W dniu 13 czerwca Sejm przyjął poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Jak czytamy w …
(…) uzasadnieniu do nowelizacji, jej celem jest w szczególności zapewnienie w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli rozwiązań zmierzających do podniesienia prestiżu zawodu nauczyciela.
Wzmocnienie prestiżu zawodu nauczyciela jest bowiem jednym z najważniejszych priorytetów polityki oświatowej państwa. Obecne rozwiązania przewidziane w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 730), zwanej dalej „ustawą – Karta Nauczyciela”, w ocenie środowisk oświatowych są nieadekwatne do zmieniających się uwarunkowań. Środowiska zainteresowane sprawami oświaty postulują konieczność wprowadzenia zmian. Jednym z najczęściej podnoszonych problemów polskiej oświaty jest niedostateczny poziom wynagrodzeń nauczycieli.
Uzasadnienie do nowelizacji wskazuje, że nauczyciele są grupą zawodową, która wykonuje pracę o szczególnej roli i uregulowania dla tej grupy powinny być odpowiednie do rangi tego zawodu. Dlatego też podejmowane są różnorodne działania mające na celu w szczególności podniesienie prestiżu zawodu nauczyciela. Jednym z takich działań jest podniesienie wysokości wynagrodzeń nauczycieli. Po długotrwałym okresie zamrożenia płac nauczycielskich na poziomie ustalonym we wrześniu 2012 r., począwszy od 2018 r. rozpoczęto sukcesywne wdrażanie planu podwyższenia wynagrodzeń nauczycieli. To jeden z priorytetów w zakresie polityki oświatowej państwa.
Wyższe wynagrodzenia o 21,2%
Od kwietnia 2018 r. średnie wynagrodzenia nauczycieli wzrosły o 5,35% (w tym wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki do wynagrodzenia). Od stycznia 2019 r. wynagrodzenia nauczycieli wzrosły o 5%. Kolejna 5% podwyżka wynagrodzeń planowana była od stycznia 2020 r. W związku z oczekiwaniami środowisk nauczycielskich w zakresie wysokości wynagrodzeń niniejszy projekt przewiduje przyspieszenie tej podwyżki oraz zwiększenie jej wysokości do 9,6%. Tym samym, w stosunku do marca 2018 r., pensje nauczycieli wzrosną o 21,2%.
W związku z koniecznością wdrożenia podwyższenia wynagrodzenia nauczycieli w trakcie roku kalendarzowego, przepis przejściowy przewiduje, iż w okresie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela, zwiększa się o 9,6%. Zmiana ta umożliwi jednocześnie podwyższenie od dnia 1 września 2019 r. wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli oraz dodatków do wynagrodzenia. W związku z tym, iż ustawa – Karta Nauczyciela reguluje termin podwyższenia wynagrodzeń nauczycieli jedynie wówczas, gdy następuje ono od dnia 1 stycznia danego roku, niezbędne jest uregulowanie w przepisie przejściowym terminu podwyższenia wynagrodzeń w związku ze zmianą wysokości średniego wynagrodzenia nauczycieli od dnia 1 września 2019 r. Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli w związku z tą zmianą nastąpi nie później niż do dnia 30 września 2019 r., z wyrównaniem od dnia 1 września 2019 r.
Uzasadnienie wskazuje również, że w związku ze zwiększeniem wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2019 r. zagwarantowano publicznym niesamorządowym przedszkolom, innym formom wychowania przedszkolnego, szkołom i placówkom zwiększenie dotacji wypłacanych z budżetów j.s.t. na podstawie przepisów ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. J.s.t. dokonają aktualizacji kwot dotacji do dnia 31 października 2019 r. Oznacza to, że dodatkowe środki zostaną przekazane w ramach dotacji najpóźniej w miesiącu listopadzie i grudniu 2019 r.
Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego
