„Zwracam się z zapytaniem dotyczącym sposobu naliczania dotacji dla placówek niepublicznych (PKD). W związku z przeliczaniem PKD przez gminy na dzień 31 września wiele placówek zostaje postawiona w sytuacji zaburzenia stabilności finansowej w placówkach. Fajnie jest, kiedy stawka zostaje podniesiona, ale niestety w naszej gminie przeliczenie dotacji wiąże się ze znacznym obniżeniem dotacji. Jako placówki niepubliczne wnioskowaliśmy w październiku o ponowne przeliczenie PKD (powołaliśmy się na wyjątkowe okoliczności, które uwzględniają ważny interes społeczny). Gmina była skłonna to uczynić (stan na 30 listopad – wtedy kwota wychodziła zdecydowanie korzystniejsza dla nas) niemniej wskazała, że proces legislacyjny nowego PKD nie pozwala wypłacić dotacji wg nowych stawek w danym roku budżetowym. Czy rzeczywiście tak jest ?
Druga sprawa dotyczy składowych samej kwoty dotacji, która jest naliczana na podstawie wydatków w placówkach państwowych. Zauważyliśmy taką zależność, że znaczne obniżenie PKD wynika z ilości dzieci niepełnosprawnych w przedszkolach państwowych. Zastanawiająca jest sytuacja czy subwencja oświatowa na dzieci niepełnosprawne w przedszkolach państwowych pomniejsza koszty utrzymania całej placówki czy musi być wykorzystana tylko na dzieci niepełnosprawne, których dotyczy (tak jak to jest w placówkach niepublicznych)? Wiadomo, że jeżeli przedszkole posiada oddziały integracyjne z dużą ilością dzieci niepełnosprawnych, to w sytuacji, kiedy subwencja jest przeznaczona na utrzymanie całości placówki, wydatki z gminy na to przedszkole są nieznaczne, a tym samym nasza dotacja ulega zmniejszeniu. Proszę o informację czy takie działania gminy są zgodne z obowiązującym prawem?”
Zgodnie z …
(…) art. 43 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (ufzo), kwota dotacji ulega aktualizacji:
- w wyniku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji,
- w wyniku zmiany kwoty przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego,
- w wyniku zmiany wskaźnika zwiększającego,
- w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Zgodnie z kolei z art. 43 ust. 2 ufzo – aktualizacji kwoty dotacji dokonuje się:
- w miesiącu roku budżetowego następującym po miesiącu, w którym upłynęło 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej na rok budżetowy, zwanym w ustawie „miesiącem pierwszej aktualizacji” – nie dotyczy to jednak aktualizacji dokonywanej w szczególnie uzasadnionych przypadkach;
- w październiku roku budżetowego – w przypadku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji;
- w dowolnym miesiącu roku budżetowego – w przypadku aktualizacji dokonywanej w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Na podstawie art. 44 cyt. ustawy, aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dokonuje się:
- w miesiącu pierwszej aktualizacji – a więc w miesiącu roku budżetowego następującym po miesiącu, w którym upłynęło 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej na rok budżetowy,
- w październiku roku budżetowego;
- w dowolnym miesiącu roku budżetowego – w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
W aktualizacji dokonywanej w miesiącu pierwszej aktualizacji (pkt 1) uwzględnia się plan dochodów i wydatków:
- budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
- części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – w przypadku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji, o której mowa w art. 13 ufzo, czyli dotyczącej szkół artystycznych.
W aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dokonywanej w październiku roku budżetowego uwzględnia się natomiast:
- plan dochodów i wydatków:
- budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
- części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
- zaktualizowaną statystyczną liczbę dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.
W aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dokonywanej w szczególnie uzasadnionych przypadkach w dowolnym miesiącu roku budżetowego uwzględnia się:
- plan dochodów i wydatków:
- budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
- części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
– według stanu na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc aktualizacji;
- zaktualizowaną statystyczną liczbę dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych – w przypadku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dokonywanej po dniu 30 września roku budżetowego.
Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 1 ufzo, w Biuletynie Informacji Publicznej jednostki samorządu terytorialnego, która udziela dotacji ogłasza się informację o podstawowej kwocie dotacji oraz jej aktualizacji.
Nowa kwota dotacji obowiązuje niezależnie od tego, czy jednostka samorządu terytorialnego wywiązała się z ustawowego obowiązku opublikowania w BIP aktualizacji podstawowej kwoty dotacji, stosownie do treści art. 43 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Zgodnie z ust. 3 pkt 2 tej regulacji zaktualizowana kwota dotacji obowiązuje od pierwszego dnia listopada roku budżetowego – w przypadku zmiany dotacji wynikłej z aktualizacji podstawowej kwoty dotacji. Regulacja art. 43 ust. 3 pkt 2 ufzo wskazuje zatem, że obowiązywanie nowych kwot dotacji nie ma związku z opublikowaniem zaktualizowanej kwoty dotacji w BIP.
Zgodnie z art. 43 ust. 4 ww. ustawy – jeżeli wysokość dotacji otrzymywanej przez niesamorządowe przedszkole, szkołę lub placówkę uległa zmianie, suma kolejnych przekazywanych części dotacji odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, stanowi różnicę pomiędzy wysokością dotacji według stanu na pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, a sumą części dotacji przekazanych odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka lub uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych od początku roku budżetowego do dnia poprzedzającego pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji.
Zmiana wysokości dotacji wpływa jedynie na tą część dotacji, która dopiero zostanie wypłacona.
Podsumowując zatem – działania gminy opisane w pytaniu wynikają wprost z obowiązujących przepisów prawa.
Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych – Dz.U. z 2017 r. poz. 2203 z późn. zm.