie wszystkich twierdzeń i dowodów, na piśmie , wraz z dodatkowym odpisem tego pisma i dodatkowym odpisem każdego z ewentualnych nie dołączonych załączników, w terminie dwutygodniowym, pod rygorem pominięcia zgłoszonych później twierdzeń i dowodów, a w konsekwencji uznania twierdzeń strony pozwanej zawartych w odpowiedzi na pozew i dołączonych do niej załączników.”
Nie udzieliłem tej odpowiedzi w terminie lecz dopiero teraz – na 2 tygodnie przed rozprawą. Nie mam logicznego wytłumaczenia. Po prostu zapomniałem. Proszę odpowiedzieć, co mi za to grozi? Czy sąd naprawdę odrzuci moje nowe wnioski i dowody i przyzna rację pozwanemu? W piśmie pozwany wnioskuje o powołanie biegłego. Ja również popieram ten wniosek i chcę dołączyć dokumentację fotograficzną, aby biegły mógł dobrze i rzetelnie zbadać sprawę. Wnioskuję również o powołanie świadka, który osobiście wykonywał prace dodatkowe i osobiście był przy tym jak były zlecane prace przez pozwanego. Czy sąd naprawdę może odrzucić te dowody i wnioski bo byłyby złożone po terminie? A jeżeli tak zrobi, to co ja mam zrobić w takiej sytuacji? Jak przygotować się do rozprawy? O co wnioskować na rozprawie, o przywrócenie terminu?”
Problem przedstawiony przez Czytelnika jest złożony i wielowątkowy z uwagi na wejście w życie od dnia 07.11.2019 r. nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
Wprawdzie postępowanie zostało zainicjowane jeszcze w czasie obowiązywania dotychczasowych przepisów, jednakże istotne są tutaj przepisy przejściowe ustawy wprowadzającej zmiany.
Zgodnie z …
(…) art. 9 ust. 1 ustawy nowelizującej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469), w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym. W myśl art. 9 ust. 2 do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 5 [od autora: w tym K.p.c.], w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Z uwagi na to, że odpowiedź na pozew została doręczona powodowi wraz z zobowiązaniem do ustosunkowania się w terminie 14 dni, zastosowanie powinny znaleźć jeszcze dotychczasowe przepisy, a zatem uchylony już art. 217 K.p.c.
Należy podkreślić, że sąd doręczając powodowi odpowiedź na pozew, zastosował rygor pominięcia zgłoszonych później twierdzeń i dowodów, a w konsekwencji uznania twierdzeń strony pozwanej zawartych w odpowiedzi na pozew i dołączonych do niej załączników.
Obowiązywanie prekluzji dowodowej oznacza, że na najbliższej rozprawie, jeśli pełnomocnik powoda stawi się i złoży nowe wnioski dowodowe, mogą być one jak najbardziej nie uwzględnione przez sąd. Jedyne co wówczas pozostaje powodowi, to zgłosić zastrzeżenie do protokołu w trybie art. 162 K.p.c., iż zostały naruszone przepisy postępowania, a to celem możliwości podniesienia stosownych zarzutów w ewentualnej przyszłej apelacji, jeśli zapadnie wyrok niekorzystny dla powoda.
Co się tyczy wniosku o przywrócenie terminu do złożenia pisma procesowego stanowiącego ustosunkowanie się do odpowiedzi na pozew, Autor nawet tego nie poleca, ponieważ jeśli zobowiązanie dotarło do adresata we wrześniu 2019 r., to powód musi w terminie 7 dni od ustania przyczyny, która spowodowała niemożność złożenia pisma procesowego w wyznaczonym terminie, złożyć wniosek o przywrócenie terminu do dokonania czynności i jednocześnie tę czynność (pismo procesowe) złożyć. Jeżeli strona powodowa po prostu zapomniała w terminie złożyć pisma procesowego, sąd z pewnością takiego wniosku o przywrócenie terminu nie uwzględni.
Z kolei złożenie teraz pisma procesowego, na krótko przed rozprawą, wiąże się z ryzykiem zwrotu takiego pisma z uwagi na przekroczenie wyznaczonego przez sąd terminu.
Najlepszym rozwiązaniem, aczkolwiek również niepewnym co do skutków, będzie osobiste stawiennictwo pełnomocnika powoda na rozprawie i złożenie wówczas stosownych wniosków dowodowych. Warto mieć przy sobie dokumentację fotograficzną na płycie CD lub wydruki zdjęć – w dwóch egzemplarzach, oraz warto, aby świadek również stawił się w sądzie, mimo że nie był jeszcze zawnioskowany ani wezwany.
Istnieje szansa, że tak przygotowaną stronę powodową sąd potraktuje łagodniej (bo nie jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika), i być może dopuści dowody, mimo ich spóźnienia, bowiem strona wykaże przynajmniej, że przeprowadzenie dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy, ponieważ świadek jest obecny i dowody z dokumentacji fotograficznej pomocne dla biegłego przy sporządzaniu opinii również są.
Jeżeli natomiast sąd będzie chciał stosować nowe przepisy K.p.c., wówczas na podstawie art. 2053 § 5 przewodniczący zarządza zwrot pisma przygotowawczego złożonego z uchybieniem terminu albo bez zarządzenia.
Podsumowując, strona powodowa musi liczyć się z możliwością nieuwzględnienia przez sąd spóźnionych twierdzeń i dowodów złożonych czy to w piśmie procesowym złożonym teraz, po wyznaczonym terminie, czy też złożonym na najbliższej rozprawie.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego – Dz.U. z 2019 r. poz. 1460 z późn. zm.
- Ustawa z dn. 04.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw – U. z 2019 r. poz. 1469.
