Z dniem 1 stycznia br. weszły w życie zmiany w przepisach określających zasady przeprowadzania badań sanitarno-epidemiologicznych u osób podejmujących lub wykonujących pracę, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia bądź choroby zakaźnej na inne osoby.
Modyfikacje prawne, wspomniane powyżej, wprowadzono w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2019 r. poz. 1239, ze zm.), zwanej dalej „ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r.”, na podstawie art. 43 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. poz. 1495).
W ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. nowe brzmienie nadano pkt 5 w art. 6 ust. 1, rozciągając obowiązek przeprowadzenia obowiązkowych badań sanitarno-epidemiologicznych, zwanych dalej „badaniami”, także na osoby niemające aktualnego orzeczenia o zdolności do wykonywania prac wiążących się z ryzykiem przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r., w wersji obowiązującej od dnia 1 stycznia 2020 r., stanowi zatem, że obowiązkowym badaniom podlegają osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, nieposiadające aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
W art. 6 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. dodano nowy zapis (ust. 2a), zgodnie z którym w przypadku osób poszukujących zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przy wykonywaniu której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia bądź choroby zakaźnej na inne osoby, badanie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy, jest wykonywane na wniosek tej osoby. Osoba poddająca się badaniu wskazuje, jakiego rodzaju prac ma dotyczyć badanie i wydawane na jego podstawie orzeczenie lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych.
W ramach noweli zmieniono także treść art. 7 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. Jak wynika z postanowień ust. 1 tego przepisu – badania lekarskie u osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 i ust. 2a cyt. ustawy, przeprowadzają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu unormowań ustawy z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz.U. z 2019 r. poz. 357, ze zm.), lub lekarze wykonujący zadania służby medycyny pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1175). Wskazani powyżej lekarze wydają oraz przekazują osobie badanej, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 i ust. 2a ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r., oraz pracodawcy albo osobie zlecającej wykonywanie prac orzeczenie lekarskie:
- o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby,
- o czasowych lub trwałych przeciwwskazaniach do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
Uprawnieni lekarze wpisują treść orzeczenia lekarskiego, o którym wyżej mowa w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r., do karty badań sanitarno-epidemiologicznych. W myśl art. 7 ust. 4 cyt. ustawy – badania laboratoryjne u osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 i ust. 2a ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r., przeprowadzają, akredytowane w zakresie przedmiotu badania na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, laboratoria:
- Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Inspekcji Sanitarnej MSWiA, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej lub inne laboratoria, na podstawie umów zawieranych z tymi organami,
- jednostek właściwych w zakresie chorób płuc i gruźlicy, w przypadku badań w kierunku gruźlicy, na podstawie umów zawieranych z właściwymi miejscowo organami, wskazanymi w pkt 1.
Organy wymienione powyżej w art. 7 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. dokonują wyboru laboratoriów na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych, z wyłączeniem laboratoriów tych organów.
Maciej Ofierski
