Dz.U. 2019.831
Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju
z dnia 29 kwietnia 2019 r.
w sprawie przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie
Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2019 r. poz. 831
Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) rodzaje i zakres przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie:
a) kierunki studiów odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności,
b) wykaz zawodów związanych z budownictwem,
c) wykaz specjalizacji wyodrębnionych w ramach poszczególnych specjalności;
2) sposób stwierdzania posiadania przygotowania zawodowego i jego weryfikacji, w tym sposób:
a) dokumentowania i weryfikacji posiadanego wykształcenia, a także kwalifikowania,
b) stwierdzania przygotowania zawodowego oraz jego dokumentowania do uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej,
c) dokumentowania i odbywania praktyki, a także kryteria uznawania praktyki,
d) przeprowadzania egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej.
Rozdział 2
Praktyka zawodowa, dokumentowanie, kwalifikowanie i weryfikacja posiadanego wykształcenia
§ 2.
1. Właściwa izba architektów albo właściwa izba inżynierów budownictwa, zgodnie z właściwością określoną w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 1725, z 2018 r. poz. 1669 oraz z 2019 r. poz. 577 i 730), zwana dalej „izbą”, uznaje praktykę zawodową, która została odbyta po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów lub po uzyskaniu tytułu zawodowego technika lub mistrza albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, albo dyplomu zawodowego w zawodzie nauczanym na poziomie technika, jeżeli została potwierdzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane i wpisaną na listę członków izby.
2. Praktykę zawodową uznaje się, jeżeli jej zakres odpowiada zakresowi specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się wnioskodawca.
3. Izba uznaje również praktykę zawodową odbytą po ukończeniu trzeciego roku studiów, potwierdzoną przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane i wpisaną na listę członków izby.
4. Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się:
1) wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych w urzędach obsługujących organy nadzoru budowlanego;
2) pracę polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych oraz techniczno-organizacyjnych wykonywaną w urzędach obsługujących organy administracji rządowej albo jednostek samorządu terytorialnego, realizujących zadania zarządcy drogi publicznej;
3) pracę u zarządcy infrastruktury kolejowej lub w podmiocie odpowiedzialnym za utrzymanie infrastruktury kolejowej we właściwym stanie technicznym działającym na zlecenie zarządcy infrastruktury kolejowej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy lub czynności inspekcyjno-kontrolnych i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk, stanu technicznego budowli i urządzeń budowlanych lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych oraz techniczno-organizacyjnych.
5. Dwa lata pracy przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 4, uznaje się za rok praktyki zawodowej na budowie.
6. Wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 4, potwierdza osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia budowlane i wpisana na listę członków izby.
7. Dokumentem potwierdzającym odbycie:
1) praktyki zawodowej oraz praktyki, o której mowa w art. 14 ust. 4a i 4b ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, jest oświadczenie, którego wzór określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;
2) praktyki zawodowej przy projektowaniu lub budowie obiektów budowlanych usytuowanych na terenach zamkniętych w jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Obrony Narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych albo Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego jest zaświadczenie wydane przez właściwego wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego, z wyszczególnieniem okresu odbywania praktyki zawodowej, ze wskazaniem terminów rozpoczęcia i ukończenia praktyki z zakresu danej specjalności.
8. Dokumentem potwierdzającym odbycie praktyki zawodowej przed dniem 1 stycznia 1995 r. jest zaświadczenie wydane przez jednostkę, w której była odbywana ta praktyka .
9. Dokumentem potwierdzającym odbycie praktyki zawodowej w okresie od dnia 1 stycznia 1995 r. do dnia 25 września 2014 r. jest książka praktyki zawodowej zawierająca wpisy potwierdzone przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, pod kierownictwem której była odbywana ta praktyka.
§ 3.
1. Odbycie praktyki zawodowej za granicą potwierdza się dokumentem wydanym przez kierownika jednostki, w której była odbywana praktyka zawodowa, potwierdzonym przez osobę posiadającą uprawnienia odpowiednie w danym kraju, pod kierunkiem której była odbywana ta praktyka.
2. Dokument, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) wskazanie robót budowlanych i obiektów budowlanych, przy których projektowaniu bezpośrednio uczestniczyła lub pełniła funkcję techniczną na budowie osoba odbywająca praktykę zawodową, z określeniem charakteru wykonywanych czynności oraz ze wskazaniem rodzaju, przeznaczenia i konstrukcji danego obiektu oraz, odpowiednio do specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się wnioskodawca, inne charakterystyczne parametry techniczne lub użytkowe danego obiektu, a także lokalizację inwestycji i nazwę inwestora;
2) potwierdzenie okresu odbywania praktyki zawodowej ze wskazaniem terminów rozpoczęcia i ukończenia praktyki;
3) ogólną ocenę teoretycznej i praktycznej wiedzy z zakresu specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się wnioskodawca, dokonaną przez osobę, pod kierunkiem której była odbywana praktyka.
3. Przepisów ust. 2 nie stosuje się do praktyki zawodowej odbytej przed dniem 1 stycznia 1995 r.
§ 4.
1. Dokumentami potwierdzającymi wykształcenie i przygotowanie zawodowe są:
1) odpis dyplomu ukończenia studiów albo dokumentu potwierdzającego posiadanie tytułu zawodowego technika lub mistrza, albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, albo dyplomu zawodowego w zawodzie nauczanym na poziomie technika;
2) suplement do dyplomu albo zaświadczenie o przebiegu studiów;
3) dokumenty, o których mowa w § 2 ust. 7–9 lub w § 3 ust. 1;
4) zaświadczenie z uczelni potwierdzające, że ukończone studia były prowadzone w oparciu o umowę zawartą z izbą — w przypadku ukończenia studiów prowadzonych na podstawie umowy, o której mowa w art. 61 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.);
5) wykaz prac projektowych wykonanych w ramach odbytej praktyki zawodowej.
2. Weryfikacji posiadanego wykształcenia i kwalifikowania izba dokonuje przez stwierdzenie zgodności zakresu kierunku ukończonych studiów z kierunkiem studiów odpowiednim lub pokrewnym dla specjalności uprawnień budowlanych określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
3. Weryfikacji posiadanego wykształcenia i kwalifikowania w zakresie zawodów związanych z budownictwem dla danej specjalności uprawnień budowlanych izba dokonuje przez stwierdzenie zgodności uzyskanego tytułu zawodowego technika lub mistrza albo uzyskanych kwalifikacji zawodowych w zawodzie nauczanym na poziomie technika z wykazem zawodów związanych z budownictwem określonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
4. Stwierdzenie zgodności zakresu kierunku ukończonych studiów z kierunkiem studiów odpowiednim lub pokrewnym dla specjalności uprawnień budowlanych określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia następuje, jeżeli:
1) nazwa kierunku ukończonych studiów jest zgodna z zakresem kierunku studiów lub
2) z suplementu do dyplomu albo zaświadczenia o przebiegu studiów wynika, że nie mniej niż jedna trzecia programu studiów określonego w punktach ECTS, o których mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, lub liczbie godzin zajęć obejmowała zajęcia kształtujące wiedzę i umiejętności odnoszące się do zakresu kierunku studiów.
5. Stwierdzenie posiadania wiedzy i umiejętności w zakresie, o którym mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia, następuje, jeżeli:
1) nazwa specjalności lub zakres kształcenia określone w ramach kierunku studiów odpowiada zakresowi wiedzy i umiejętności dla danej specjalności uprawnień budowlanych lub
2) informacje zawarte w suplemencie do dyplomu albo w zaświadczeniu o przebiegu studiów potwierdzają, że program studiów obejmował zajęcia w tym zakresie.
6. Wykształcenie uzyskane przed dniem 25 września 2014 r., w przypadku którego kierunek studiów lub zawód nauczany na poziomie technika odbiega od określonego odpowiednio w załączniku nr 2 i 3 do rozporządzenia, podlega indywidualnej weryfikacji i kwalifikowaniu przez izbę jako wykształcenie odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności.
7. Weryfikacja wykształcenia w zakresie kierunku studiów, o której mowa w ust. 6, odbywa się na podstawie suplementu do dyplomu albo zaświadczenia o przebiegu studiów.
8. Wykształcenie uzyskane za granicą i uznane w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów odrębnych, w przypadku którego kierunek studiów jest określany w sposób odbiegający od przyjętego w załączniku nr 2 do rozporządzenia, podlega indywidualnemu kwalifikowaniu jako wykształcenie odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności.
§ 5.
Izba może zwrócić się do organu administracji architektoniczno-budowlanej lub nadzoru budowlanego albo do autora projektu lub inwestora o przedstawienie prac projektowych wykonanych w ramach praktyki zawodowej lub potwierdzenie zakresu robót budowlanych, w których uczestniczyła osoba ubiegająca się o uprawnienia budowlane.
Rozdział 3
Przeprowadzanie egzaminu
§ 6.
1. Część pisemna egzaminu składa się z 30 do 90 pytań w zależności od rodzaju uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się kandydat.
2. Część pisemna egzaminu dotyczy znajomości:
1) ustawy oraz ustaw odpowiadających zakresowi specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się kandydat, a także aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie — 70% pytań;
2) warunków bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlanych — 20% pytań;
3) postępowania administracyjnego — 10% pytań.
3. Czas trwania części pisemnej egzaminu wynika z pomnożenia liczby pytań przez 1,5 minuty i liczy się od wskazanego przez przewodniczącego okręgowej komisji kwalifikacyjnej lub jego zastępcę momentu przystąpienia do rozwiązywania testu.
4. Wybór odpowiedzi polega na zakreśleniu na karcie odpowiedzi jednej z trzech propozycji odpowiedzi.
5. Część pisemna egzaminu odbywa się w okręgowych izbach właściwej izby w tym samym terminie i czasie, na podstawie tych samych zestawów pytań.
6. Pozytywny wynik części pisemnej egzaminu następuje w przypadku udzielenia przez osobę ubiegającą się o nadanie uprawnień budowlanych prawidłowych odpowiedzi na co najmniej 75% pytań.
§ 7.
1. Część ustna egzaminu polega na odpowiedzi na pytania z wylosowanego zestawu składającego się z 5 do 10 pytań dostosowanych do rodzaju uprawnień, o których nadanie ubiega się kandydat, w tym na:
1) pytania dotyczące:
a) umiejętności praktycznego posługiwania się przepisami prawa,
b) umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej przy wykonywaniu praktyki zawodowej,
c) zakresu specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się kandydat;
2) pytanie obejmujące część praktyczną polegającą na wykonaniu zadań projektowych albo rozwiązaniu zagadnienia z zakresu prowadzenia budowy w zakresie specjalności uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiega się kandydat.
2. Członkowie komisji egzaminacyjnej mogą zadawać pytania dodatkowe, których zakres wiąże się z pytaniami z wylosowanego zestawu.
3. Czas trwania części ustnej egzaminu wynosi 60 minut, z czego nie więcej niż 25 minut przeznaczone jest na przygotowanie się kandydata do odpowiedzi.
4. Podczas przygotowywania się do odpowiedzi dopuszczalne jest posługiwanie się tekstami aktów prawnych, Polskimi Normami, w tym Eurokodami, posiadanymi przez kandydata lub udostępnionymi przez komisję egzaminacyjną, w postaci papierowej.
§ 8.
Pytania egzaminacyjne części pisemnej oraz części ustnej przygotowuje się odrębnie dla każdego rodzaju uprawnień budowlanych w ramach danej specjalności.
Rozdział 4
Specjalizacja techniczno-budowlana
§ 9.
Wykaz specjalizacji techniczno-budowlanych wyodrębnionych w specjalnościach budowlanych określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
§ 10.
1. Dokumentami potwierdzającymi przygotowanie zawodowe do uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej są:
1) decyzja o nadaniu uprawnień budowlanych bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności, w której wyodrębniono daną specjalizację;
2) oświadczenie potwierdzające odbycie praktyki, w zawodzie w ramach posiadanych uprawnień budowlanych, o których mowa w pkt 1, w zakresie specjalizacji, o którą się ubiega, przy sporządzaniu projektów, w przypadku specjalizacji do projektowania, lub na budowie, w przypadku specjalizacji do kierowania robotami budowlanymi, zawierające wyszczególnienie obiektów budowlanych, przy których projektowaniu lub budowie brała udział osoba ubiegająca się o nadanie specjalizacji.
2. Stwierdzenie przygotowania zawodowego do uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej przeprowadza się na podstawie przedstawionych dokumentów.
Rozdział 5
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 11.
Osoby, które przed dniem 25 września 2014 r. uzyskały wymagane wykształcenie określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. poz. 578, z 2007 r. poz. 1528 oraz z 2011 r. poz. 573) i które przed dniem 25 września 2014 r. rozpoczęły praktykę zawodową w trybie określonym w przepisach rozdziału 2 rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, po odbyciu praktyki zawodowej mogą przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego na podstawie przepisów niniejszego rozporządzenia bez konieczności ukończenia studiów na kierunkach określonych w załączniku nr 2 do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do uprawnień budowlanych, o których nadanie ubiegają się, przy czym:
1) osoby, które rozpoczęły praktykę zawodową w celu uzyskania uprawnień budowlanych w specjalności kolejowej, uznaje się w zależności od zakresu odbytej praktyki zawodowej za uprawnione do przystąpienia do postępowania kwalifikacyjnego w celu uzyskania uprawnień budowlanych w specjalności inżynieryjnej kolejowej w zakresie urządzeń sterowania ruchem kolejowym lub kolejowych obiektów budowlanych;
2) osoby, które rozpoczęły praktykę zawodową w celu uzyskania uprawnień budowlanych w specjalności konstrukcyjno-budowlanej, uznaje się w przypadku odbycia tej praktyki w wymaganym zakresie za osoby uprawnione do przystąpienia do postępowania kwalifikacyjnego w celu uzyskania uprawnień budowlanych także w specjalności inżynieryjnej hydrotechnicznej.
§ 12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. [tj. dnia 07.05.2019 r. — przyp. redakcji]*
* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. poz. 1278 oraz z 2018 r. poz. 352).
