Na koniec IV kwartału 2019 r. liczba wolnych miejsc pracy w Polsce, w podmiotach gospodarki narodowej lub ich jednostkach lokalnych zatrudniających co najmniej 1 osobę, wynosiła 125,4 tys. i była mniejsza niż w końcu III kwartału 2019 r. o 23,2 tys., tj. o 15,6%. W porównaniu z końcem IV kwartału 2018 r. liczba wolnych miejsc pracy była mniejsza o 13,8 tys., tj. o 11,0%. Pod koniec IV kwartału 2019 r. nieobsadzonych było jeszcze 28,4 tys. nowo utworzonych miejsc pracy.
W IV kwartale 2019 r. było o 8,1% mniej nowych miejsc pracy niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Ponadto zlikwidowano o 25,3% mniej miejsc pracy niż w poprzednim kwartale oraz o 16,3 % mniej niż w IV kwartale 2018 r.
Badanie popytu na pracę realizowane jest metodą reprezentacyjną z częstotliwością kwartalną na formularzu Z-05. Obejmuje ono jednostki zatrudniające przynajmniej 1 osobę. Pod pojęciem jednostek sprawozdawczych rozumie się podmioty gospodarki narodowej lub ich jednostki lokalne.
Na wzrost lub spadek liczby nowo utworzonych i zlikwidowanych miejsc pracy wpływ ma sytuacja gospodarcza. Z analizy prezentowanego szeregu danych wynika, że w Polsce tworzenie i likwidowanie miejsc pracy ma charakter sezonowy. W przypadku miejsc pracy nowo tworzonych ich liczba była największa w pierwszych kwartałach, a najmniejsza zazwyczaj w czwartych. Tendencja wzrostu liczby nowo tworzonych miejsc pracy w pierwszych kwartałach utrzymuje się od 2012 r. — liczba ta osiągnęła najwyższą wartość w 2019 r. Najwięcej zlikwidowanych miejsc pracy wskazywano w pierwszym kwartale, najmniejsze wartości tego zjawiska występowały w różnych kwartałach poszczególnych lat. Należy zauważyć, że od 2012 r. różnica pomiędzy zlikwidowanymi i nowo utworzonymi miejscami pracy systematycznie rośnie.
Z badania popytu na pracę za IV kwartał 2019 r. wynika, że spośród 756,9 tys. jednostek większość, bo 91,2% stanowiły jednostki sektora prywatnego. Pod względem wielkości wyrażonej liczbą pracujących przeważały jednostki, w których pracowało do 9 osób — stanowiły one 67,9% jednostek.
W końcu IV kwartału 2019 r. wolnymi miejscami pracy dysponowało tylko 42,2 tys. jednostek, tj. 5,6% ogólnej ich liczby. Struktura własności i wielkości jednostek wskazujących wolne miejsca pracy odpowiadała strukturze całej zbiorowości. Zdecydowana większość, bo 88,2% należała do sektora prywatnego. Nieco ponad połowę (57,4%) stanowiły jednostki o liczbie pracujących do 9 osób.
Wolne miejsca pracy
Liczba wykazanych wolnych miejsc pracy na koniec IV kwartału 2019 r. wyniosła 125,4 tys., z tego 106,4 tys. (84,9%) w sektorze prywatnym. Wolne miejsca pracy występowały głównie w jednostkach, w których pracowało powyżej 49 osób — 56,2 tys. (44,8%).
W IV kwartale 2019 r. najwięcej wolnych miejsc pracy było w jednostkach prowadzących działalność w zakresie
- przetwórstwa przemysłowego — 27,7 tys. (22,1%),
- w budownictwie — 20,6 tys. (16,4%),
- w handlu; naprawie pojazdów samochodowych — 19,2 tys. (15,3%).
Jednostki dysponujące wolnymi miejscami pracy najczęściej poszukiwały robotników przemysłowych i rzemieślników — 28,2 tys. (22,5 %). Znaczący udział stanowiły także wolne miejsca pracy dla specjalistów — 24,4 tys. (19,5%), operatorów i monterów maszyn i urządzeń — 20,0 tys. (15,9%) oraz pracowników usług i sprzedawców — 14,8 tys. (11,8%).
W końcu IV kwartału 2019 r. największą liczbą wolnych miejsc pracy dysponowały województwa:
- mazowieckie — 35,4 tys. (28,2%),
- śląskie — 16,4 tys. (13,1%),
- małopolskie — 13,6 tys. (10,8%).
Najmniejsza liczba ofert wolnych miejsc pracy wystąpiła w województwach:
- lubelskim — 1,7 tys. (1,4%) oraz
- podlaskim i świętokrzyskim po 2,0 tys. miejsc (1,6%).
Nowo utworzone miejsca pracy
W IV kwartale 2019 r. w Polsce utworzono 114,4 tys. nowych miejsc pracy, tj. o 10,1 tys. (8,1%) mniej w porównaniu z IV kwartałem 2018 r. Nowe miejsca pracy zostały utworzone najliczniej w grupie jednostek o liczbie pracujących do 9 — 44,1 tys. (38,6%). Zbliżoną ich liczbę wykazano w zbiorowości jednostek powyżej 49 pracujących — 40,4 tys. (35,3%) i w jednostkach od 10 do 49 pracujących — 29,9 tys. (26,1%).
Nowe miejsca pracy powstały głównie w jednostkach prowadzących działalność w zakresie:
- handlu; naprawy pojazdów samochodowych — 23,8 tys. (20,8%),
- przetwórstwie przemysłowym — 20,4 tys. (17,8%),
- transporcie i gospodarce samochodowej — 13,6 tys. (11,9%).
Najmniej nowych miejsc pracy zostało utworzonych w jednostkach prowadzących pozostałą działalność usługową — 1,8 tys. (1,6%), podobnie niską liczbę nowoutworzonych miejsc pracy odnotowano w działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości, administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne oraz działalności związanej z zakwaterowaniem i gastronomią — 1,9 tys. (1,7%).
Najwięcej nowych miejsc powstało w województwie:
- małopolskim — 20,2 tys. (17,7%),
- wielkopolskim — 11,5 tys. (10,1%) oraz
- dolnośląskim — 10,8 tys. (9,4%).
Najmniej nowych miejsc pracy zostało utworzonych w województwach:
- podlaskim — 1,3 tys. (1,1%),
- warmińsko-mazurskim — 1,3 tys. (1,1%) oraz
- świętokrzyskim — 2,6 tys. (2,3%).
W końcu IV kwartału 2019 r. nieobsadzonych było 28,4 tys. (24,8%) nowo utworzonych miejsc pracy, głównie w sektorze prywatnym — 25,8 tys. (90,8%) oraz w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 49 osób — 11,7 tys. (41,2%) i do 9 osób — 11,6 tys. (41,0%).
W porównaniu z poprzednim kwartałem liczba wolnych nowo utworzonych miejsc pracy spadła o 4,5 tys. (13,7%), a w porównaniu z IV kwartałem 2018 r. o 1,5 tys. (5,0%).
Nowo utworzone miejsca pracy nie zostały obsadzone głównie w jednostkach prowadzących działalność w zakresie
- handlu; naprawie pojazdów samochodowych — 5,8 tys. (20,5%),
- przetwórstwie przemysłowym — 4,9 tys. (17,1%)
- budownictwie — 3,3 tys. (11,6%).
Przeznaczone były one głównie dla:
- specjalistów — 7,6 tys. (26,6%),
- pracowników biurowych — 4,3, tys. (15,3%) oraz
- operatorów i monterów maszyn i urządzeń — 3,5 tys. (12,3%).
Najwięcej wolnych nowo utworzonych miejsc pracy było w województwach:
- mazowieckim — 8,4 tys. (29,4%),
- małopolskim — 3,6 tys. (12,6%)
- dolnośląskie — 3,3 tys. (11,5%).
Najmniej w województwach:
- warmińsko-mazurskim — 0,2 tys. (0,5%),
- świętokrzyskim i podlaskim ‒ 0,1 tys. (0,4%).
Zlikwidowane miejsca pracy
W IV kwartale 2019 r. zlikwidowanych zostało w Polsce 61,3 tys. miejsc pracy, tj. o 11,9 tys. (19,3%) mniej niż w IV kwartale 2018 r. W IV kwartale 2019 r. były najczęściej likwidowane miejsca pracy w zbiorowości jednostek, w których pracowało do 9 pracujących — 21,7 tys. (35,3%), jak również w jednostkach od 10 do 49 pracujących — 20,6 tys. (33,5%).
Miejsca pracy likwidowano najczęściej w jednostkach prowadzących działalność w zakresie:
- przetwórstwa przemysłowego — 12,7 tys. (20,6%),
- handlu; naprawie pojazdów samochodowych — 8,9 tys. (14,6%).
Relatywnie najmniej ubyło miejsc pracy w jednostkach prowadzących działalność:
- związaną z kulturą, rozrywką i rekreacją — 0,5 tys. (0,8%),
- pozostałą działalnością usługową — 0,6 tys. (0,9%).
źródło: GUS
