Weszły w życie przepisy regulujące m.in. kwestie związane z edukacją, szkolnictwem wyższym i nauką dla uchodźców z Ukrainy. W sobotę, 12 marca br. ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa została opublikowana w Dzienniku Ustaw.
Wprowadzone w ustawie rozwiązania dają możliwość zwiększenia pomocy ukraińskim obywatelom przebywającym w Polsce w związku z agresją militarną Rosji.
W zakresie oświaty i wychowania ustawa zawiera następujące rozwiązania:
- Możliwość przekazania z budżetu państwa dodatkowej subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego.
- Możliwość tworzenia innych lokalizacji prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych podporządkowanych organizacyjnie nie tylko szkołom, ale także przedszkolom.
- Możliwość przydzielenia nauczycielowi (za jego zgodą) przez dyrektora szkoły godzin ponadwymiarowychw wymiarze wyższym niż 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.
- Ułatwienie zatrudnienia na stanowisku pomocy nauczyciela obywateli Ukrainy, którzy znają język polski w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, który nie posługuje się polskim językiem.
- Umożliwienie podjęcia pracy bez zawieszenia prawa do świadczenia kompensacyjnego.
- Zwolnienie z opłat dla osób z Ukrainy, poszkodowanych w wyniku działań wojennych, za złożenie wniosku do kuratora oświaty o uznanie poziomu wykształcenia w Polsce oraz posiadania uprawnień do kontynuowania nauki na studiach.
W zakresie nauki i szkolnictwa wyższego ustaw zawiera następujące rozwiązania:
- Możliwość ubiegania się obywateli Ukrainy o stypendium socjalne i kredyt studencki, na podstawie oświadczenia o sytuacji rodzinnej i materialnej. W stosunku do nich zniesione będą także ograniczenia w zakresie liczby zapomóg, które może wypłacić uczelnia.
- Możliwość kontynuacji kształcenia przez obywateli polskich i obywateli Ukrainy, którzy 24.02.2022 r. byli studentami uczelni w Ukrainie, a nie mają dokumentów poświadczających okresy studiów, zdane egzaminy, zaliczenia lub praktyki zawodowe.
- W przypadku obywateli polskich, którzy 24.02.2022 r. byli studentami uczelni działającej na terytorium Ukrainy na kierunkach medycznych i zostali przyjęci przez uczelnię Polską na studia na kierunku odpowiadającym odbywanym przez nich studiom opłaty za studia niestacjonarne albo studia w języku obcym będą pobierane w wysokości nieprzekraczającej wysokości opłat za te studia w uczelni w Ukrainie. Jednocześnie, jeżeli studenci ponieśli już koszty czesnego za semestr letni w uczelni ukraińskiej, w polskich uczelniach nie będą ponownie ponosili tych kosztów w danym semestrze.
- Uczelnie mogą przeprowadzać postępowania w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów na określonym poziomie in. w odniesieniu do obywateli Ukrainy przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny lub obywateli polskich, którzy wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w okresie od 24.02.2022 r., którzy nie posiadają dyplomów ukończenia studiów uzyskanych za granicą.
- Obywatel polski lub obywatel Ukrainy, który wjechał na terytorium Polski legalnie, bezpośrednio z terytorium Ukrainy w okresie od 24.02.2022 r., który oświadczy, że 24.02.2022 r. pracował jako nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy na terytorium Ukrainy oraz posiada wymagany tytuł zawodowy, stopień naukowy, stopień w zakresie sztuki lub tytuł profesora i odpowiednie kwalifikacje do zajmowania danego stanowiska – może zostać zatrudniony w uczelni/jednostce naukowej/PAN/instytucie badawczym/sieci Łukasiewicz bez przeprowadzenia konkursu.
- Możliwość niepublikowania imion i nazwisk cudzoziemców, którzy otrzymali lub otrzymają stypendia m.in. w ramach dwóch programów stypendialnych Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Proponowane przepisy będą spełniały funkcję ochronną w stosunku do stypendystów NAWA.
- Możliwość dokonania przez uczelnie zmian w podjętych uchwałach rekrutacyjnych na studia rozpoczynające się w drugim semestrze roku akademickiego 2021/2022 oraz w roku akademickim 2022/2023 oraz wyłączenie stosowania przepisów ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce do zmian regulaminu studiów wprowadzanych do 30.09.2022 r., w zakresie niezbędnym dla przyjęcia na studia, w drodze przeniesienia z uczelni ukraińskich, osób, które 24.02.2022 r. posiadały status studenta uczelni działającej na terytorium Ukrainy. Dotyczy to wyłączenia stosowania przepisów, na podstawie których regulamin studiów jest uchwalany co najmniej na 5 miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego, wymaga uzgodnienia z samorządem studenckim w określonym trybie i wchodzi w życie z początkiem roku akademickiego.
- Możliwość zmiany przez rektora organizacji roku akademickiego 2021/2022 określonego w aktach wewnętrznych uczelni. W roku akademickim 2021/2022 możliwe będzie także prowadzenie w uczelni zajęć stacjonarnych i niestacjonarnych łącznie.
Nowe rozwiązania weszły w życie 12 marca br. – z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i obowiązują, co do zasady, z mocą wsteczną od 24.02.2022 r.
Materiały:
Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki
