Wynagrodzenie netto to kwota wypłacana pracownikowi po dokonaniu odliczeń składkowo-podatkowych. Na jej wysokość mają wpływ koszty uzyskania przychodu oraz kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek dochodowy.
Składki ubezpieczeniowe są finansowane częściowo przez pracownika i w części przez pracodawcę. Dla ustalenia wysokości wynagrodzenia do wypłaty istotne znaczenie mają składki potrącane z pensji pracownika. W 2020 roku nie ulegną zmianie procentowe stawki składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne – w części finansowanej przez pracownika wynoszą one:
- składka emerytalna – 9,76%,
- składki rentowe – 1,5%,
- składka chorobowa – 2,45%,
- składka zdrowotna do pobrania z pensji – 9%,
- składka zdrowotna odliczana od podatku – 7,75%.
Zmieni się natomiast wysokość kosztów uzyskania przychodu – od 1 stycznia 2020 r. zryczałtowane koszty uzyskania przychodów (dalej KUP), o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy PIT wzrosną ponad dwukrotnie.
Do tej pory podstawowe KUP wynosiły miesięcznie 111,25 zł, a rocznie nie więcej niż 1335 zł. Dla osób dojeżdżających KUP były nieznacznie wyższe i wynosiły 139,06 zł miesięcznie i 1668,72 zł rocznie. Dla wieloetatowców roczne KUP nie mogły przekroczyć 2002,05 zł, a dla dojeżdżających wieloetatowców nie mogły być wyższe niż 2502,56 zł. Koszty w tej wysokości obowiązywały od 2008 roku.
Od 1 stycznia 2020 roku koszty uzyskania przychodu wyniosą:
- 250,00 zł miesięcznie (3000,00 zł rocznie) – gdy podatnik uzyskuje przychody w jednym zakładzie pracy (są to tzw. koszty podstawowe),
- 300,00 zł miesięcznie (3600,00 zł rocznie) – gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę (są to tzw. koszty podwyższone),
- 4500,00 zł rocznie w przypadku wieloetatowców,
- 5400,00 zł rocznie dla dojeżdżających wieloetatowców.
Dla ustalenia wysokości wynagrodzenia „na rękę” niezbędne jest jeszcze uwzględnienie skali podatkowej i tzw. kwoty wolnej. Tutaj też nastąpiły spore zmiany.
Od 1 października br. obowiązuje nowa skala podatkowa. Podstawowa stawka PIT została obniżona z 18% do 17%. Z niższej stawki PIT 17% korzystają wszyscy podatnicy, którzy rozliczają się według skali podatkowej.
Obniżka dotyczy przychodów uzyskiwanych m.in.:
- ze stosunku pracy,
- z działalności wykonywanej osobiście,
- w tym z umów zlecenia i o dzieło,
- z działalności gospodarczej osób fizycznych,
- z emerytury i renty,
- z praw majątkowych.
Z kolei kwota wolna od podatku wynosi od 8000 zł do 0 zł. Jest to kwota degresywna, gdyż maleje wraz ze wzrostem dochodów. W 2020 roku pozostaje ona na takim poziomie jak w 2019 roku, ale niższa stawka podatku PIT powoduje obniżenie kwoty zmniejszająca podatek z 1440,00 zł do 1360,00 zł w 2020 roku.
W 2020 roku osoby, które zarobią do 8 tys. zł rocznie, będą zwolnione z podatku, a osoby zarabiające powyżej 13 tys. zł, ale mniej niż 85 528,00 zł (czyli m.in. osoby otrzymujące minimalne wynagrodzenie przez cały rok) zapłacą podatek w wysokości 17% minus kwota zmniejszająca podatek w wysokości 525,12 zł. W poniższej tabeli przedstawiono wysokość kwoty zmniejszającej podatek w 2020 roku:
| Podstawa obliczenia podatku w 2020 r. | Kwota zmniejszająca podatek odliczana w rocznym PIT za 2020 rok | |
| ponad | do | |
| 8000 zł | 1360 zł | |
| 8000 zł | 13 000 zł | 1360 zł – [834,88 zł × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) / 5000 zł] |
| 13 000 zł | 85 528 zł | 525,12 zł |
| 85 528 zł | 127 000 zł | 525,12 zł – [525,12 zł × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) / 41 472 zł] |
| 127 000 zł | brak kwoty zmniejszającej podatek | |
Poniżej zamieszczamy wyliczenie wysokości minimalnego wynagrodzenia do wypłaty dla pracownika zatrudnionego na pełnym etacie, który złożył oświadczenie na formularzu PIT-2, upoważniające pracodawcę do stosowania kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek w wysokości 43,76 zł (525,12 ´ 1/12), przy zastosowaniu podstawowych kosztów uzyskania przychodów.
Aby ustalić wynagrodzenie netto dla pracownika otrzymującego minimalną pensję w wysokości 2600 zł brutto, należy od tej kwoty odliczyć:
- 253,76 zł składki na ubezpieczenie emerytalne, czyli 2600 zł ´ 9,76%,
- 39,00 zł składki na ubezpieczenie rentowe, czyli 2600 zł ´ 1,5%,
- 63,70 zł składki na ubezpieczenie chorobowe, czyli 2600 zł ´ 2,45%,
co razem daje 356,46 zł,
- 201,92 zł składki na ubezpieczenie zdrowotne, czyli (2600 zł – 356,46 zł) ´ 9%,
- 121,00 zł zaliczki podatkowej od najniższego wynagrodzenia (po odliczeniu składki zdrowotnej i zaokrągleniu), ustalonej w następujący sposób:
- 2243,54 zł (podstawa opodatkowania) – 250,00 zł (koszty uzyskania przychodu) = 1993,54 zł; po zaokrągleniu 1994,00 zł;
- 1994,00 zł ´ 17% – 43,76 zł = 295,22 zł;
- 295,22 zł – 173,87 zł (składka zdrowotna stanowiąca 7,75% podstawy wymiaru) = 121,35 zł; po zaokrągleniu 121,00 zł.
Wynagrodzenie netto wyniesie:
2600 zł – (356,46 zł + 201,92 zł + 121 zł) = 1920,62 zł
Przypominamy, że pracownicy w pierwszym roku pracy także otrzymają wynagrodzenie w wysokości 2600 zł. Z dniem 1 stycznia 2017 r. weszła w życie ustawa z 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r., poz. 1265), która wprowadziła modyfikacje w zakresie ustalania minimalnego wynagrodzenia w 1. roku pracy. Wcześniej wynagrodzenie dla tej grupy pracowników mogło być niższe niż płaca minimalna i wynosić 80% kwoty „ogólnego” wynagrodzenia minimalnego. Po zmianach wprowadzonych wspomnianą wyżej nowelizacją minimalne wynagrodzenie zostało ustalone w jednolitej wysokości dla wszystkich pracowników.
oprac. BO
