Ustawa o opiece zdrowotnej nad uczniami – standaryzuje zakres opieki zdrowotnej nad uczniami kładąc nacisk na profilaktyczną opiekę zdrowotną, promocję zdrowia oraz opiekę stomatologiczną. Ww. ustawa weszła w życie 12 września i jest pierwszym tego typu aktem prawnym, który zapewnia kompleksowość oraz integrację działań osób sprawujących opiekę zdrowotną (pielęgniarki, lekarza) nad uczniami. Ustawa zakłada zapewnienie dostępu do opieki zdrowotnej w szkole. Nie dotyczy słuchaczy szkół dla dorosłych, branżowych szkół II stopnia i szkół policealnych oraz uczniów szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne.
W świetle przepisów ustawy opiekę zdrowotną mają sprawować: pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania albo higienistka szkolna oraz lekarz dentysta. Opieka ta będzie sprawowana w przypadku braku sprzeciwu rodziców lub pełnoletnich uczniów. Miejscem realizacji świadczeń przez pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania albo higienistkę szkolną będzie gabinet profilaktyki zdrowotnej, a w przypadku realizacji świadczeń stomatologicznych wykonywanych przez lekarza dentystę – gabinet stomatologiczny w szkole, gabinet zlokalizowany poza szkołą lub dentobus.
Rodzice będą mieli prawo wyboru innego miejsca udzielania świadczeń stomatologicznych przez lekarza dentystę. W ustawie określono też zakres współpracy między rodzicami a pielęgniarką środowiska nauczania i wychowania albo higienistką szkolną, a także współpracy między podmiotami sprawującymi opiekę zdrowotną nad uczniami (pielęgniarka lub higienistka szkolna, lekarz dentysta), podmiotami zapewniającymi warunki organizacyjne tej opieki (dyrektor szkoły, organ prowadzący szkołę) oraz nauczycielami i innymi pracownikami szkoły (pedagog szkolny).
Do obowiązków dyrektora należy:
- współpraca z podmiotami sprawującymi opiekę zdrowotną nad uczniami,
- współpraca z pielęgniarką albo higienistką szkolną w podejmowaniu wspólnych działań w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia, z uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych oraz rozpoznanych czynników ryzyka dla zdrowia uczniów danej szkoły, w sprawie warunków bezpieczeństwa uczniów, organizacji posiłków i warunków sanitarnych w szkole,
- wnioskowanie o przedstawianie na zebraniach rady pedagogicznej zagadnień z zakresu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia uczniów, z zachowaniem prawa do tajemnicy o stanie zdrowia uczniów,
- współpraca z rodzicami w przypadku wystąpienia problemów zdrowotnych lub higienicznych, w oparciu o procedury organizacyjne postępowania, które powinny być ustalone w szkole,
- zapewnienie pracownikom szkoły szkolenia lub innych form zdobycia wiedzy na temat sposobu postępowania wobec uczniów przewlekle chorych lub niepełnosprawnych, odpowiednio do potrzeb zdrowotnych uczniów,
- przekazanie rodzicom i pełnoletnim uczniom na pierwszym zebraniu rodziców oraz na pierwszych zajęciach z wychowawcą w roku szkolnym informacji o zakresie opieki zdrowotnej oraz o prawie do wyrażenia sprzeciwu w sprawie objęcia ucznia profilaktyczną opieką zdrowotną oraz opieką stomatologiczną. Sprzeciw kierowany jest w formie pisemnej do świadczeniodawcy.
- umieszczenie ww. informacji w miejscu ogólnie dostępnym w szkole.
- po uzyskaniu informacji a przed udzielaniem świadczenia zdrowotnego zgromadzenie pisemnych zgód rodziców albo pełnoletnich uczniów na zapewnienie opieki stomatologicznej w zakresie świadczenia ogólnostomatologiczne w szkole lub dentobusie.
Z kolei organ prowadzący jest zobowiązany:
1) zapewnić uczniom możliwość korzystania z gabinetu profilaktyki zdrowotnej i gabinetu dentystycznego, spełniających określone przepisami wymagania (innymi słowy sfinansować wyposażenie gabinetów),
2) nieodpłatnie udostępnić pielęgniarce środowiska nauczania i wychowania albo higienistce szkolnej gabinet profilaktyki zdrowotnej w szkole na podstawie zawartej z nią umowy,
3) zawrzeć porozumienie z podmiotem wykonującym działalność leczniczą udzielającym świadczeń zdrowotnych z zakresu leczenia stomatologicznego dla dzieci i młodzieży finansowanych ze środków publicznych, w przypadku braku gabinetu dentystycznego w szkole – nie jest to więc obowiązek szkoły!
Zarówno dyrektor jak i organ prowadzący odpowiadają za zapewnienie warunków organizacyjnych opieki zdrowotnej nad uczniami.
Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 12.04.2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami – Dz.U. z 2019 r. poz. 1078.
