Podwyżka podatku akcyzowego w 2005 roku niezgodna z konstytucją

W dniu 3 lipca 2019 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie w sprawie skargi konstytucyjnej spółki jawnej dotyczącej podatku akcyzowego. Skarga dotyczyła gwałtownej podwyżki akcyzy na oleje opałowe w 2005 r.

89

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 65 ust. 1a pkt 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym w związku z art. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym w zakresie, w jakim odnosi się do obowiązków podatkowych powstałych przed 15 września 2005 r., jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 2 i art. 84 Konstytucji RP. Orzeczenie zapadło jednogłośnie.

Skarga konstytucyjna spółki jawnej dotyczyła braku vacatio legis przepisów ustawy z dn. 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. Zgodnie z art. 2 ustawy zmieniającej przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zmienionej wersji weszły w życie z dniem ogłoszenia. Zaskarżona zmiana ustawy o podatku akcyzowym dotyczyła art. 65 ust. 1a pkt 2 i polegała na wprowadzeniu specjalnej, radykalnie podwyższonej stawki akcyzy z tytułu sprzedaży oleju opałowego przy pomocy odmierzaczy paliw ciekłych (która w poprzednim stanie prawnym podlegała stawce ogólnej). Skarżąca podnosiła, że brak vacatio legis uniemożliwiał jej uzyskanie wiedzy o zmianie stawek, a przede wszystkim o konieczności przygotowania się do zmiany dotychczasowej metody sprzedaży. W związku z tym skarżąca zarzucała, że zmieniony przepis narusza art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 2 oraz z art. 84 Konstytucji i podnosiła, że vacatio legis zaskarżonego przepisu powinna trwać do 31 października 2005 r.

Trybunał Konstytucyjny we wcześniejszym wyroku, o sygn. SK 7/15, rozstrzygał już kwestię konstytucyjności wejścia w życie z datą ogłoszenia zmiany, tą samą ustawą zmieniającą, sąsiedniego przepisu ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym, mianowicie art. 65 ust. 1a pkt 1, dotyczącego dokumentacji sprzedaży oleju opałowego w związku ze stosowaniem specjalnej stawki akcyzy. W sprawie SK 7/15 Trybunał, z uwagi na dostrzeżone wątpliwości co do wykładni przepisów ustawy o podatku akcyzowym i rozporządzenia wykonawczego, uznał zaskarżony przepis za niezgodny z Konstytucją w zakresie, w jakim odnosi się do obowiązków podatkowych powstałych przed 15 września 2005 r.

Skarżąca nie przedstawiła żadnych argumentów za przedłużeniem vacatio legis zmian w ustawie o podatku akcyzowym do 1 października 2015 r. Trybunał orzekł że zmieniony przepis art. 65 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym w zakresie, w jakim odnosi się do obowiązków podatkowych powstałych przed 15 września 2005 r., jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 2 i art. 84 Konstytucji RP.

Źródło: TK