Przepisy prawa pracy i normy BHP

Pracodawca udostępnia pracownikowi do pełnienia jego obowiązków służbowych pomieszczenie biurowe jako placówkę jego firmy, czy to jest zgodne z prawem?

14

„Nadleśnictwo udostępnia leśniczym kancelarie w leśniczówkach. Pracodawca nie zapewnia osobnego licznika, oraz nie zapewnia innej obsługi do utrzymania porządku wokół kancelarii jak i w niej. A jednocześnie dostarcza cały sprzęt do prawidłowego funkcjonowania biura i wymaga by takie pomieszczenie funkcjonowało. Na podstawie jakich przepisów pracodawca wypłaca ekwiwalent za zużyty prąd, opalanie, sprzątanie i inne prace wykonywane przez pracownika, któremu to pomieszczenie powierzono? Czy takie ogólne przepisy w ogóle istnieją? Czy pracodawca może czynności dotyczące utrzymania kancelarii wpisać np. leśniczemu do jego zakresów obowiązków? Czy jest określona minimalna kwota na utrzymanie takiego biura? Czy pracodawca, jeśli pracownik nie zgadza się z wysokością ustalonego ekwiwalentu może nie wypłacać go pracownikowi? Jeśli przez określony czas pracownik nie godzi się z wysokością ekwiwalentu i nie jest on mu wypłacany ma prawo do jego nadpłaty za czas jego nie pobierania, po uzgodnieniu satysfakcjonującego pracownika wysokości? Nadmieniam, że innymi przepisami pracodawca określa: jaka jest minimalna powierzchnia biura, jakie jest wyposażenie biura, plus pomieszczenia sanitarnego.”

W myśl …

(…) art. 22 § 1 Kodeksu pracy – przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Ponadto, zgodnie z art. 94 pkt 1 K.p., obowiązkiem pracodawcy jest w szczególności zaznajomienie pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami. Przepisy obligują pracodawcę do powierzania pracownikom zadań, które odpowiadają rodzajowi umówionej pracy oraz ich kwalifikacjom.

Pracodawca nie może więc zmusić zatrudnionego do sprzątania w zakładzie pracy, o ile nie jest to przedmiotem umowy o pracę (pracownik nie jest zatrudniony na stanowisku np. sprzątaczki). Należy bowiem wyjaśnić, że obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zgodnie z art. 207 K.p., spoczywa na pracodawcy, który powinien zadbać o to, aby zarówno pomieszczenia pracy, jak i stanowiska pracy, były czyste. Dbałość ta może przejawiać się np. zatrudnieniem sprzątaczki.

Jednakże, moim zdaniem o czystość na biurku i wokół niego czyli na konkretnym dla pracownika stanowisku pracy powinien zadbać on sam i kwestia utrzymywania porządku na stanowisku pracy może być przedmiotem zakresu czynności służbowych pracownika, choć w żadnych przepisach nie ma regulacji wprost normującej to zagadnienie.

Warto tez wiedzieć, że na podstawie przepisów zawartych w rozporządzeniu MPiPS w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – pracodawca jest obowiązany w szczególności utrzymywać pomieszczenia pracy w czystości i porządku oraz zapewnić ich okresowe remonty i konserwacje w celu zachowania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, zapewnić odpowiednią wymianę powietrza, zabezpieczyć przed wilgocią i czynnikami szkodliwymi dla zdrowia w pomieszczeniach pracy, zagwarantować miejsca pracy zapewniające swobodę ruchu, bezpieczeństwo i uwzględniające wymagania ergonomii, zapewnić pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne, których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, zadbać o czystość w miejscach wspólnych, a zatem w toaletach, na korytarzu, w windzie.

Odnosząc się zatem do problemu postawionego w pytaniu stwierdzić należy, mając powyższe na uwadze, że wśród przepisów z zakresu powszechnego prawa pracy nie ma regulacji, która obligowałaby pracodawcę do wypłacania ekwiwalentu za zużyty prąd, opalanie, sprzątanie i inne prace wykonywane przez pracownika, któremu to pomieszczenie powierzono.

Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego

Podstawa prawna:

  1. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – Dz.U. z 2003 r. Nr 169 poz. 1650 z pn. zm.
  2. Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn. zm.