Na stronie Rządowego Centrum Legislacji dostępny jest projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dn. 03.07.2019 r. w sprawie warunków, jakie musi spełnić osoba ubiegająca się o uzyskanie dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.
Rozporządzenie to stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 11b ustawy o systemie oświaty w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2245, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, warunki uzyskania przez osobę posiadającą certyfikat kwalifikacji zawodowej, świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub świadectwo czeladnicze, odpowiednio dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, uwzględniając wykształcenie tej osoby oraz potwierdzone przez nią kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie, a także sposób ustalania wyniku zgodnie z art. 44zzzo ust. 3 i 6 u.s.o.
Jak wskazuje uzasadnienie do …
(…) projektu rozporządzenia, realizuje ono politykę uczenia się przez całe życie. Osoba, która potwierdziła kwalifikację wyodrębnioną w zawodzie nauczanym na poziomie technika powinna mieć możliwość uzyskania dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe bez względu na okres, w jakim potwierdziła poszczególne kwalifikacje lub zawód, jeżeli posiada odpowiednie dokumenty potwierdzające kwalifikacje w zawodzie, takie jak: certyfikat kwalifikacji zawodowej, świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub świadectwo czeladnicze.
W systemie oświaty od dnia 01.09.2019 r., w zależności od trwającego cyklu kształcenia, kształcenie w zawodach może być prowadzone w oparciu o trzy różne podstawy programowe, określone w następujących aktach wykonawczych:
1) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. poz. 184, z późn. zm.);
2) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. poz. 860, z późn. zm.);
3) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. poz. 991).
W związku z tym, egzamin potwierdzający poszczególne kwalifikacje wyodrębnione w zawodach lub egzamin czeladniczy obejmują odpowiednie treści nauczania określone w tych rozporządzeniach, a dokumenty potwierdzające kwalifikacje w zawodzie wydawane po zdaniu odpowiednich egzaminów potwierdzają nabycie wiedzy, umiejętności i kompetencji określonych w konkretnej podstawie programowej kształcenia w zawodzie.
Projekt rozporządzenia przewiduje, że osoby, które uzyskały kwalifikacje zawodowe w oparciu o różne podstawy programowe kształcenia w zawodach, będą mogły uzyskać odpowiednio dyplom zawodowy albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, a tym samym będzie możliwe uznanie uzyskanych na podstawie dotychczasowych przepisów świadectw potwierdzających kwalifikacje w zawodzie oraz świadectw czeladniczych w celu uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe albo dyplomu zawodowego. Uzasadnienie do projektu wskazuje tutaj, że dotychczasowe przepisy nie określały przypadków, w jakich osoba posiadająca różne dokumenty potwierdzające kwalifikacje w zawodzie uzyskane po zrealizowaniu kształcenia w oparciu o różne podstawy programowe kształcenia w zawodach, mogłaby uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe albo dyplom zawodowy w zawodzie nauczanym na poziomie technika.
Nowe rozporządzenie umożliwi osobom, które realizowały kształcenie w zawodach zgodnie z różnym podstawami programowymi kształcenia w zawodach uzyskanie dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodach nauczanych na poziomie technika określonych odpowiednio w załączniku nr 1 lub nr 2 do rozporządzenia, jeżeli przedstawi odpowiednie świadectwa potwierdzające kwalifikacje w zawodzie, certyfikaty kwalifikacji zawodowych lub świadectwa czeladnicze, określone w załączniku nr 1 lub nr 2 do rozporządzenia, potwierdzające posiadanie kwalifikacji w zawodzie nauczanym na poziomie technika, a także dokumenty potwierdzające posiadanie odpowiedniego poziomu wykształcenia, tj. świadectwo ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej, dających wykształcenie średnie lub średnie branżowe albo zaświadczenie o zdaniu egzaminów eksternistycznych z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły II stopnia.
Wykaz dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego w zawodzie nauczanym na poziomie technika określonym w nowej klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego został określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia, natomiast wykaz dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika określonym w dotychczasowej klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego – w załączniku nr 2 do rozporządzenia. Nazwy zawodów, w których możliwe jest uzyskanie odpowiednio dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, zostały uporządkowane alfabetycznie.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, analizując możliwości uznania certyfikatu kwalifikacji zawodowej, świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzie lub świadectwa czeladniczego jako elementu składowego umożliwiającego wydanie odpowiedniego dyplomu brano pod uwagę, czy zakres merytoryczny poszczególnych kwalifikacji lub zawodów potwierdzanych tymi dokumentami jest taki sam lub zbliżony do zakresu zawodów nauczanych na poziomie technika określonych odpowiednio w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach oraz rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego.
Projektowane rozporządzenie wskazuje również sposób ustalania wyniku umieszczanego na dyplomie zawodowym biorąc pod uwagę różny sposób określenia wyniku: egzaminu zawodowego na certyfikacie kwalifikacji zawodowej, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie na świadectwie potwierdzającym kwalifikację w zawodzie oraz egzaminu czeladniczego na świadectwie czeladniczym. Ze względu na to, że na świadectwie czeladniczym nie podaje się wyniku w formie punktów procentowych, tylko w formie ocen w skali od 2 (stopień niedostateczny) do 6 (stopień celujący), poszczególnym ocenom na świadectwie czeladniczym przypisano odpowiednio punkty procentowe, aby można było ustalić wynik końcowy na dyplomie zawodowym. Na dyplomie zawodowym, zgodnie z art. 44zzzo u.s.o. oraz zgodnie z przepisami procedowanego jednocześnie nowego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (które wejdzie w życie z dniem 01.09.2019 r.), będzie podany jeden wynik końcowy, a nie tak jak dotychczas na dyplomie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe – odrębny wynik z części pisemnej i części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.
W związku z powyższym, zgodnie z § 3 ust. 3 projektowanego rozporządzenia, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej będzie ustalał jeden wynik końcowy umieszczany na wydawanym dyplomie zawodowym, biorąc pod uwagę odpowiednio wynik egzaminu zawodowego, egzaminu potwierdzającego kwalifikację w zawodzie lub wynik egzaminu czeladniczego przeliczony zgodnie z regułami przewidzianymi w § 3 ust. 1 i 2 projektowanego rozporządzenia.
Zgodnie z tymi regulacjami, w przypadku osoby ubiegającej się o uzyskanie dyplomu zawodowego, posiadającej certyfikat kwalifikacji zawodowej oraz świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub świadectwa potwierdzające kwalifikacje w zawodzie, wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia, przed ustaleniem końcowego wyniku egzaminu zawodowego dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala, zgodnie z art. 44zzzo ust. 3 u.s.o., wynik egzaminu zawodowego dla każdej kwalifikacji, w której osoba ta posiada świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
W przypadku osoby ubiegającej się o uzyskanie dyplomu zawodowego, posiadającej certyfikat kwalifikacji zawodowej oraz świadectwo czeladnicze, wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia, przed ustaleniem końcowego wyniku egzaminu zawodowego dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala wynik egzaminu zawodowego dla kwalifikacji, której zakres odpowiada zakresowi zawodu, w którym osoba ta posiada świadectwo czeladnicze wymienione w załączniku nr 1 do rozporządzenia, w następujący sposób:
- ocena dostateczna na świadectwie czeladniczym – 70% punktów możliwych do uzyskania;
- ocena dobra na świadectwie czeladniczym – 80% punktów możliwych do uzyskania;
- ocena bardzo dobra na świadectwie czeladniczym – 90% punktów możliwych do uzyskania;
- ocena celująca na świadectwie czeladniczym –100% punktów możliwych do uzyskania.
Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 01.09.2019 roku.
Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 07.09.1991 r. o systemie oświaty – Dz.U. z 2018 r. poz. 1457 z późn. zm.
