Dodatki do wynagrodzenia nauczyciela

2019-09-21

476

Jak wynika z regulacji art. 30 ust. 2 KN, prawo do dodatków oraz ich wysokość uzależnione są odpowiednio od: okresu zatrudnienia (stażowy), jakości świadczonej pracy i wykonywania dodatkowych zadań lub zajęć (motywacyjny), powierzonego stanowiska lub sprawowanej funkcji (funkcyjny) oraz trudnych lub uciążliwych warunków pracy (za warunki pracy).

Unormowania KN nie określają szczegółowych zasad przyznawania dodatków, nie rozstrzygają też o ich wysokości – wyjątkami są dodatek stażowy (art. 33 KN) i dodatek za sprawowanie funkcji wychowawcy klasy, którego minimalna wysokość została zagwarantowana w ustawie (art. 34a KN). Ustawodawca bowiem, w art. 30 ust. 6 KN, upoważnił organ prowadzący szkołę (placówkę) będący j.s.t., a więc samorząd, do określenia – w drodze regulaminu – zarówno wysokości dodatków, jak i szczegółowych warunków ich przyznawania (z uwzględnieniem ww. przepisów KN).

Aktem prawnym zawierającym wytyczne, którymi organ prowadzący ma kierować się przy uchwalaniu regulaminu, jest rozp. MENiS z dn. 31.01.2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (t. jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 416, z późn. zm.). Określono w nim: wykaz stanowisk i funkcji uprawniających do dodatku funkcyjnego, ogólne warunki przyznawania dodatku motywacyjnego, szczególne przypadki zaliczania okresów zatrudnienia oraz innych okresów uprawniających do dodatku za wysługę lat, a także wykaz trudnych i uciążliwych warunków pracy stanowiących podstawę do przyznania dodatku za warunki pracy.

Odrębne przepisy wykonawcze obowiązują nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, w CKE, o.k.e. i publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli prowadzonych przez ministrów, a także nauczycieli zatrudnionych w tzw. szkołach resortowych – prowadzonych przez organy administracji rządowej (zob. dalsza część nin. punktu).

Dodatki dla nauczycieli szkół samorządowych

Dodatek za wysługę lat

Zgodnie z art. 33 ust. 1 KN nauczycielom przysługuje dodatek za wysługę lat w wysokości 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, wypłacany w okresach miesięcznych, poczynając od czwartego roku pracy, z tym że dodatek ten nie może przekroczyć 20% wynagrodzenia zasadniczego.

Omawiany dodatek nazywany jest stażowym, ponieważ nauczyciel nabywa do niego prawo po przepracowaniu wymaganego okresu (trzech lat). Maksymalna wysokość dodatku, czyli 20% wynagrodzenia zasadniczego, przysługuje nauczycielowi, który legitymuje się 20-letnim i dłuższym stażem pracy (po osiągnięciu 20% dodatek już nie rośnie).

Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 06.10.2005 r. (sygn. akt II PK 65/05) wskazał, że sformułowanie „od czwartego roku pracy” dotyczy nie tylko pracy nauczycielskiej, ale całego stażu pracy. Ustalając prawo nauczyciela do dodatku stażowego, należy więc odwołać się do § 7 rozp. MENiS z dn. 31.01.2005 r., w którym określono okresy pracy uprawniające do tego dodatku.

Zgodnie z ust. 1 ww. regulacji do okresów pracy, od których zależy prawo do dodatku stażowego, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia we wszystkich zakładach pracy oraz inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W praktyce oznacza to, że do ogólnego stażu pracy nauczyciela wlicza się zakończone okresy innego zatrudnienia, także poza szkołą (bierze się pod uwagę wyłącznie pracę świadczoną na podstawie umowy o pracę lub mianowania), a także np. okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Zgodnie z ust. 2 ww. regulacji nauczycielowi pozostającemu jednocześnie w więcej niż jednym stosunku pracy okresy uprawniające do dodatku za wysługę lat ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy. Do okresu zatrudnienia uprawniającego do dodatku za wysługę lat nie wlicza się okresu pracy w innym zakładzie, w którym nauczyciel jest lub był jednocześnie zatrudniony. Do okresu dodatkowego zatrudnienia nie wlicza się okresów podstawowego zatrudnienia.

Zasady określone w ust. 2 nie obowiązują w sytuacji opisanej w § 7 ust. 3 cyt. rozp., zgodnie z którym nauczycielowi pozostającemu w stosunku pracy jednocześnie w kilku szkołach w wymiarze łącznie nieprzekraczającym obowiązującego nauczyciela wymiaru zajęć do okresów uprawniających do dodatku za wysługę lat w każdej ze szkół wlicza się okresy zatrudnienia, o których mowa w ust. 1.

Powyższe oznacza, że jeżeli łączny wymiar czasu pracy nauczyciela zatrudnionego w kilku placówkach nie przekracza obowiązującego go wymiaru zajęć (pensum), to w każdej placówce wlicza się mu do stażu te same zakończone okresy zatrudnienia.

Przykład 1: nauczyciel został zatrudniony w dwóch szkołach, w każdej na 9/18 pensum, i ma za sobą zakończony czteroletni okres pracy – obie szkoły uwzględnią mu ten staż pracy i z dniem zatrudnienia zaczną wypłacać dodatek stażowy w wysokości 4%.

Przykład 2: nauczyciel pracuje w szkole podstawowej w pełnym wymiarze, posiada pięcioletni staż pracy zakończonej i został dodatkowo zatrudniony w przedszkolu na 9/18 etatu – aby nabyć prawo do dodatku w przedszkolu nauczyciel musi przepracować w nim wymagane trzy lata (łączny wymiar czasu pracy tego nauczyciela to półtora etatu, a to oznacza, że w przedszkolu, które jest dla niego dodatkowym miejscem pracy, nie można wziąć pod uwagę okresu zatrudnienia podstawowego ani zakończonego pięcioletniego okresu pracy, ponieważ oba te okresy zostały uwzględnione w podstawowym miejscu pracy).

Dodatek funkcyjny

Wykaz stanowisk kierowniczych oraz sprawowanych funkcji uprawniających nauczyciela do dodatku funkcyjnego zawiera § 5 cyt. rozp. Na podstawie tego przepisu dodatek funkcyjny przysługuje nauczycielom, którym powierzono:

stanowisko dyrektora lub wicedyrektora przedszkola, szkoły, placówki lub innej jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 1 ust. 1 i 1a KN, albo inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły;
sprawowanie funkcji:
- wychowawcy klasy,
- doradcy metodycznego lub nauczyciela-konsultanta,
- opiekuna stażu,
- nauczyciela opiekującego się oddziałem przedszkolnym.

Powyższe wyliczenie, zawarte w § 5 cyt. rozp., zostało uzupełnione od 1 września 2019 r. o literę d) w pkt 2, przez co jednoznacznie rozstrzyga, że dodatek funkcyjny przysługuje również nauczycielowi, który opiekuje się oddziałem przedszkolnym. Przed nowelizacją cyt. rozp. nie było co do tego zgody, choć orzecznictwo sądów zmierzało w kierunku uznania, że określenie „wychowawca klasy” obejmuje zarówno nauczyciela, któremu powierzono opiekę nad oddziałem w szkole (klasą), jak i nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie opieki wychowawczej nad oddziałem w przedszkolu. Rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do dodatku funkcyjnego usunęło te wątpliwości, powstały jednak nowe, dotyczące wysokości tego dodatku.

Do uregulowań KN – także od 1 września 2019 r. – wprowadzono bowiem przepis art. 34a ust. 1 i 2, stanowiący, że nauczycielowi, któremu powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy, przysługuje z tego tytułu dodatek funkcyjny, a minimalna wysokość tego dodatku to 300 zł. Oczywiście organ prowadzący szkołę będący j.s.t. może, w drodze regulaminu, podwyższyć minimalną wysokość dodatku z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy określoną w KN (taką możliwość daje art. 30 ust. 10 i 10a KN).

Powyższa ustawowa gwarancja dotycząca minimalnej wysokości dodatku funkcyjnego obejmuje tylko nauczycieli będących wychowawcami klas, natomiast nie dotyczy nauczycieli opiekujących się oddziałami przedszkolnymi. W przypadku tych ostatnich, jak wyjaśnia MEN, organy prowadzące przedszkola, będące j.s.t., ustalą wysokość dodatku w trybie określonym w art. 30 ust. 6 KN, czyli w drodze regulaminu wynagradzania. W tym przypadku nie obowiązuje żaden minimalny próg wyjściowy.

W razie powierzenia nauczycielowi więcej niż jednej z wyżej wskazanych funkcji dodatek funkcyjny przysługuje za sprawowanie każdej z nich.

Dodatek motywacyjny

Za wysoką jakość świadczonej pracy oraz wykonywanie dodatkowych zadań lub zajęć nauczyciel może otrzymać dodatek motywacyjny. W myśl § 6 cyt. rozp. do ogólnych warunków przyznawania tego dodatku należą:

osiągnięcia w realizowanym procesie dydaktycznym;
osiągnięcia wychowawczo-opiekuńcze;
wprowadzanie innowacji pedagogicznych, skutkujących efektami w procesie kształcenia i wychowania;
zaangażowanie w realizację czynności i zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 KN;
szczególnie efektywne wypełnianie zadań i obowiązków związanych z powierzonym stanowiskiem;
realizowanie w szkole zadań edukacyjnych, wynikających z przyjętych przez organ prowadzący priorytetów w realizowanej lokalnej polityce oświatowej.

Jak wspomniano na wstępie, szczegółowe warunki przyznawania dodatku motywacyjnego oraz wysokość stawek tego dodatku ustala organ prowadzący w drodze regulaminu. Samorządy w różny sposób określają wysokość dodatku – procentowo w stosunku do wynagrodzenia zasadniczego lub kwotowo. Kryteria przyznawania dodatku powinny być w regulaminie określone precyzyjnie i stanowić rozwinięcie ogólnych warunków wskazanych w cyt. rozp. Niedopuszczalne jest uzależnianie przyznania dodatku od stażu pracy czy wymiaru zatrudnienia nauczyciela. Organ prowadzący nie ma też prawa określać przesłanek zawieszania czy pozbawiania nauczyciela tego dodatku – takie postanowienia regulaminu wykraczałyby bowiem poza ustawowe upoważnienie.

Dodatek za warunki pracy

Zgodnie z art. 34 ust. 1 KN nauczycielom pracującym w trudnych lub uciążliwych warunkach przysługuje z tego tytułu dodatek za warunki pracy. Prawo do tego dodatku uzależnione jest od rodzaju szkoły lub placówki, w której nauczyciel pracuje, oraz od charakteru zajęć, które prowadzi. W § 8 cyt. rozp. określony został katalog czynności uznawanych za pracę w trudnych warunkach (zob. tabela poniżej).

Lp.	Czynności zawodowe uznawane za pracę w trudnych warunkach
1.	Prowadzenie praktycznej nauki zawodu szkół górniczych – zajęć praktycznych pod ziemią.
2.	Prowadzenie praktycznej nauki zawodu szkół leśnych – zajęć w lesie.
3.	Prowadzenie praktycznej nauki zawodu szkół rolniczych – zajęć praktycznych w terenie z zakresu produkcji roślinnej, zwierzęcej i mechanizacji rolnictwa.
4.	Prowadzenie praktycznej nauki zawodu szkół medycznych – zajęć w pomieszczeniach zakładów opieki zdrowotnej i jednostek organizacyjnych pomocy społecznej przeznaczonych dla: noworodków, dzieci do lat trzech, dzieci niepełnosprawnych ruchowo oraz dla osób (dzieci i dorosłych) upośledzonych umysłowo, psychicznie chorych, przewlekle chorych, z uszkodzeniami centralnego i obwodowego układu nerwowego, w oddziałach intensywnej opieki medycznej oraz w żłobkach.
5.	Prowadzenie praktycznej nauki zawodu – zajęć w szkołach specjalnych oraz w szkołach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
6.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach (oddziałach) przysposabiających do pracy.
7.	Prowadzenie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych z dziećmi i młodzieżą upośledzonymi umysłowo w stopniu głębokim.
8.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych i wychowawczych w specjalnych przedszkolach (oddziałach), szkołach (oddziałach) specjalnych oraz prowadzenie indywidualnego nauczania dziecka zakwalifikowanego do kształcenia specjalnego.
9.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach przy zakładach karnych.
10.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych w klasach łączonych w szkołach podstawowych.
11.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych w języku obcym w szkołach z obcym językiem wykładowym, z wyjątkiem zajęć prowadzonych przez nauczycieli języka obcego, prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach, w których zajęcia są prowadzone dwujęzycznie oraz przez nauczycieli danego języka obcego w oddziałach dwujęzycznych, a także prowadzenie zajęć dydaktycznych w języku obcym w nauczycielskich kolegiach języków obcych, z wyjątkiem lektorów języka obcego.
12.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych w oddziałach klas realizujących program „Międzynarodowej Matury” z przedmiotów objętych postępowaniem egzaminacyjnym.
13.	Prowadzenie zajęć dydaktycznych w szkołach w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
14.	Prowadzenie zajęć wychowawczych, korekcyjno-terapeutycznych oraz badań psychologicznych i pedagogicznych nieletnich w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
15.	Prowadzenie zajęć wychowawczych bezpośrednio z wychowankami lub na ich rzecz w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych (w tym w internatach).
16.	Prowadzenie zajęć wychowawczych bezpośrednio z wychowankami lub na ich rzecz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
17.	Prowadzenie zajęć wychowawczych bezpośrednio z wychowankami lub na ich rzecz w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii.
18.	Prowadzenie badań psychologicznych i pedagogicznych, w tym badań logopedycznych, udzielanie dzieciom i młodzieży pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym pomocy logopedycznej, pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu, a także udzielanie rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej związanej z wychowywaniem i kształceniem dzieci i młodzieży w poradniach psychologiczno-pedagogicznych oraz w innych poradniach specjalistycznych.

Z kolei za pracę wykonywaną w warunkach uciążliwych – stosownie do postanowień § 9 cyt. rozp. – uznaje się prowadzenie przez nauczycieli zajęć w warunkach trudnych:

wymienionych w pozycjach 4–16 powyższej tabeli i prowadzonych z dziećmi i młodzieżą, których stan zdrowia z powodu stanów chorobowych, wymienionych w § 2 ust. 1 rozp. MPiPS z dn. 01.02.2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16. roku życia (Dz.U. Nr 17, poz. 162, ze zm.), uzasadnia konieczność sprawowania stałej opieki lub udzielania pomocy, oraz z dziećmi i młodzieżą powyżej 16. roku życia, u których wystąpiło naruszenie sprawności organizmu z przyczyn, o których mowa w § 32 ust. 1 rozp. MGPiPS z dn. 15.07.2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t. jedn. z 2018 r. poz. 2027);
z dziećmi i młodzieżą upośledzonymi w stopniu lekkim, wśród których znajduje się co najmniej jedno dziecko ze stanem chorobowym wymienionym w przywołanych wyżej przepisach;
z dziećmi i młodzieżą upośledzonymi w stopniu lekkim, wśród których znajduje się co najmniej jedno dziecko upośledzone umysłowo w stopniu umiarkowanym lub znacznym, pod warunkiem że zajęcia dydaktyczne z tym dzieckiem prowadzone są według odrębnego programu nauczania obowiązującego w szkole specjalnej danego typu, a zajęcia wychowawcze – według odrębnego programu wychowawczego opracowanego przez wychowawcę;
z nieletnimi przebywającymi w zakładach poprawczych o wzmożonym nadzorze wychowawczym, dla wielokrotnych uciekinierów, z zaburzeniami psychicznymi lub innymi zaburzeniami osobowości, uzależnionymi od środków odurzających lub psychotropowych, nosicielami wirusa HIV oraz przebywającymi w schroniskach interwencyjnych.

Dodatki dla nauczycieli zatrudnionych w CKE i o.k.e. oraz w resortowych placówkach doskonalenia nauczycieli

Odrębne regulacje, o których wspomniano na wstępie, zawiera rozp. MEN z dn. 26.03.2015 r. w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okręgowych komisjach egzaminacyjnych i publicznych placówkach doskonalenia nauczycieli prowadzonych przez organy administracji rządowej (Dz.U. z 2015 r. poz. 454).

Publiczne placówki doskonalenia nauczycieli prowadzone przez organy administracji rządowej, o których mowa w tytule cyt. rozp., to:

placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, prowadzone przez MEN,
placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, prowadzone przez MKiDN,
placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych, prowadzone przez MRiRW.

Nauczycielom, którzy podlegają tym przepisom, przysługują trzy dodatki do wynagrodzenia zasadniczego: służbowy, za wysługę lat i motywacyjny. W rozp. określono warunki przyznawania tych dodatków, a także wysokość dodatków: służbowego i motywacyjnego.

Dodatek służbowy

Wysokość dodatku służbowego dla nauczyciela jest uzależniona od zajmowanego stanowiska, zakresu obowiązków oraz złożoności wykonywanych zadań (§ 2 ust. 1 cyt. rozp.). Wysokość stawek tego dodatku została określona w tabeli stanowiącej załącznik do cyt. rozp.

Wysokość stawek dodatku służbowego

Lp.	Stanowisko	Wysokość dodatku miesięcznie w % w stosunku do wynagrodzenia zasadniczego
Centralna Komisja Egzaminacyjna
1.	Dyrektor	50–200
2.	Wicedyrektor	40–165
3.	Kierownik wydziału (zespołu, pracowni)	30–145
4.	Zastępca kierownika wydziału (zespołu, pracowni)	25–140
5.	Starszy ekspert	20–105
6.	Ekspert	15–85
Okręgowe komisje egzaminacyjne
1.	Dyrektor	40–180
2.	Wicedyrektor	30–165
3.	Kierownik wydziału (zespołu, pracowni)	25–125
4.	Zastępca kierownika wydziału (zespołu, pracowni)	20–105
5.	Starszy egzaminator i starszy ekspert	15–100
6.	Egzaminator i ekspert	10–80
Publiczne placówki doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, publiczne placówki doskonalenia nauczycieli szkół artystycznych, publiczne placówki doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych, którzy nauczają w szkołach rolniczych
1.	Dyrektor i wicedyrektor	5–100
2.	Kierownik wydziału (zespołu, pracowni) i ich zastępcy (albo inne stanowiska kierownicze przewidziane statutem placówki)	5–100
3.	Nauczyciel-konsultant i nauczyciel-doradca metodyczny	2–20

Wysokość dodatku dla nauczyciela ustala dyrektor odpowiednio CKE, o.k.e., placówki doskonalenia nauczycieli. Wysokość dodatku dla dyrektora CKE ustala MEN, a dla dyrektora o.k.e. – dyrektor CKE. Wysokość dodatku dla dyrektorów poszczególnych placówek doskonalenia nauczycieli ustalają odpowiedni ministrowie (MEN, MKiDN i MRiRW).

Dodatek za wysługę lat

Wysokość dodatku stażowego i zasady jego obliczania zostały uregulowane w art. 33 KN. Natomiast w § 4 ust. 1 cyt. rozp. doprecyzowano, że dodatek stażowy przysługuje:

począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym nauczyciel nabył prawo do dodatku lub wyższej stawki dodatku, jeżeli nabycie prawa nie nastąpiło od pierwszego dnia miesiąca;
za dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub wyższej stawki dodatku nastąpiło pierwszego dnia miesiąca.

Zgodnie z § 4 ust. 2 cyt. rozp. dodatek za wysługę lat przysługuje za dni, za które nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby lub konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które nauczyciel otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego.

Dodatek motywacyjny

Dodatek motywacyjny przysługuje nauczycielowi, który uzyskuje szczególne osiągnięcia w realizacji zadań wynikających ze statutu odpowiednio CKE, o.k.e. lub placówki doskonalenia nauczycieli. Warunkiem przyznania dodatku dyrektorowi CKE, o.k.e. lub ww. placówki jest skuteczne zarządzanie odpowiednio komisją lub placówką, zapewniające jej ciągły rozwój i podnoszenie jakości jej pracy.

Dodatek motywacyjny przyznaje się na czas określony, nie krótszy niż 2 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy, w wysokości nie wyższej niż:

20% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego – w przypadku nauczyciela zatrudnionego w CKE lub o.k.e.;
50% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego – w przypadku nauczyciela zatrudnionego w placówce doskonalenia nauczycieli.

Wysokość dodatku motywacyjnego dla nauczycieli i dyrektorów zatrudnionych w poszczególnych komisjach i placówkach określają te same podmioty, które ustalają wysokość dodatku służbowego (patrz wyżej).

Dodatki dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej

Odrębne regulacje, tj. rozp. MEN z dn. 03.04.2009 r. (Dz.U. Nr 60, poz. 494, z późn. zm.), dotyczą nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez poszczególnych ministrów: MEN, MKiDN, MON, MSWiA, MS, MRiRW, MŚ, MZ, MGMiŻŚ. Nauczycielom tym przysługują cztery dodatki do wynagrodzenia zasadniczego: motywacyjny, funkcyjny, za warunki pracy oraz za wysługę lat. Wysokość i szczegółowe warunki przyznawania dodatków określa cyt. rozp.

Dodatek motywacyjny

Ogólne warunki przyznawania dodatku motywacyjnego określono w § 2 ust. 1 cyt. rozp. – prezentuje je poniższa tabela.

Lp.	Warunki przyznania dodatku motywacyjnego
1.	Udokumentowane osiągnięcia edukacyjne uczniów.
2.	Osiągnięcia uczniów potwierdzone w konkursach, turniejach i olimpiadach oraz w innych obszarach działań, związanych z realizowanym procesem dydaktycznym.
3.	Skuteczne rozwiązywanie problemów wychowawczych uczniów przez kształtowanie postaw odpowiedzialności za własną edukację, planowania własnej przyszłości, pracy nad sobą oraz właściwych postaw moralnych i społecznych.
4.	Skuteczne przeciwdziałanie agresji, patologiom i uzależnieniom.
5.	Aktywne i efektywne działania na rzecz uczniów potrzebujących opieki, z uwzględnieniem ich potrzeb, w szczególności w stałej współpracy z rodzicami, właściwymi instytucjami i osobami świadczącymi pomoc socjalną.
6.	Inicjowanie i organizowanie imprez i uroczystości szkolnych.
7.	Opieka nad samorządem uczniowskim lub innymi organizacjami uczniowskimi działającymi w szkole.
8.	Inicjowanie i stałe prowadzenie nadobowiązkowych zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych.
9.	Skuteczne kierowanie rozwojem ucznia szczególnie uzdolnionego.
10.	Adaptacja i praktyczne stosowanie nowoczesnych metod nauczania i wychowania we współ-pracy z organem sprawującym nadzór pedagogiczny oraz innymi instytucjami wspomagającymi.
11.	Skuteczne zarządzanie szkołą zapewniające ciągły rozwój i doskonalenie jakości jej pracy.
12.	Realizacja zadań i podejmowanie inicjatyw istotnie zwiększających udział i rolę szkoły w środowisku lokalnym.

Dodatek motywacyjny przyznawany jest na czas określony, nie krótszy niż 2 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy, w wysokości nie wyższej niż 50% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego. Wysokość dodatku dla nauczyciela ustala dyrektor szkoły, a dla dyrektora szkoły – organ prowadzący szkołę.

Dodatek funkcyjny

Zgodnie z § 3 ust. 1 cyt. rozp. dodatek funkcyjny przysługuje nauczycielowi, któremu:

powierzono stanowisko dyrektora lub wicedyrektora szkoły albo inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły – wysokość dodatku nie może być niższa niż 5% i nie wyższa niż 100% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego,
powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy, doradcy metodycznego, opiekuna stażu lub nauczyciela opiekującego się oddziałem przedszkolnym – w łącznej wysokości do 20% minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela, z uwzględnieniem art. 34a KN.

Dodatek funkcyjny w wysokości ustalonej dla dyrektora szkoły przysługuje również wicedyrektorowi szkoły lub nauczycielowi tej szkoły, któremu powierzono pełnienie obowiązków dyrektora, od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po trzech miesiącach nieobecności dyrektora szkoły z przyczyn innych niż urlop wypoczynkowy.

Przepis § 3 ust. 4 cyt. rozp. zastrzega, że nauczycielowi, który zajmuje stanowisko dyrektora, wicedyrektora lub inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły i jednocześnie sprawuje funkcje, o których mowa wyżej, przysługuje jeden dodatek funkcyjny w wysokości uwzględniającej zajmowanie stanowiska kierowniczego oraz sprawowanie funkcji.

Prawo do dodatku funkcyjnego powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło powierzenie stanowiska kierowniczego lub sprawowanie funkcji, a jeżeli nastąpiło to pierwszego dnia miesiąca – od tego dnia. Zaprzestanie sprawowania stanowiska lub funkcji oznacza utratę prawa do dodatku; obowiązuje analogiczna zasada jak w zdaniu pierwszym.

Wysokość dodatku funkcyjnego dla dyrektora szkoły ustala organ prowadzący szkołę, a dla nauczyciela, w tym wicedyrektora lub nauczyciela zajmującego inne stanowisko kierownicze – dyrektor szkoły. Wysokość dodatku ustalona dla dyrektora (wicedyrektora, innego stanowiska kierowniczego) musi uwzględniać: wielkość szkoły i jej strukturę organizacyjną, złożoność zadań wynikających z zajmowanego stanowiska, liczbę stanowisk kierowniczych w szkole, wyniki pracy szkoły oraz warunki geograficzne, w jakich szkoła funkcjonuje.

Dodatek za warunki pracy

Zgodnie z § 4 ust. 1 cyt. rozp. z tytułu pracy w trudnych lub uciążliwych warunkach nauczycielowi przysługuje dodatek w wysokości do 50% otrzymywanego wynagrodzenia zasadniczego (wykaz prac uznawanych za wykonywane w trudnych lub uciążliwych warunkach – zob. s. 6–8 nin. pkt).

Dodatek wypłaca się w całości, jeżeli nauczyciel realizuje w warunkach trudnych lub uciążliwych cały obowiązujący go wymiar zajęć, albo w wysokości proporcjonalnej, jeżeli nauczyciel realizuje w takich warunkach część obowiązującego wymiaru zajęć lub jest zatrudniony w niepełnym wymiarze.

Dodatek za warunki pracy przysługuje w okresie wykonywania pracy, z którą dodatek jest związany, oraz w okresie niewykonywania pracy, za który przysługuje wynagrodzenie liczone jak za okres urlopu wypoczynkowego.

Wysokość dodatku za warunki pracy dla nauczyciela ustala dyrektor szkoły, a dla dyrektora szkoły – organ prowadzący szkołę, z uwzględnieniem stopnia trudności lub uciążliwości realizowanych zadań lub wykonywanych prac.

Dodatek stażowy

Wysokość dodatku stażowego i zasady jego obliczania zostały uregulowane w art. 33 KN. Zgodnie natomiast z § 5 cyt. rozp. dodatek za wysługę lat przysługuje za dni, za które nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby lub konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które nauczyciel otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego.