Bieg terminów prawa administracyjnego – jakie zasady obowiązują w okresie epidemii?

44

Ustawa antykryzysowa, tj. ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374, z późn. zm.), zakłada wprowadzenie tymczasowego specjalnego trybu postępowania w odniesieniu do biegu terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego.

Powyższe sprawy uregulowano w art. 15zzr ustawy antykryzysowej. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:

  • od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem,
  • od dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,
  • przedawnienia,
  • których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie,
  • zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,
  • do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju

– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

Wstrzymanie  rozpoczęcia i zawieszenie biegu terminów, o których mowa w art. 15zzr ust. 1 ustawy antykryzysowej, nie dotyczy terminów:

  • w rozpoznawanych przez sądy sprawach wskazanych w art. 14a ust. 5 cyt. ustawy. Chodzi w tym przypadku o tzw sprawy pilne, czyli sprawy odnośnie do których ustawa określa termin ich rozpatrzenia przez sąd oraz sprawy wniosków o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności,
  • w sprawach wyboru lub powołania organów, których kadencje są określone w Konstytucji RP,
  • wyborów do organów jednostek samorządu terytorialnego,
  • w sprawach wniosków i pytań prawnych do Trybunału Konstytucyjnego.

Właściwy organ, sąd lub podmiot może wezwać obowiązanego do dokonania czynności wynikających z przepisów prawa, w oznaczonym terminie i w zakresie, w jakim przepis ten zobowiązuje do dokonania czynności, jeżeli niepodjęcie czynności mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt, poważną szkodę dla interesu społecznego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną. W takim przypadku obowiązany powinien wykonać obowiązek w oznaczonym terminie.

Czynności dokonane w celu wykonania uprawnienia lub obowiązku w okresie wstrzymania  rozpoczęcia albo zawieszenia biegu terminów, o których mowa w art. 15zzr ust. 1 ustawy antykryzysowej, są skuteczne.

W okresie wskazanym w art. 15zzr ust. 1 ustawy antykryzysowej nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia.

Maciej Ofierski