„Pracownica przebywa na urlopie macierzyńskim trwającym do października 2020 r. Kiedy należy dokonać podniesienia jej wynagrodzenia do kwoty minimalnej 2.600 zł (zakładając, że na dzień 01.01.2020 r. jest ono niższe) – gdy pracownica przebywa na urlopie, czy po powrocie z niego (w październiku)? Kiedy i w jakiej kwocie należy wypłacić takiej osobie nagrodę jubileuszową, jeżeli odpowiedni staż pracy mija podczas urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego (np. w kwietniu)?”
Zgodnie z …
(…) art. 1832 Kodeksu pracy – „pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.”
Aneks do umowy o pracę z uaktualnionym wynagrodzeniem
W związku z powyższym, pracownica przebywająca na urlopie macierzyńskim nie powinna być inaczej traktowana niż pozostali pracownicy. Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i powrocie do pracy pracownica powinna otrzymać aneks do umowy o pracę z uaktualnionym wynagrodzeniem, zbliżonym do tego, jakie otrzymują pracownicy na podobnym stanowisku pracy, czyli z uwzględnieniem podwyżki inflacyjnej wprowadzonej w roku powrotu rodzica do pracy.
Często zdarzają się przypadki, że pracownik po powrocie z urlopu macierzyńskiego otrzymuje wynagrodzenie w wysokości należnej mu bezpośrednio przed przejściem na ten urlop. Taka sytuacja nie może mieć miejsca, gdy pracownik, zgodnie z umową, otrzymuje wynagrodzenie minimalne, o którym mowa w pytaniu. Dlatego również w tym przypadku pracownikowi wynagradzanemu minimalnym wynagrodzeniem, wracającemu z urlopu macierzyńskiego, należy podnieść to wynagrodzenie do kwoty obowiązującej w dniu powrotu do pracy.
Nagroda jubileuszowa jej wysokość i termin wypłaty
Odpowiadając na drugie pytanie stwierdzić należy, że nagroda jubileuszowa nie jest świadczeniem uregulowanym w Kodeksie pracy, a to oznacza że nie jest świadczeniem powszechnym. Tym samym nie przysługuje wszystkim zatrudnionym, nawet jeśli przepracowali w jednym zakładzie pracy wiele lat. Nagroda jubileuszowa jest określona w aktach wykonawczych do ustaw dotyczących pewnych grup zawodowych lub może być przedmiotem treści przepisów prawa wewnątrzzakładowego np. układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania. Pytanie nie zawiera szczegółów w zakresie osób uprawnionych do jej otrzymania jak również zasad jej przyznawania, co utrudnia udzielenie odpowiedzi.
Niezależnie od powyższego, ogólnie przyjętą zasadą jest, że pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu, w którym upływa okres uprawniający do tej nagrody. Wypłata nagrody jubileuszowej następuje niezwłocznie po nabyciu przez pracownika prawa do tej nagrody, a jeżeli w aktach osobowych pracownika brak jest odpowiedniej dokumentacji – niezwłocznie po udokumentowaniu przez pracownika prawa do tej nagrody. Niezwłocznie, czyli w możliwie najkrótszym terminie po dacie nabycia prawa do nagrody przez pracownika.
Oznacza to, że np. jeśli pracownik nabywa prawo do nagrody w dniu wolnym od pracy np. w sobotę, pracodawca powinien wypłacić mu nagrodę w pierwszym dniu roboczym, czyli w poniedziałek. Powstaje zatem pytanie, kiedy pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej, gdy np. przebywa na urlopie macierzyńskim. Uważam, że nabywa do niej prawo w dniu, w którym upływa okres uprawniający do tej nagrody, gdyż urlop macierzyński jest okresem składkowym i podlega wliczeniu do stażu pracowniczego.
Natomiast wypłata nagrody oraz ustalenie podstawy obliczenia nagrody jubileuszowej powinno być przede wszystkim przedmiotem treści przepisów wykonawczych do ustawy lub przepisów wewnątrzzakładowych. Dla przykładu: podstawę obliczenia nagrody jubileuszowej dla pracownika samorządowego stanowi wynagrodzenie przysługujące pracownikowi w dniu nabycia prawa do nagrody, a jeżeli jest to dla niego korzystniejsze – przysługujące w dniu wypłaty nagrody. Tak stanowi § 8 ust. 5 rozporządzenia RM w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.
Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 15.05.2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych – Dz.U. z 2018 r. poz. 936 ze zm.
- Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.
