„Czy poprawny i nie dyskryminujący małżeństw jest taki zapis regulaminu: – „W przypadku zatrudnienia małżeństw stosuje się ogólne zasady wypłacania świadczeń. Jeżeli na wniosek jednego małżonka cała rodzina otrzymała świadczenie, wówczas wniosek drugiego małżonka ubiegającego się w tym samym okresie rozliczeniowym o to samo świadczenie, dla tych osób uprawnionych lub na ten sam cel podlega odrzuceniu.” Gdyby małżonkowie pracowali w odrębnych zakładach to takie świadczenie by uzyskali jednocześnie, dlaczego ogranicza im się dostęp do Funduszu mimo takiego samego odpisu?”
W mojej ocenie zapis regulaminu przywołany w treści pytania jest …
(…) niepoprawny i w dużym stopniu prawdopodobieństwa może prowadzić do dyskryminacji w zatrudnieniu. Należy w tym miejscu przytoczyć zapis art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z nim – „przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu”. Ww. przepis w żaden sposób nie odwołuje się do okoliczności takiej jak miejsce pracy małżonka pracownika, co najwyżej można uwzględnić jedynie wysokość otrzymywanych przezeń zarobków w ramach sytuacji materialnej.
Co więcej, analizując ten temat warto też wskazać na regulację art. 112 zdanie pierwsze Kodeksu pracy, zgodnie z którym „pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków” oraz zasada niedyskryminowania pracowników zawarta w postanowieniach art. 183a Kodeksu pracy.
Na tym tle powstaje dyskusja, której tematem jest fakt, że w praktyce u wielu pracodawców dochodzi do podwójnego obciążenia tego Funduszu na rzecz tej samej rodziny lub że rodzina otrzymuje dwa świadczenia. Powstaje wówczas pytanie czy to jest poprawne, legalne i prawidłowe z prawnego punktu widzenia?
Można użyć kontrargumentu, otóż w przypadku zatrudnienia małżonka u innego pracodawcy też może dochodzić do wypłaty dwóch świadczeń socjalnych na tę samą rodzinę. Również i takich przypadków nie jest mało. W sytuacji gdy dwoje małżonków pracuje u tego samego pracodawcy, dla każdego z nich osobno przekazywany jest odpis na Fundusz (składka pobierana z wynagrodzenia), a zatem oboje przyczyniają się do powstawania Funduszu. W tej sytuacji ograniczania ich prawa do świadczenia nie można zaakceptować.
Reasumując, uważam że w istocie rzeczy regulamin zfśs nie powinien w ogóle zawierać osobnych przepisów dotyczących sytuacji, gdy oboje pracownicy w związku małżeńskim pozostają zatrudnieni u tego samego pracodawcy.
Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 04.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – Dz.U. z 2019 r. poz. 1352 ze zm.
- Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.
