Skarga konstytucyjna osoby, której wolności lub prawa zostały naruszone

Czy każdy obywatel może zaskarżyć np. rozporządzenie ministra do Trybunału Konstytucyjnego?

77

„Jak można zaskarżyć rozporządzenie ministra? Na jakiej podstawie? Kto może to zrobić, czy każdy obywatel?

Zgodnie z …

(…) art. 188 Konstytucji RP – to Trybunał Konstytucyjny orzeka w sprawach:

1) zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją,

2) zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie,

3) zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,

4) zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych,

5) skargi konstytucyjnej.

Tak więc o zgodności rozporządzenia z aktem wyższego rzędu może orzec Trybunał Konstytucyjny. Z wnioskiem do trybunału może wystąpić podmiot określony w art. 191 Konstytucji RP, czyli:

  1. Prezydent Rzeczypospolitej, Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, Prezes Rady Ministrów, 50 posłów, 30 senatorów, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, Prokurator Generalny, Prezes Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich;
  2. Krajowa Rada Sądownictwa w zakresie, o którym mowa w art. 186 ust. 2;
  3. organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego;
  4. ogólnokrajowe organy związków zawodowych oraz ogólnokrajowe władze organizacji pracodawców i organizacji zawodowych;
  5. kościoły i inne związki wyznaniowe;
  6. podmioty określone w art. 79 w zakresie w nim wskazanym.

W szczególności należy tu zwrócić na ostatni z przytoczonych punktów, zgodnie z którym z wnioskiem do Trybunału mogą wystąpić podmioty określone w art. 79. Z godnie z tym z kolei przepisem każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji.

Ta regulacja nie ogranicza zatem kręgu podmiotów, które mogą złożyć skargę do Trybunału, może to zatem uczynić każdy obywatel. Występuje tu jednak istotny warunek – musi to być osoba, której wolności lub prawa zostały naruszone. Jeżeli ten warunek został spełniony, czyli dana osoba może dowieść istnienia naruszenia, wówczas może również wnieść skargę na rozporządzenie do Trybunału.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 02.04.1997 r. – Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.; ost. zm. z 2009 r. Nr 114, poz. 946.